Tylka
49°26′01″N 20°23′18″E/49,433611 20,388333| wieś | |
 Szkoła | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (1998) |
434[2] |
| Strefa numeracyjna |
18 |
| Kod pocztowy |
34-450[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KNT |
| SIMC |
0437033 |
Położenie na mapie gminy Krościenko nad Dunajcem  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego  | |
| 49°26′01″N 20°23′18″E/49,433611 20,388333[1]
| |
Tylka – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Krościenko nad Dunajcem[4][5].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0437056 | Biały Potok | część wsi |
| 0437079 | Gabrysie | część wsi |
| 0437085 | Górzany | część wsi |
| 0437091 | Maliki | część wsi |
| 0437100 | Niżni Potok | część wsi |
| 0437122 | Rokitki | część wsi |
| 0437145 | Wyszni Potok | część wsi |
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Nazwa wsi może pochodzić od góralskiego nazwiska Tylka lub niemieckiego Tilke – co oznacza boczna dolinka. W początkach wieku XVII w dolinie Białego Potoku istniała huta szkła /obecnie to polana Hucisko/ która w 1613 roku została opuszczona. Wioska powstała systemem zarębków leśnych. Wchodziła w skład starostwa czorsztyńskiego, w 1616 małe 1 – łanowe sołtystwo było w rękach starosty. W roku 1812 została sprzedana wraz z Krościenkiem i Grywałdem przez c.k. skarb rodzinie Grossów, a w 1894 została odłączona od tej posiadłości. W miejscowości znajdował się wówczas wapiennik, browar „Pod Tylką” i folwark, posiadający piękne lasy. W 1919 roku majątek był już rozparcelowany, a las częściowo wycięty. Jesienią 1944 partyzanci stoczyli tu krwawą bitwę z Niemcami. Wieś zamieszkują górale pienińscy regionu szczawnickiego[6].
Do 1934 roku Tylka była samodzieną gminą jednostkową. Od 1934 gromadą w nowo utworzonej gminie Krościenko. W związku ze zniesieniem gmin w 1954 roku Tylka i Krościenko utworzyły gromadę Krościenko[7]. Gromadę Krościenko zniesiono 1 stycznia 1958 w związku z przekształceniem jej w osiedle[8], przez co Tylka utraciła samodzielność i stała się częścią Krościenka.
Osiedle Krościenko zniesiono wraz z kolejną reformą gminną, czyli 1 stycznia 1973 roku, łącząc je z miastem Szczawnica w organizm miejski o nazwie Szczawnica-Krościenko, przez co Tylka stała się częścią miasta Szczawnica-Krościenko[9].
1 stycznia 1982 (de facto 1 października 1982) zniesiono miasto Szczawnica-Krościenko oraz utworzono ponownie gminę Krościenko, w której skład weszły Krościenko i Tylka (a także Grywałd i Krośnica z gminy Czorsztyn)[10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 142059
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Polska w liczbach, 13 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-13].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych poprzez wyszukiwarkę. Poczta Polska S.A, styczeń 2013. [dostęp 2015-03-26].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ Tylka – Krościenko nad Dunajcem [online] [dostęp 2023-08-13] (pol.).
- ↑ Uchwała Nr 27/IV/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu nowotarskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 17 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 29 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 50).
- ↑ Dz.U. z 1957 r. nr 59, poz. 317.
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327.
- ↑ Dz.U. z 1981 r. nr 26, poz. 139.
| Siedziba gminy | |
|---|---|
| Wsie | |
| Integralne części wsi |
|
