Tracheotomia

Schemat tracheotomii - stosunki anatomiczne:
1 - Struny głosowe
2 - Chrząstka tarczowata
3 - Chrząstka pierścieniowata
4 - Chrząstki tchawicy
5 - Balon służący do fiksacji rurki

Tracheotomia – otolaryngologiczny zabieg otwarcia przedniej ściany tchawicy i wprowadzenie rurki do światła dróg oddechowych i tą drogą prowadzenie wentylacji płuc. W wyniku tracheotomii zapewnia się dopływ powietrza do płuc, z pominięciem nosa, gardła i krtani.

Podział

• tracheotomia nagła (pilna)

• tracheotomia nienagła (planowa)

• tracheotomia górna - otwarcie tchawicy powyżej węziny tarczycy

• tracheotomia środkowa - otwarcie tchawicy po uprzednim przecięciu i podwiązaniu węziny tarczycy - najczęstszy i najbezpieczniejszy typ tracheotomii

• tracheotomia dolna - otwarcie tchawicy poniżej węziny tarczycy

Wskazania do wykonania tracheotomii

• ciężkie urazy twarzoczaszki
• oparzenia dróg oddechowych
• przeszkoda w drogach oddechowych np. guz
• jako wstęp do wykonania laryngektomii częściowej lub całkowitej
• obustronne porażenie fałdów głosowych
• konieczność przewlekłej sztucznej wentylacji (respirator)
• nadmiar zalegającej wydzieliny oskrzelowej
• przedłużona intubacja

Jest to jedna z najstarszych procedur chirurgicznych, jej wynalezienie przypisywane jest starożytnemu lekarzowi Asklepiadesowi, żyjącemu na przełomie II i I wieku p.n.e. Często jest to zabieg ratujący życie, wykonywany w warunkach szpitalnych.

Przebieg zabiegu tracheotomii

Zabieg tracheotomii polega na pionowym lub rzadziej poziomym nacięciu skóry poniżej chrząstki pierścieniowatej krtani. Następnie po wypreparowaniu i przecięciu mięśni powierzchownych szyi i mięśni podgnykowych dochodzi się do gruczołu tarczowego, który zsuwa się lub (częściej) przecina w obrębie węziny, odsłaniając chrząstki tchawicy. Przy pomocy skalpela wycina się w chrząstce tchawicy (zazwyczaj druga lub trzecia chrząstka poniżej chrząstki pierścieniowatej krtani) okienko, przez które wprowadza się rurkę tracheotomijną. Oprócz wycinania okienka w tchawicy można także naciąć tchawicę pomiędzy jej chrząstkami (II a III lub III a IV). Przeciętą tarczycę podkłuwa się zabezpieczając przed krwawieniem i wprowadza się rurkę tracheotomijną.

Powikłania

1. Natychmiastowe - odma opłucnowa lub odma śródpiersia, przetoka tchawiczo-przełykowa, uszkodzenie większych naczyń lub nerwu krtaniowego wstecznego, krwawienie.
2. Wczesne - zatkanie wydzielinami i śluzem, wysunięcie rurki, zatrzymanie oddychania, poobstrukcyjny obrzęk płuc (gdy tracheotomia jest wykonana u pacjenta z długotrwałą obstrukcją w górnych drogach oddechowych i jest on zależny od hipoksyjnego napędu oddechowego).
3. Późne - krwawienie z przetoki (może być obfite), zwężenie tchawicy (z powodu niedokrwienia wywołanego przez rurkę tracheotomijną), przetoka tchawiczo-przełykowa, przetoka tchawiczo-skórna, defekt kosmetyczny po dekaniulacji.

Linki zewnętrzne

1. Technika wykonania tracheotomii - zdjęcia śródoperacyjne
2. Technika wykonania tracheotomii - animacja

Zobacz też

• konikotomia

Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć medycznych i pokrewnych w Wikipedii.