
Tuła
![]() Mury kremla, Muzeum broni i rotundy, Sobór Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny, Pomnik w centrum Tuły, Fabryka pierników, Cerkiew monasterska | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Obwód | |||||
Mer |
Olga Sljusarieza[1] | ||||
Powierzchnia |
145,8[2] km² | ||||
Wysokość |
170 m n.p.m. | ||||
Populacja (2020) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
+7 (48 72) | ||||
Kod pocztowy |
300000–300999 | ||||
Tablice rejestracyjne |
71 | ||||
Położenie na mapie obwodu tulskiego ![]() | |||||
Położenie na mapie Rosji ![]() | |||||
![]() | |||||
Strona internetowa | |||||
Portal ![]() |
Tuła (ros. Ту́ла) – miasto w europejskiej części Rosji, nad Upą, w podmoskiewskim zagłębiu węglowym, około 475 tys. mieszkańców (2020).
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miasto wzmiankowane pierwszy raz w 1146. Początkowo znajdowało się w Księstwie Riazańskim. W 1503 zostało włączone do Wielkiego Księstwa Moskiewskiego. W latach 1507–1520 wzniesiono kreml w celu obrony przed Tatarami krymskimi. W XVI i XVII wieku było ośrodkiem hutnictwa.
- Osobny artykuł:
W 1712 z rozkazu Piotra I Wielkiego wybudowano w Tule pierwszą w Rosji fabrykę broni. W 1775 zostało stolicą guberni. W XIX wieku było ośrodkiem jubilerstwa, handlu wyrobami srebrnymi oraz produkcji samowarów. W latach 1918–1920, podczas wojny domowej w Rosji, znajdowała się tam baza zbrojeniowa Armii Czerwonej. Od 1937 jest stolicą obwodu. W czasie II wojny światowej od października do grudnia 1941 trwała obrona Tuły przed wojskami niemieckimi. 7 grudnia 1976 Tuła otrzymała tytuł miasta-bohatera (Город-герой)[4].
Symbolem miasta są także tradycyjne pierniki tulskie[5].
Przemysł[edytuj | edytuj kod]
Tuła jest dużym ośrodkiem przemysłu metalurgicznego, zbrojeniowego, obróbki maszyn, elektrotechnicznego i spożywczego. Udział najważniejszych gałęzi przemysłu wynosi: budowa maszyn i obróbka metali – 57,5%, produkcja uzbrojenia – 19%, przemysł spożywczy – 18%. Do największych przedsiębiorstw zalicza się:
- OAO Tulskij Orużejnyj Zawod – producent broni myśliwskiej, rakiet przeciwpancernych, granatników i przede wszystkim broni strzeleckiej. W zakładach tych produkowano między innymi karabinki Kałasznikowa i nadal produkuje się jego zmodernizowane wersje.
- OAO Tulskij Maszynostroitielnyj Zawod (TMZ) – producent działek lotniczych i przeciwlotniczych, wcześniej także motocykli
- OAO Tułacermet – zatrudniający ponad 10000 pracowników kombinat produkujący surówkę wielkopiecową
- OAO Tulskij Transformatornyj Zawod – producent transformatorów toroidalnych.
- zakłady SPŁAW produkujące BM-30 Smiercz (ros. БМ-30 Смерч, Indeks GRAU 9K58),tj. rosyjski system artylerii rakietowej kalibru 300 mmi, dostosowene także do przenoszenia głowice z bombami kasetowymi (zabronione przez konwencję Genewską).
Nauka i oświata[edytuj | edytuj kod]
W Tule mieści się Tulski Państwowy Uniwersytet Pedagogiczny im. L.N. Tołstoja. Jednym z doktorów honoris causa jest polski naukowiec, dr hab. Andrzej M. Michalski z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy[6].
W latach 1944–1960 w Tule mieściła się Tulska Suworowska Szkoła Wojskowa.
Sport[edytuj | edytuj kod]
- Arsienał Tuła – klub piłkarski
- Dinamo Tuła – klub piłkarski
Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]
Albany, USA
Kutaisi, Gruzja
Bańska Bystrzyca, Słowacja
Mohylew, Białoruś
Villingen-Schwenningen, Niemcy
Wałbrzych, Polska (do 24 marca 2022 r.)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Мэром Тулы стала олимпийская чемпионка Ольга Слюсарева [dostęp 2021-04-18] (ros.).
- ↑ Город Тула [dostęp 2021-04-18] (ros.).
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года [dostęp 2021-04-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-22] (ros.).
- ↑ Ostatni dostęp: 2012-03.
- ↑ Spytek 2019 ↓, s. 111.
- ↑ UKW.edu.pl – dostęp 2007-12-13.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Patrycja Spytek. Kulturowy obraz gościnności utrwalony we frazeologii rosyjskiej. „Studia Orientalne”. 1, 2019. ISSN 2299-1999.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Tuła, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 617 .