Toxodon

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Toxodon
Owen, 1837
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

notoungulaty

Rodzina

Toxodontidae

Podrodzina

Toxodontinae

Rodzaj

Toxodon

czaszka toxodona (Zoologisk Museum, Kopenhaga)
szkielet toxodona

Toxodonrodzaj ssaka z rzędu notoungulatów należącego do rodziny Toxodontidae. Żył na terenie Ameryki Południowej od późnego pliocenu do wczesnego plejstocenu (2,6–1,8 mln lat temu).

Osiągał około 3 m długości i 1,5 m wysokości na poziomie barku[1] (czaszka dochodziła do ponad 65 cm długości[2]). Otwory nosowe na szczycie czaszki wskazują na występowanie dużego, dobrze wykształconego pyska. Siekacze były od siebie oddzielone dużymi przerwami, a od zębów policzkowych – jeszcze większymi. Stopy były krótkie, szerokie i miały po trzy palce[1].

Ze względu na umiejscowienie nosa, oczu i uszu wysoko na czaszce uważa się, iż zwierzęta te prowadziły nadwodny tryb życia, podobny do dzisiejszych hipopotamów. Samce prawdopodobnie toczyły ze sobą walki, czego dowodzą odnalezione na czaszkach ślady zębów innych osobników[3]. Toxodon był przypuszczalnie najpospolitszym południowoamerykańskim kopytnym plejstocenu[1].

Podczas wyprawy do Ameryki Południowej na statku HMS Beagle Charles Darwin zebrał skamieniałości kilku osobników, które po jego powrocie do Wielkiej Brytanii zostały opisane przez paleontologa Richarda Owena. Ponieważ kopalne ssaki południowoamerykańskie znacząco różniły się od znanych ówczesnej nauce, Toxodon odegrał istotną rolę w debacie na temat ewolucji[1].

Gatunki[edytuj | edytuj kod]

  • Toxodon platensis (typowy)
  • Toxodon chapalmalensis
  • Toxodon darwini
  • Toxodon ensenadensis
  • Toxodon gezi
  • Toxodon gracilis

Niektórzy naukowcy uważają Toxodon gezi za młodszy synonim Toxodon platensis, jednak jak dotąd gatunki te nie zostały ostatecznie zsynonimizowane[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Toxodon, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2008-12-02] (ang.).
  2. Skull of Toxodon platensis. Natural History Museum. [dostęp 2008-12-02]. (ang.).
  3. Toxodon platensis. Paleontological Museum, University of Oslo. [dostęp 2008-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 marca 2008)]. (ang.).
  4. Miramar Prehistorica. Macrauchenia patachonica. Toxodon platensis. Miramar Prehistorica. [dostęp 2008-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 sierpnia 2008)]. (hiszp.).