Traszka korsykańska
| Euproctus montanus[1] | |||
| (Savi, 1838) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
traszka korsykańska | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Traszka korsykańska (Euproctus montanus) – gatunek płaza ogoniastego z rodziny salamandrowatych występujący endemicznie na francuskiej wyspie Korsyce. Dorasta do 10 cm długości i cechuje się zmiennym ubarwieniem. Gatunek ten zasiedla cieki wodne na obszarach pagórkowatych oraz górzystych. Samica składa 20–35 jaj, które przyczepiane są do kamieni. Gatunek najmniejszej troski w związku ze stabilnymi rozmiarami populacji.
Wygląd[edytuj | edytuj kod]
Dorasta do 8–10 cm długości. Głowa jest dłuższa niż szersza, spłaszczona, a pysk zaokrąglony. Ogon jest dłuższy niż reszta ciała u samców i krótszy u samic. Parotydy wyraźnie zaznaczone (szczególnie u samców)[3][4]. Ubarwienie zmienne – grzbiet zazwyczaj ciemnobrązowy, ale może być również ciemnozielony, złoty, brązowy lub srebrny – występują też różne wzory plamek. Na środku grzbiety widoczna jest również żółta lub pomarańczowa linia – zazwyczaj jaśniejsza u młodych osobników[3]. Brzuch oraz gardło mają barwę białą, szarą lub żółtawą. Kończyny stosunkowo krótkie[4].
Zasięg występowania i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Występuje wyłącznie na francuskiej wyspie Korsyce. Zasięg rozciąga się od miejscowości Oletty na północy do Montagne de Cagna na południu oraz od miejscowości San-Giuliano na wschodzie do Golfe de Girolata na zachodzie. Występuje od poziomu morza do wysokości bezwzględnej 2260 m n.p.m. Zasięg wynosi 9791 km²[2]. Płaz ten jest najczęściej spotykany na wysokościach bezwzględnych 600–1500 m n.p.m.[3] Zasiedla strumienie, rzeki oraz stawy na obszarach pagórkowatych oraz górzystych[4]. Sąsiadujące tereny charakteryzują się makią, lub drzewami takimi jak dąb, brzoza lub kasztan. Gatunek ten żywi się wodnymi bezkręgowcami[4].
Rozmnażanie i rozwój[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten hibernuje na ziemi, zazwyczaj od października do marca[4]. Na mniejszych wysokościach bezwzględnych gatunek ten rozmnaża się w dwóch okresach – od marca do czerwca oraz od września do października. Wraz ze zwiększającą się wysokością bezwzględną, okresy godowe zbliżają się do siebie w czasie, aż w końcu zlewają się w jeden okres godowy od lipca do sierpnia na największych wysokościach bezwzględnych. Do kopulacji dochodzi zazwyczaj na lądzie – samiec przytrzymuje szczęką ogon samicy, a następnie oplata własny ogon wokół jej ciała w pobliżu kloaki. Następnie samiec ustawia swoją kloakę blisko kloaki samicy i używa kończyn tylnych do skierowania maksymalnie dwóch spermatoforów do kloaki samicy. Kopulacja trwa do 4 godzin – jaja przyczepiane są pod kamieniami, a następnie pilnowane przez samicę. Samice składają 20–35 jaj (maksymalnie 60) na okres godowy. Gatunek ten może być w trakcie ewolucji rozwoju prostego naziemnego, co poparte jest następującymi obserwacjami:
- występowanie kopulacji naziemnej
- duże jaja bogate w żółtko
- długi rozwój embrionalny
Jaja mają średnicę 2,6–4,1 mm, a rozwój zarodka trwa 40–50 dni w temperaturze wody 15 °C. W tej temperaturze rozwój larw trwa 244–280 dni[3].
Status[edytuj | edytuj kod]
IUCN klasyfikuje traszkę korsykańską jako gatunek najmniejszej troski (LC) – pomimo stosunkowo niewielkiego zasięgu (9791 km²), płaz ten jest pospolity, a jego populacja stabilna. Gatunkowi może zagrażać fragmentacja siedliska, introdukcja drapieżnych ryb (takich jak pstrąg) do potoków oraz zanieczyszczenie wody. W przyszłości gatunek ten może być podatny na infekcje patogenicznym grzybem Batrachochytrium salamandrivorans, który zagraża dużej liczbie europejskich płazów ogoniastych, w tym spokrewnionej traszce sardyńskiej (Euproctus platycephalus)[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Euproctus montanus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Euproctus montanus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2022, DOI: 10.2305/IUCN.UK.2022-1.RLTS.T59449A89701122.en [dostęp 2023-03-19] (ang.).
- ↑ a b c d Euproctus montanus: Corsican brook salamander, [w:] AmphibiaWeb [online], University of California, Berkeley, CA, USA, 2021 [dostęp 2023-03-06].
- ↑ a b c d e Jeroen Speybroeck i inni, Field Guide to the Amphibians & Reptiles of Britain and Europe, Bloomsbury Publishing Plc, 2016, s. 80, ISBN 978-1-4729-7042-8.
