Twardoszyn
49°20′13″N 19°33′01″E/49,336944 19,550278 Kościół Wszystkich Świętych wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Kraj | |||
| Powiat | |||
| Region | |||
| Burmistrz |
Ivan Šaško[1] | ||
| Powierzchnia |
56,55[2] km² | ||
| Wysokość |
592[3] m n.p.m. | ||
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
|||
| Nr kierunkowy |
+421 43[3] | ||
| Kod pocztowy |
027 44[3] | ||
| Tablice rejestracyjne |
TS | ||
Położenie na mapie kraju żylińskiego  | |||
Położenie na mapie Słowacji  | |||
| 49°20′13″N 19°33′01″E/49,336944 19,550278
| |||
| Strona internetowa | |||
Twardoszyn (słow. Tvrdošín, węg. Turdossin, dawniej Turdos, niem. Turdoschin) – miasto powiatowe w środkowej Słowacji, w kraju żylińskim, w historycznym regionie Orawa.
Położenie[edit | edit source]
Twardoszyn leży na wysokości 570 m n.p.m. w dolinie Orawy, między pasmami górskimi Magury Orawskiej i Skoruszyńskich Wierchów. W 2011 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 9355 osób, powierzchnia miasta – 56,545 km².
Przez Twardoszyn przebiega droga krajowa nr 59 (R3 / międzynarodowa trasa E77) z przejścia granicznego Chyżne - Trzciana do Rużomberka oraz linia kolejowa nr 181 z Kraľovan do Trzciany.
Historia[edit | edit source]
Okolice Twardoszyna były zasiedlone już w starożytności. W okolicach miasta odkryto liczne pozostałości słowiańskich osad z IX wieku. Już w tych czasach doliną Orawy wiódł szlak handlowy z Węgier do Polski. Prawdopodobnie za króla Andrzeja II w miejscu dzisiejszego miasta powstała węgierska komora celna. Z 1111 pochodzą wzmianki o miejscowości Toarsin i Doardi, a z 1183 – o miejscowości Turz, prawdopodobnie tożsamych z Twardoszynem. W XII wieku Twardoszyn miał 100-200 mieszkańców. Pierwsza pisemna wzmianka o Tvrdošínie pochodzi z 1265. Później Twardoszyn należał do dominium Zamku Orawskiego. Przywilejem z 15 lipca 1369 król Ludwik I Andegaweński nadał mu prawa miejskie. Miasteczko stało się ośrodkiem rzemiosła - wyrabiano tu płótno i garnki, a także garbowało skóry. Wstrząsy polityczne XVI wieku spowodowały upadek komory celnej. W XVII wieku doszło do upadku miasta na skutek wojen tureckich i powstań antyhabsburskich. W XVIII wieku miasto się odrodziło, w 1777 stało się nawet siedzibą władz powiatu.
W 1910 miasto liczyło 1,6 tys. mieszkańców, z czego 1,3 tys. Słowaków, 0,2 tys. Węgrów i 0,1 tys. Niemców. W XX wieku Twardoszyn stał się najważniejszym ośrodkiem Górnej Orawy (mimo likwidacji powiatu w 1922). W 1965 Twardoszyn odzyskał prawa miejskie, w 1967 przyłączono do niego wieś Medvedzie, a w 1974 – Krásna Hôrka. W miasteczku działają dziś mleczarnia, zakłady mięsne i kilka innych zakładów przetwórstwa spożywczego.
Atrakcje turystyczne[edit | edit source]
Drewniany kościół Wszystkich Świętych[edit | edit source]
Najstarszym zabytkiem miasta jest drewniany gotycki kościółek z II połowy XV wieku z barokowym ołtarzem z XVIII wieku, zapisany wraz z innymi drewnianymi świątyniami słowackich Karpat na liście światowego dziedzictwa UNESCO w 2008 roku.
Galeria Marii Medveckiej[edit | edit source]
W Twardoszynie znajduje się Galeria Marii Medveckiej (Galéria Márie Medveckej) – wystawa obrazów malarki z tutejszej rodziny szlacheckiej.
Pobliskie atrakcje[edit | edit source]
W okolicy miasta znajdują się atrakcyjne obiekty turystyczne – termalne kąpielisko w Oravicach i wielkie sztuczne Jezioro Orawskie, a także tereny narciarskie.
Miasta i wsie partnerskie[edit | edit source]
Twardoszyn współpracuje z następującymi miastami partnerskimi[6]:
Oprócz tego współpracuje również z Limanową oraz Rabką-Zdrój[7].
Przypisy[edit | edit source]
- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-10-11]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 56,55S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Mesto Tvrdošín, Partnerské mestá - Twin Town [online], www.tvrdosin.sk [dostęp 2018-10-01] (słow.).
- ↑ Mesto Tvrdošín, Partnerské mestá - Poľsko [online], www.tvrdosin.sk [dostęp 2018-10-01] (słow.).
Linki zewnętrzne[edit | edit source]
- Oficjalna strona miasta
- O kościółku
- Twardoszyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 679.
| Miasta |
|
|---|---|
| Wsie |
|
