Trzebaw (województwo wielkopolskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Trzebaw
wieś
Ilustracja
Dwór w Trzebawiu (2012)
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

poznański

Gmina

Stęszew

Liczba ludności (2011)

666[2]

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

62-060[3]

Tablice rejestracyjne

PZ

SIMC

0595170

Położenie na mapie gminy Stęszew
Mapa konturowa gminy Stęszew, po prawej znajduje się punkt z opisem „Trzebaw”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Trzebaw”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Trzebaw”
Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Trzebaw”
Ziemia52°16′35″N 16°45′36″E/52,276389 16,760000[1]

Trzebawwieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Stęszew[4], na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego[5].

Wieś szlachecka położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[6]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego[5].

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Trzebaw leży w zachodniej części Wielkopolskiego Parku Narodowego. W okolicy znajduje się kilka jezior (w tym Jezioro Góreckie) i rezerwatów przyrody[5]. Od nazwy wsi pochodzi jeden z członów nazwy przystanku kolejowego Trzebaw Rosnówko na linii Poznań-Wolsztyn[5].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Po raz pierwszy wieś wzmiankowana była w 1241[5] jako Trzebawy (która to nazwa oznaczała ludzi karczujących las) w dokumencie potwierdzającym nadanie wsi przez książąt Przemysła I i Bolesława niejakiemu Przedpełce, synowi Hugona[7]. W 1426 właścicielem Trzebawia był Piotr Korzbok, podkomorzy poznański, później Grudzińscy, Marszewscy oraz Ciświccy[7]. W 1657 na polach wsi doszło do zwycięskiej potyczki wojsk Stefana Czarnieckiego ze Szwedami[5][8]. Od 1793 własność Anny Górowskiej, następnie Tytusa Działyńskiego (wzniósł on w pobliżu Trzebawia, niewielki zameczek na Wyspie Zamkowej pobliskiego Jez. Góreckiego)[7]. W okresie Wiosny Ludów 1848 w pobliżu Trzebawia istniał obóz powstańczy, w którym stacjonowało ok. 500 kosynierów i strzelców pod dowództwem Cypriana Celińskiego[8]. Pod koniec XIX wieku Trzebawie liczyło 23 domów i 231 mieszkańców, wyznania rzymskokatolickiego[7]. Okrąg wiejski obejmował jeszcze dwór, leśniczówkę, folwark Górka i folwark Kierzki[7]. Jako część dóbr kórnickich Trzebaw wszedł w skład fundacji Zakłady Kórnickie, utworzonej w 1924 przez ówczesnego właściciela, Władysława Zamoyskiego. Podczas II wojny światowej miejscowy robotnik rolny, Marian Kuik padł ofiarą prowokacji i został stracony[8]. Upamiętniono go pomnikiem we wsi[8].

Atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]

  • dwór pochodzący z ok. 1870 r., przed którym zbiegają się trzy zabytkowe aleje kasztanowców[8], posadzone w I poł. XIX w., zatem jedne z najstarszych w Wielkopolsce: przy drodze do Rosnówka (1300 m), biegnąca do szosy stęszewskiej (1900 m) i po pd. stronie wsi (700 m),
  • zabytkowy[9] dworski park krajobrazowy, w którym znajduje się lipa o obw. 360 cm i duży głaz narzutowy z czerwonego granitu, o średnicy ok. 5 m[5][8]
  • zabytkowe ruiny zameczku Klaudyny Potockiej na wyspie na Jeziorze Góreckim z 1822[9]
  • kościół pw. św. Stanisława Biskupa (filialny parafii Łódź),
  • szkoła wybudowana w ok. 1870
  • Deli Park.

Przez Trzebaw przebiega szlak turystyczny szlak turystyczny czarny Trzebaw Rosnówko – Dymaczewo Stare[5],

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 140898
  2. woj. wielkopolskie >> pow. poznański >> gmina Stęszew. Wszystkie dane dla miejscowości Trzebaw. [w:] Bank Danych Lokalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-01-18].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1310 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 2239, 13 lutego 2013. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-01-18]. 
  5. a b c d e f g h Alicja Dziewulska, Jan Maj: Kościan: mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-149-6.
  6. Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 38.
  7. a b c d e Trzebawie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 549.
  8. a b c d e f Włodzimierz Łęcki: Wielkopolska. Warszawa: Sport i Turystyka, 1996, s. 339. ISBN 83-7079-589-7.
  9. a b Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 192. [dostęp 2015-01-18].