Tramwaj konny w Mrozach
| Tramwaj konny Mrozy – Rudka | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dane podstawowe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Zarządca | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Długość |
1,75[1] km | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rozstaw szyn |
1000 mm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Sieć trakcyjna |
konna | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Historia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Lata budowy | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rok otwarcia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rok zawieszenia ruchu |
1967[2] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.jpg)
.jpg)
Tramwaj konny w Mrozach – wąskotorowa linia tramwaju konnego, znajdująca się w gminie Mrozy, w powiecie mińskim.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1902 Warszawskie Towarzystwo Higieniczne, doceniając walory klimatyczne Mrozów i okolic, podjęło decyzję o wybudowaniu sanatorium do leczenia chorób płuc w Rudce k. Mrozów. Teren budowy znajdował się kilka kilometrów od stacji Kolei Warszawsko-Terespolskiej, na której wyładowywano przywożone pociągiem materiały budowlane. W celu ułatwienia transportu sprzętu do Rudki, położono tory kolejki konnej o prześwicie 900 mm[4]. Odchodziły one od stacji Mrozy i przechodziły przez teren obecnego rezerwatu przyrody. Linia miała długość 2,5 km[5]. Gdy w 1908 – po 6 latach – zakończono budowę sanatorium, wózki towarowe zastąpiono tramwajem o drewnianej konstrukcji. Przewoził on kuracjuszy, pacjentów, pracowników oraz wczasowiczów[6]. Tramwaj kursował od 29 listopada 1908 do 1967 (do śmierci ówczesnego woźnicy)[5]. Był jednym z dwóch takich pojazdów w Europie[7]. Wagon zachował się i jest prezentowany w skansenie kolei wąskotorowych w Sochaczewie. Zachował się również fragment dokumentalnego filmu ukazujący przejazd tramwaju. Lekki tor rozebrano na początku lat 70. i jedyną pozostałością po linii były niewywiezione drewniane podkłady na niektórych odcinkach trasy.
Reaktywacja[edytuj | edytuj kod]
W 2007 Towarzystwo Przyjaciół Mrozów postanowiło reaktywować kolejkę, planując jej otwarcie na 2009 r. W sierpniu tegoż roku prace przy torowisku nie były jednak rozpoczęte (stała tylko tablica informacyjna z fragmentem torowiska).
Ostatecznie odbudowa tramwaju rozpoczęła się w sierpniu 2011, zaś już pod koniec października zorganizowano dni otwarte, podczas których przewożono pasażerów. Również w sierpniu 2011 ogłoszono przetarg na remont kolejki tramwaju konnego[8]. Roboty torowe kosztowały ok. 450 tys. zł. Na budowę uzyskano dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej w wysokości 310 tys. zł[4]. Konieczna była też budowa nowego wagonu. Replikę egzemplarza zachowanego w Sochaczewie wykonał miejscowy artysta Tadeusz Głuszczuk[4].
Uroczyste otwarcie planowane było na wiosnę, zaś ostatecznie oficjalne otwarcie odbyło się 10 sierpnia 2012[9][10]. Od tego czasu kolejka kursuje regularnie przez 7 miesięcy w roku na trasie o długości 1,75 kilometra, tj. nieco krótszej niż pierwotnie, co spowodowane zostało koniecznością odsunięcia peronu wąskiego od normalnotorowego i przeniesienia go do pobliskiego parku. Prześwit toru zrekonstruowanego tramwaju wynosi 1000 mm[11]. Czas jazdy w obie strony wynosi ok. 45 minut[11]. Tramwaj ma sześć miejsc, co powoduje, że zwykle konieczna jest wcześniejsza rezerwacja[11].
Gmina Mrozy za remont linii tramwaju konnego zdobyła tytuł „Krajowego Lidera Innowacji i Rozwoju 2012”[12].
W kulturze masowej[edytuj | edytuj kod]
Tramwaj konny w Mrozach wykorzystano w 95. odcinku serialu Ranczo jako nową atrakcję turystyczną gminy Wilkowyje[13].
Eksploatacja linii[edytuj | edytuj kod]
Stacje i przystanki[edytuj | edytuj kod]
Na trasie znajdują się dwa przystanki, jeden przy Samodzielnym Specjalistycznym Zespole Zakładów Opieki Zdrowotnej w Rudce, a drugi w miejscowości Mrozy.
Ruch pasażerski[edytuj | edytuj kod]
Na trasie jest prowadzony ruch turystyczny. Wzdłuż trasy powstała ścieżka edukacyjna[3].
Ruch towarowy[edytuj | edytuj kod]
Na początku istnienia linia służyła do przewożenia materiałów budowlanych, na budowę sanatorium w Rudce[4]. Po zakończeniu budowy wstrzymano ruch towarowy.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Magdalena Sulich: Mrozy: Kolejka konna. samorzad.pap.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-14)]..
- ↑ a b c d Serwis Samorządowy PAP. samorzad.pap.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-01)]..
- ↑ a b Tramwaj Konny. mrozy.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-07)]..
- ↑ a b c d A. Weber. Konny tramwaj Mrozy – Rudka ponownie na szlaku!. „Świat Kolei”. Nr 11/2011, s. 7, 2011.
- ↑ a b Marcin Rutkowski. Plany rozwoju sieci tramwajowych w Polsce (2). „Świat Kolei”. Nr 1/2010, s. 46, 2010.
- ↑ Tygodnik Siedlecki.
- ↑ Zabytki gminy Mrozy.
- ↑ BIP Urzędu Gminy Mrozy.
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2014-01-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-01)].
- ↑ Otwarcie parku i tramwaju konnego w Mrozach.
- ↑ a b c Tomasz Jankowski. Tramwaj konny w Mrozach w sezonie 2022. „Stalowe Szlaki”. Nr zimowy, s. 78, 2023.
- ↑ Odbudowa tramwaju konnego jako innowacyjny projekt unijny. mrozy.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-07)]..
- ↑ Tramwaj konny. Ranczopedia.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- galeria. mrozy.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-09)].
- Tramwaj konny – gmina Mrozy
| Funkcjonujące |
| ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Zlikwidowane |
| ||||||
| Niezrealizowane | |||||||
| Szybkie tramwaje |
