USS Franklin (CV-13)

USS Franklin (CV-13)
Typ	Essex
	Historia
Stocznia	Newport News Shipbuilding
Położenie stępki	7 grudnia 1942
Wodowanie	14 października 1943
	US Navy
Wejście do służby	31 stycznia 1944
Wycofanie ze służby	1 października 1964
Los okrętu	oddany na złom w 1966
	Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	27,100 t
Długość	266 m
Szerokość	kadłuba: 28,4 m; maksymalna: 45 m
Zanurzenie	8,8 m
Prędkość	33 węzły (61 km/h)
	Uzbrojenie
	12 × 127 mm; wiele działek przeciwlotniczych
	Wyposażenie lotnicze
	80+
Załoga	3,448
	Multimedia w Wikimedia Commons

USS Franklin (CV-13), następnie: CVA-13, CVS-13, AVT-8 – amerykański lotniskowiec typu Essex będący piątym okrętem amerykańskim o nazwie „Franklin”. Doznał największych uszkodzeń ze wszystkich amerykańskich lotniskowców w czasie II wojny światowej, ale nie zatonął^[1].

Służba[edytuj | edytuj kod]

Zwodowany 14 października 1943, wszedł do służby w United States Navy 31 stycznia 1944. Okręt brał aktywny udział w walkach na Pacyfiku w czasie II wojny światowej. W czerwcu 1944 został wysłany w rejon wysp Bonin, aby wspierać walki o archipelag Marianów. Okręt uczestniczył w licznych operacjach wspierając oddziały lądowe. W październiku wziął udział w walkach o wyspę Leyte, a jego samoloty uczestniczyły w ataku na japońskie pancerniki, wśród których znalazł się „Musashi”^[1].

30 października 1944 podczas kampanii filipińskiej został ciężko uszkodzony przez japońskie samoloty kamikaze, które przebiły się przez obronę przeciwlotniczą i uderzyły w pokład startowy – zginęło 56 marynarzy, a 60 zostało rannych. Mimo uszkodzeń, po półtorej godziny naprawiono pokład i wznowiono operacje lotnicze. Następnych kilka miesięcy „Franklin” spędził na naprawach uszkodzeń i zadaniach szkoleniowych^[1].

W marcu 1945 okręt pod dowództwem kapitana Leslie E. Gehresa został wysłany w rejon Wysp Japońskich. 19 marca został zaatakowany przez pojedynczy japoński bombowiec nurkujący, który lecąc w chmurach śledził amerykańskie samoloty powracające z misji nad terytorium Japonii. Bombowiec zrzucił dwie, prawdopodobnie 250-kilogramowe bomby: pierwsza wpadła do hangaru, druga przebiła się przez dwa pokłady zanim eksplodowała. Pożary wywołane eksplozjami bomb szybko ogarnęły samoloty na pokładzie oraz zbiorniki paliwa. Zginęło 796 marynarzy, a 265 zostało rannych^[1]. Za akty odwagi i męstwa załodze „Franklina” przyznano 2 Medale Honoru, 19 Krzyży Marynarki Wojennej, 22 Srebrne Gwiazdy, 116 Brązowych Gwiazd, 347 Purpurowych Serc i 808 nadanych pośmiertnie Purpurowych Serc^[1].

Pożar „Franklina”
Armaty 127 mm Mark 12 w ogniu
Przechylony „Franklin” z załogą na pokładzie

Okręt dopłynął o własnych siłach do portu w kontynentalnych Stanach Zjednoczonych, ale nie wrócił do służby czynnej. Zakonserwowany, został przeklasyfikowany^[1]:

1 października 1952 na lotniskowiec uderzeniowy (CVA-13),
3 sierpnia 1953 na lotniskowiec zwalczania okrętów podwodnych (CVS-13),
15 maja 1959 na transportowiec samolotów (AVT-8).

W 1958 wycięto z „Franklina” sekcję pokładu lotniczego o wymiarach 9,14 × 27,43 metra i użyto ją do naprawy bliźniaczego USS „Valley Forge”, uszkodzonego przez sztorm^[2]. Ostatecznie, skreślony z rejestru floty 1 października 1964, okręt został oddany na złom w 1966.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

lista lotniskowców United States Navy

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Franklin III (CV-13). Naval History and Heritage Command. [dostęp 2021-04-05]. (ang.).
↑ Wojciech Lizakowski: Śmigłowcowce typu Boxer - drugie wcielenie Essexów. Część trzecia, „Okręty” nr 9(28)/2013, s. 71.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

The Saga of the Franklin w serwisie YouTube (ang.)

[NHHC-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Franklin III (CV-13). Naval History and Heritage Command. [dostęp 2021-04-05]. (ang.).

[2] Wojciech Lizakowski: Śmigłowcowce typu Boxer - drugie wcielenie Essexów. Część trzecia, „Okręty” nr 9(28)/2013, s. 71.

[1]

[2]

Podtyp krótki kadłub	„Essex” „Yorktown”” „Intrepid” „Hornet” „Franklin” „Lexington” „Bunker Hill” „Wasp” „Bennington” „Bonhomme Richard” „Kearsarge” „Oriskany”
Podtyp długi kadłub (Ticonderoga)	„Ticonderoga” „Randolph” „Hancock” „Boxer” „Leyte” „Kearsarge” „Reprisal” „Antietam” „Princeton” „Shangri-La” „Lake Champlain” „Tarawa” „Valley Forge” „Iwo Jima” „Philippine Sea”