Ubuntu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
Ujednoznacznienie Ten artykuł dotyczy dystrybucji Linuksa. Zobacz też: Ubuntu (ideologia), Ubuntu Cola.
Ubuntu
Rodzina systemów operacyjnych GNU/Linux
Logo
Logo systemu
Interfejs
Interfejs użytkownika
Producent Canonical Ltd. / Ubuntu Foundation
Platforma sprzętowa x86, AMD64, PowerPC, UltraSPARC[1],Smartfon[2],Telewizor LCD[3]
Pierwsze wydanie 4.10 (Warty Warthog) – 20 października 2004
Aktualna wersja Ubuntu 13.10 Saucy Salamander [4]
Wydana 17 października 2013
Aktualna wersja
testowa		 14.04 (Trusty Tahr) alpha 0
Jądro monolityczne
Środowisko pracy GNOME (do wersji 10.10),
Unity (od wersji 11.04 i 10.10 Netbook Edition)
Licencja GNU GPL
Poprzednik 13.04 (Raring Ringtail)
Następca 14.04 (Trusty Tahr) LTS
Typ pakietów deb
Wersja Live link= T dostępna
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Moduł poświęcony w Wikibooks Moduł poświęcony w Wikibooks
Ubuntu w serwisie distrowatch.com
Oficjalna strona

Ubuntu ([uːˈbuːntuː][5], [ùbúntú] w zulu) – kompletna dystrybucja systemu operacyjnego GNU/Linux, przeznaczona przede wszystkim do zastosowań biurowych i domowych (ang. desktop), choć powstała również wersja serwerowa oraz na netbooki. Rozwój tej ostatniej zakończył się w 2011 roku, gdyż zdecydowano o połączeniu wydań dla komputerów biurowych i domowych z wersją dla netbooków, jednocześnie dodając nową powłokę graficzną – Unity – będącą w rzeczywistości nakładką na popularnego GNOME.

Ubuntu opiera się na dystrybucji Debian (w wersji Sid) i jest rozwijane na serwisie Launchpad. Projekt sponsorowany jest przez firmę Marka Shuttlewortha Canonical Ltd. oraz Ubuntu Foundation.

Słowo ubuntu pochodzi z języków plemion Zulu i Xhosa zamieszkujących południową Afrykę i oznacza „człowieczeństwo wobec innych” (ang. humanity towards others). Głównym celem dystrybucji jest dostarczenie użytkownikom domowym kompletnego, otwartego systemu, który będzie łatwy w obsłudze oraz jednocześnie stabilny, niezawodny i nowoczesny.

Według sondaży online w 2012, Ubuntu jest najpopularniejszą dystrybucją Linuksa na komputerach osobistych. Jednak Ubuntu jest również popularne na serwerach i w chmurze.

Ubuntu wydawane jest w regularnych, sześciomiesięcznych odstępach czasowych.

Ubuntu domyślnie korzysta ze środowiska GNOME z nakładką Unity. Istnieje również kilka wariantów dystrybucji, które różnią się wykorzystywanym środowiskiem graficznym oraz podstawowym zestawem pakietów. Do najpopularniejszych z nich należą Kubuntu (korzysta ze środowiska KDE), Xubuntu (korzysta ze środowiska Xfce). Istnieją także: Lubuntu (środowisko LXDE) i Fluxbuntu (Fluxbox). Xubuntu, Lubuntu i Fluxbuntu to lżejsza pod względem zużycia zasobów sprzętowych alternatywa dla Ubuntu i Kubuntu.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwotna nazwa projektu Ubuntu to no-name-yet.com[6].

Pierwsze wydanie Ubuntu ukazało się 20 października 2004 roku jako tymczasowa odmiana dystrybucji Debian GNU/Linux. Jej początkowym celem było stworzenie własnego, sześciomiesięcznego cyklu wydawniczego. Projekt stopniowo ewoluował i uniezależniał się. W przeciwieństwie do innych dystrybucji opartych na Debianie, Ubuntu pozostało jednak wierne jego filozofii, która zakłada wykorzystanie wyłącznie wolnego oprogramowania. Dwie kolejne wersje, 5.04 „Hoary Hedgehog” (7 kwietnia 2005) i 5.10 „Breezy Badger” (13 października 2005) przyniosły systemowi sukces jakiego nie spodziewali się sami jego autorzy, wyprzedzając popularnością m.in. Debiana, Fedorę i SuSE. Najnowsze wydanie 13.04, a także starsze 10.10 Netbook Edition korzysta z nakładki na środowisko GNOME - Unity opracowanej początkowo dla netbooków, które stara się wykorzystać w jak najlepszy sposób niską wysokość ekranów panoramicznych. Ponieważ interfejs Unity mocno różni się od starego interfejsu GNOME, Canonical postanowił pozostawić do niego dostęp, jednak został on domyślnie usunięty w wersji 11.10. Canonical zapowiedziało także wejście na rynek smartfonów i tabletów w 2014 roku. Urządzenia te działałyby w oparciu o procesory ARM i system Ubuntu ze środowiskiem graficznym Unity. Mark Shuttleworth chce również, aby do końca 2015 roku Ubuntu posiadało 200 milionów użytkowników desktopów[7].

Cechy dystrybucji[edytuj | edytuj kod]

  • Ustawienia domyślne i wykrywanie sprzętu. Instalacja i konfiguracja sprzętu odbywa się bez konieczności podejmowania działań ze strony użytkownika.
  • Uproszczona administracja – uzyskana dzięki graficznym konfiguratorom, systemowi zarządzania oprogramowaniem apt-get oraz szerokiemu wykorzystaniu mechanizmu sudo (podobnie jak ma to miejsce w Mac OS X).
  • Ubuntu domyślnie jest oparte na środowisku graficznym GNOME, natomiast od 11.04 oraz 10.10 Netbook Edition - dodatkowo powłoce Unity.
  • Wsparcie dla osób niepełnosprawnych, internacjonalizacja (tłumaczenie) wszystkich komponentów dystrybucji.
  • Centrum Oprogramowania Ubuntu – aplikacja domyślnie instalowana w systemie służąca do prostej instalacji programów.
  • Poprzez stosowanie wspólnego z Debianem formatu pakietów instalacyjnych deb, dystrybucja Ubuntu jest bardzo silnie związana ze wspólnotą Debiana, co owocuje dużą ilością dostępnego oprogramowania[potrzebne źródło].
  • Wsparcie techniczne – Canonical za odpowiednią opłatą zapewnia 18-miesięczny okres wsparcia dla każdego z wydań (wydania LTS – ang. Long Time Support – wsparcie długoterminowe do 5 lat wsparcia dla poprawek bezpieczeństwa dla serwerów oraz dla instalacji biurowych).

Oprogramowanie[edytuj | edytuj kod]

W skład wydania Ubuntu 13.04 (Raring Ringtail) wchodzą m.in. następujące programy oraz zestawy programów:

Komponenty[edytuj | edytuj kod]

Oprogramowanie wchodzące w skład Ubuntu zostało podzielone na cztery sekcje zwane komponentami. Celem takiego podziału jest oddzielenie od siebie aplikacji różniących się poziomem wsparcia ze strony Ubuntu oraz sposobem licencjonowania.

wolne oprogramowanie niewolne oprogramowanie
wspierane main restricted
niewspierane universe multiverse
  • Sekcja main to tylko te aplikacje, które spełniają wymagania licencyjne Ubuntu i są wspierane przez zespół projektu. Z założenia ma zawierać oprogramowanie najważniejsze z punktu widzenia użytkownika. Aplikacje wchodzące w skład tej sekcji posiadają pełne wsparcie ze strony Canonical.
  • Sekcja restricted zawiera oprogramowanie niezbędne lub istotne dla pracy lub funkcjonalności systemu, lecz opublikowane na licencji niezgodnej z wymogami Ubuntu. Są to np. sterowniki kart graficznych.
  • Sekcja universe obejmuje szeroki obszar oprogramowania, które posiada przyjazną licencję, lecz nie jest wspierane przez główny zespół Ubuntu. Wydzielenie tej sekcji wynika z tego, że Canonical Ltd. nie jest w stanie zapewnić pełnego wsparcia technicznego dla wszystkich programów. Pakiety znajdujące się w tej sekcji tworzone są przez podmioty niezależne od głównego zespołu Ubuntu.
  • Sekcja multiverse zawiera oprogramowanie na licencji niezgodnej z wymogami Ubuntu i nie wspierane przez zespół Ubuntu.

Poza oficjalnymi sekcjami istnieje także sekcja backports, która zawiera wybrane pakiety z nowszych wersji dystrybucji.

Społeczność[edytuj | edytuj kod]

Animacja wyświetlana przy starcie systemu w Ubuntu 10.04

Społeczność Ubuntu skupia się m.in. na forach, grupach dyskusyjnych oraz sieci IRC.

Wszystkie oficjalne kanały sieci IRC Ubuntu znajdują się na serwerach sieci Freenode. Do największych należą kanały pomocy #ubuntu i #kubuntu. Prowadzone są również dyskusje dotyczące rozwoju dystrybucji i jej przyszłego kształtu (#ubuntu-devel, #ubuntu-meeting), użytkownicy chcący zgłosić błędy, mogą zrobić to na #ubuntu-bugs. Istnieje także kilkadziesiąt mniejszych kanałów, zazwyczaj będących kanałami regionalnymi lub poświęconymi ściśle określonym tematom. Polscy użytkownicy mogą uzyskać pomoc na kanale #ubuntu-pl.

Popularność[edytuj | edytuj kod]

Ubuntu najprawdopodobniej jest najpopularniejszą na świecie dystrybucją systemu GNU/Linux i prawdopodobnie trzecim pod względem liczby użytkowników systemem (za Microsoft Windows i Apple Mac OS X). Obecnie wiadomo oficjalnie, że liczba użytkowników systemu jest już dużo większa niż podawane jeszcze kilka lat temu osiem milionów[8]. W kwietniu 2010 roku firma Canonical ogłosiła, iż wersje testową ich systemu zainstalowało 12 milionów użytkowników (10.04 Beta 2). Ubuntu jest jedną z nielicznych dystrybucji GNU/Linux, którą zauważono w mediach. Najważniejsze informacje o systemie publikują nawet najpopularniejsze portale internetowe na całym świecie, a także magazyny i gazety[potrzebne źródło].

Wymagania sprzętowe[edytuj | edytuj kod]

Wymagania systemowe różnią się między różnymi wersjami Ubuntu. Dla głównej dystrybucji Ubuntu (w wersji 12.04) zalecany jest procesor Intel Pentium 4 1 GHz, 512 megabajtów pamięci RAM jako minimalne i 5 gigabajtów miejsca na dysku twardym, lub większym[9][10]. Dla wolniejszych komputerów przeznaczane są inne wersje, jak Lubuntu czy Xubuntu.

Warianty[edytuj | edytuj kod]

Kubuntu 10.04 "Lucid Lynx"

Poza wiodącym Ubuntu, istnieje kilka innych wariantów dystrybucji, które różnią się podstawowym zestawem pakietów zamieszczonych na płycie instalacyjnej. Są one wydawane równocześnie z Ubuntu i podobnie jak pierwowzór korzystają z tych samych repozytoriów paczek i mieszczą się na jednej płycie CD.

Oficjalne[edytuj | edytuj kod]

  • Edubuntu – dystrybucja przeznaczona dla szkół, uczniów i nauczycieli. Edubuntu wykorzystuje środowisko GNOME, a także takie komponenty jak kdeedu (programy edukacyjne tworzone w ramach KDE), GCompris oraz pakiet OpenOffice.org[11];
  • Eeebuntu – wersja przeznaczona dla netbooków firmy ASUS z serii Eee PC.
  • Gobuntu – całkowicie wolna odmiana Ubuntu;
  • Kubuntu Netbook Remix – wersja przeznaczona dla netbooków ze środowiskiem graficznym KDE.
  • Kubuntu – dystrybucja o podobnych założeniach co Ubuntu, oparta jednak na środowisku KDE[12];
  • Lubuntu – dystrybucja o podobnych założeniach co Ubuntu, oparta jednak na środowisku Lightweight X11 Desktop Environment LXDE[13][14];
  • Mythbuntu[15] – wersja dla komputerów typu HTPC;
  • Ubuntu Enterprise Cloud – wydanie serwerowe skierowane do pracy w chmurze obliczeniowej;
  • Ubuntu Netbook Remix – (obecnie Ubuntu Netbook Edition) odmiana Ubuntu przeznaczona dla urządzeń typu netbook[16];
  • Ubuntu Server Edition – przeznaczona dla serwerów poczty email, www, DNS, baz danych i wielu innych. W odróżnieniu od standardowego Ubuntu, Server Edition zajmuje mniej miejsca na płycie instalacyjnej oraz ma mniejsze wymagania systemowe (500 MB wolnego miejsca na dysku i 64 MB RAM). Instalacja odbywa się w trybie tekstowym[17];
  • Ubuntu Studio – (oficjalna od 10 maja 2007) odmiana przeznaczona specjalnie do zastosowań multimedialnych. Zawiera duży zbiór oprogramowania służącego do obróbki dźwięku, grafiki oraz wideo, jak również specjalizowany kernel o niskich opóźnieniach[18];
  • Xubuntu – oparta na lekkim i szybkim środowisku graficznym Xfce. Xubuntu powstało z myślą o użytkownikach starszych komputerów; do sprawnego działania wystarczy procesor klasy Pentium II oraz 64 MB pamięci RAM. Jest stosunkowo młodą odmianą, pierwsze oficjalne wydanie ukazało się wraz z Ubuntu 6.06 LTS (czerwiec 2006)[19];
  • Ubuntu Mobile Internet Device (MID) Edition[20];

Nieoficjalne[edytuj | edytuj kod]

  • gNewSense – zawiera wyłącznie wolne oprogramowanie na licencjach zatwierdzonych przez Free Software Foundation. Skierowane jest do osób chcących używać tylko programy o otwartym kodzie źródłowym i wolne od patentów. gNewSense, w odróżnieniu od standardowego Ubuntu oraz innych jego wariantów, nie zawiera paczek z repozytoriów "restricted" i "multiverse". Pierwsze stabilne wydanie ujrzało światło dzienne 2 listopada 2006 roku, obecnie najnowszą wersją jest 1.1, wydane 22 stycznia 2007 roku.
  • gOS – dystrybucja stworzona dla tanich komputerów początkowo sprzedawanych w amerykańskiej sieci handlowej Wal-Mart. Nazwa Dystybucji wywodzi się z gry słów Green OS. System jest zintegrowany z usługami Google poprzez technologię Mozilli – Prism. Aktualna wersja nazywa się gOS Gadgets 3.0.
  • nUbuntu – jej główne zastosowanie to testowanie bezpieczeństwa komputerów pracujących w sieci. nUbuntu jest oparte na minimalistycznym środowisku Fluxbox, w jej skład wchodzą m.in. sniffery i skanery bezpieczeństwa.
  • Ubuntu Christian Edition – chrześcijańska wersja Ubuntu. Oprócz elektronicznego Pisma Świętego zawiera m.in. oprogramowanie filtru rodzinnego pomocne w ochronie rodziny przed pornografią internetową.
  • Ubuntu Satanic Edition – wersja posiadająca mroczny motyw pulpitu oraz ostry metalowy temat dźwiękowy.
  • DellUbuntu Ubuntu zmodyfikowane specjalnie do Laptopów firmy Dell bazująca na UNR

Nieoficjalne dystrybucje w fazie rozwoju[edytuj | edytuj kod]

  • EasyPeasy – Dystrybucja przeznaczona do notebooków (głownie Eee PC i nie tylko) podobnie jak UNR.
  • andLinux – dystrybucja uruchamiana bezpośrednio z poziomu systemu Windows.
  • Ebuntu – wykorzystuje szybkie i jednocześnie atrakcyjne graficznie środowisko Enlightenment. Data wydania stabilnego Ebuntu jest uzależniona od postępu prac nad najnowszą wersją tego środowiska, jednak już teraz można wypróbować wersje livecd z instalatorem.
  • Embedded Ubuntu – przeznaczone dla urządzeń przenośnych takich jak palmtopy, smartfony i telefony komórkowe nowej generacji.
  • Fluxbuntu – podobnie jak nUbuntu, oparte na lekkim menedżerze okien Fluxbox, jednak skierowane do zwykłych użytkowników. Ostatnia wydana stabilna wersja pochodzi z października 2007 roku, dystrybucja nie jest już rozwijana.
  • U-lite – wykorzystuje minimalistyczne środowisko LXDE
  • Netrunner – Dystrybucja bazująca się na ubuntu zawiera środowisko graficzne KDE
  • Ubuntu Ultimate Edition dopracowany ubuntu ze zmienionym wyglądam
  • Ubuntu GNOME Shell Remix ubuntu z domyślnym środowiskiem graficznym GNOME Shell (GNOME3)[21]
  • Mubuntu - Dystrybucja przeznaczona dla użytkowników w Polsce, ukierunkowana szczególnie dla krajowych przedsiębiorców.

Remiksy[edytuj | edytuj kod]

Społeczność użytkowników tworzy też własne warianty dystrybucji zwane Remiksami. Zazwyczaj mają one zmieniony domyślny język i dodane/usunięte niektóre pakiety – są z tego powodu bardziej przystosowane dla lokalnych społeczności. Często w takich dystrybucjach można spotkać kodeki nie umieszczone w standardowej wersji Ubuntu.

Dystrybucje pochodne[edytuj | edytuj kod]

  • Linux Mint – charakteryzuje się bardziej liberalnym podejściem do oprogramowania własnościowego.

Wydania[edytuj | edytuj kod]

Nowe wersje dystrybucji Ubuntu ukazują się co pół roku. Każda z wersji posiada swój numer oraz nazwę kodową. Numer wersji jest datą jej wydania (według zapisu rok.miesiąc). Nazwy wydań składają się z epitetu, który określa nazwę zwierzęcia. Oba słowa rozpoczynają się od tej samej litery, a każde kolejne wydanie otrzymuje następną literę alfabetu. W przypadku nazw polskich remiksów przyjęło się dodatkowo, że zwierze musi być ptakiem.

Poniżej przedstawiona jest tabela zawierająca podstawowe informacje o wydanych i planowanych wersjach Ubuntu.

Legenda:
wersja przestarzała; niewspierana wersja przestarzała; wspierana aktualna wersja aktualna wersja testowa wersja planowana
Skrót Znaczenie
U Ubuntu Desktop Edition
K Kubuntu
X Xubuntu
E Edubuntu
M Mythbuntu
G Gobuntu
S Ubuntu Studio
MID Ubuntu Mobile Internet Device Edition
SE Ubuntu Server Edition
LTS Long Term Support (długoterminowe wsparcie techniczne)


Wersja Nazwa kodowa Nazwa testowa Polskie tłumaczenie Nazwa polskiej wersji[22] Data wydania Wsparcie do Pobierz
4.10 Warty Warthog Sounder Piegowaty Guziec
-
 20 października 2004 30 kwietnia 2006 –
5.04 Hoary Hedgehog Array Sędziwy Jeż
-
 8 kwietnia 2005 31 października 2006 –
5.10 Breezy Badger Colony Serdeczny Borsuk
-
 13 października 2005 13 kwietnia 2007 –
6.06 LTS Dapper Drake Flight Elegancki Kaczor
-
 1 czerwca 2006 czerwiec 2009 (wersja biurkowa), czerwiec 2011 (wersja serwerowa) –
6.06.1 LTS Dapper Drake Flight Elegancki Kaczor
-
 10 sierpnia 2006 czerwiec 2009 (wersja biurkowa), czerwiec 2011 (wersja serwerowa) –
6.06.2 LTS Dapper Drake Flight Elegancki Kaczor
-
 21 stycznia 2008 czerwiec 2009 (wersja biurkowa), czerwiec 2011 (wersja serwerowa) –
6.10
(polska 6.12)		 Edgy Eft Knot Zakręcona Traszka / Kanciasty Tryton[23] Elokwentny Emu 26 października 2006 25 kwietnia 2008 –
7.04
(polska 7.05)		 Feisty Fawn Herd Rozbrykany Jelonek[24] Frywolny Fulmar 19 kwietnia 2007 19 października 2008 –
7.10 Gutsy Gibbon Tribe Gibki Gibon Grymaśny Gąsiorek 18 października 2007 18 kwietnia 2009[25] –
8.04 LTS Hardy Heron Alpha Śmiała Czapla Hoża Hawajka[26] 24 kwietnia 2008 kwiecień 2011 (wersja biurkowa), kwiecień 2013 (wersja serwerowa) CD/DVD: U

CD: K X E
8.04.1 LTS Hardy Heron Alpha Śmiała Czapla Hoża Hawajka[27] 3 lipca 2008 kwiecień 2011 (wersja biurkowa), kwiecień 2013 (wersja serwerowa) DVD: U K E (tylko źródła)

CD: U K X E
8.04.2 LTS Hardy Heron Alpha Śmiała Czapla Hoża Hawajka[28] 22 stycznia 2009 kwiecień 2011 (wersja biurkowa), kwiecień 2013 (wersja serwerowa) –
8.04.3 LTS Hardy Heron Alpha Śmiała Czapla Hoża Hawajka 16 lipca 2009 kwiecień 2011 (wersja biurkowa), kwiecień 2013 (wersja serwerowa) –
8.04.4 LTS Hardy Heron Alpha Śmiała Czapla Hoża Hawajka 29 stycznia 2010 kwiecień 2011 (wersja biurkowa), kwiecień 2013 (wersja serwerowa) –
8.10 Intrepid Ibex Alpha Nieustraszony Koziorożec Intrygująca Iranka[29] 30 października 2008 kwiecień 2010 DVD: U K E (tylko źródła)

CD: U K X E
9.04 Jaunty Jackalope Alpha Żwawy Rogaty Zając[30] Jurny Jarząbek[31] 23 kwietnia 2009 październik 2010 CD: U K X E S M MID ARM
9.10 Karmic Koala[32] Alpha Karmiczny Koala[33] Karmelkowy Koliberek[34] 29 października 2009[35] kwiecień 2011 –
10.04 LTS Lucid Lynx[36] Alpha Świetlisty Ryś Lśniący Lamparcik[37] 29 kwietnia 2010 kwiecień 2013 (wersja biurkowa), kwiecień 2015 (wersja serwerowa) CD: U K X E S M MID
10.04.1 LTS Lucid Lynx[36] Alpha Świetlisty Ryś Lśniący Lamparcik[37] 17 sierpnia 2010 kwiecień 2013 (wersja biurkowa), kwiecień 2015 (wersja serwerowa) CD: U K X E S M MID
10.04.2 LTS Lucid Lynx[36] Alpha Świetlisty Ryś Lśniący Lamparcik[37] 18 lutego 2011[38] kwiecień 2013 (wersja biurkowa), kwiecień 2015 (wersja serwerowa) -
10.04.3 LTS Lucid Lynx[36] Alpha Świetlisty Ryś Lśniący Lamparcik[37] 21 lipca 2011[38] kwiecień 2013 (wersja biurkowa), kwiecień 2015 (wersja serwerowa) -
10.04.4 LTS Lucid Lynx[36] Alpha Świetlisty Ryś Lśniący Lamparcik[37] 26 stycznia 2012[39] kwiecień 2013 (wersja biurkowa), kwiecień 2015 (wersja serwerowa) -
10.10 Maverick Meerkat[40] Alpha Niezależna Surykatka[41] Malinowa Mandarynka[42][43] 10 października 2010[44] kwiecień 2012 CD: U K X E S M MID
11.04 Natty Narwhal[45] Alpha Zgrabny Narwal[46] Niebiańska Nimfa[47][48] 28 kwietnia 2011[49] październik 2012 CD: U K X E S M MID
11.10 Oneiric Ocelot[50] - Oniryczny Ocelot - 13 października 2011 9 maj 2013 CD: U K X E S M MID
12.04 LTS Precise Pangolin[51] - Precyzyjny Pangolin Przyjazny Puchacz[52] 26 kwietnia 2012[39] kwiecień 2017[39] CD: U K X E S M MID
12.04.1 LTS Precise Pangolin[51] - Precyzyjny Pangolin Przyjazny Puchacz[52] 23 sierpnia 2012[39] kwiecień 2017[39] CD: U K X E S M MID
12.04.2 LTS Precise Pangolin[51] - Precyzyjny Pangolin Przyjazny Puchacz[52] 31 stycznia 2013[39] kwiecień 2017[39] CD: U K X E S M MID
12.04.3 LTS Precise Pangolin[51] - Precyzyjny Pangolin Przyjazny Puchacz[52] 23 sierpnia 2013[39] kwiecień 2017[39] CD: U K X E S M MID
12.04.4 LTS Precise Pangolin[51] - Precyzyjny Pangolin Przyjazny Puchacz[52] 24 stycznia 2014[39] kwiecień 2017[39] CD: U K X E S M MID
12.10 Quantal Quetzal[53] - Kwantowy Kwezal - 18 października 2012 kwiecień 2014 DVD: U K X E
13.04 Raring Ringtail[54] - Zapalona Kotofretka - 25 kwietnia 2013 styczeń 2014 -
13.10 Saucy Salamander - Zuchwała Salamandra Sprytna Salamandra 17 października 2013 lipiec 2014 -
14.04 LTS Trusty Tahr[55] - Wierna Koza - 17 kwietnia 2014 - -
14.04.1 LTS Trusty Tahr[55] - Wierna Koza - - 2019 -
14.04.2 LTS Trusty Tahr[55] - Wierna Koza - - 2019 -
14.04.3 LTS Trusty Tahr[55] - Wierna Koza - - 2019 -
14.04.4 LTS Trusty Tahr[55] - Wierna Koza - - 2019 -
14.10 - - - - - - -

Kalendarium planowanych wydań[edytuj | edytuj kod]

Poniżej przedstawiona jest tabela zawierająca informacje o planowanych wydaniach testowych Ubuntu oraz o planowanych wydaniach punktowych (zaktualizowanych wersjach LTS).

Data wydania Wydanie
24 stycznia 2014 r.[39] 12.04.04 LTS
25 kwietnia 2014 r.[39] 14.04 wersja finalna
Legenda:
planowana wersja testowa planowana wersja finalna lub wydanie punktowe LTS

Darmowe płyty[edytuj | edytuj kod]

Firma Canonical oferowała darmowe płyty z Ubuntu i pokrywała koszty ich wysyłki – każdy mógł zamówić tłoczone płyty z Ubuntu i Kubuntu na stronach ShipIt Ubuntu[56] oraz ShipIt Kubuntu[57]. To właśnie między innymi dzięki temu Ubuntu zyskało sobie tak wielką popularność. Dawniej istniała także możliwość zamówienia Edubuntu[58].

Zmiany[edytuj | edytuj kod]

Wraz ze wzrostem zainteresowania systemem operacyjnym Ubuntu oraz programem ShipIt, firma Canonical mając na uwadze koszty z jakimi wiąże się dystrybucja darmowych płyt wprowadziła pewne zmiany dotyczące wysyłki nośników. Od wydania 9.10 grupą docelową programu ShipIt stają się użytkownicy dopiero zaczynający prace z Ubuntu, w dalszej kolejności lokalne społeczności oraz użytkownicy mający wkład w rozwój systemu. Zwykli użytkownicy posiadający już konta w serwisie ShipIt i wcześniej korzystający z opcji wysyłki, nie będą mogli złożyć zamówienia na wydanie 9.10 i 10.04.[59][60]

  • Płyty z Ubuntu 5.10

  • Płyty z Ubuntu 6.10

  • Płyty z Ubuntu 7.10

  • Płyta z Ubuntu 8.04

  • Płyta z Ubuntu 8.10

  • Płyty z Ubuntu 9.04

  • Płyty z Ubuntu 9.10

  • Płyta z Ubuntu 10.04

  • Płyta z Ubuntu 10.10

  • Płyta z Ubuntu 11.04

Ciekawostki i kontrowersje[edytuj | edytuj kod]

  • Wersja 4.10 (Warty Warthog) dystrybucji zawierała zbiór tapet pulpitu, które przedstawiały ludzi różnych kolorów skóry i narodowości pozujących nago. Przez krótki okres Ubuntu zyskało kilka ironicznych przydomków, z których najpopularniejsze to "the porn distribution" oraz "LinuXXX". Autorzy odrzucali wiele zarzutów i niepochlebnych komentarzy twierdząc, że tapety mają charakter czysto artystyczny (jako akty), a nie pornograficzny. Ostatecznie zrezygnowano jednak z ich umieszczania w kolejnych wydaniach.
  • Ubuntu jest oskarżane o podkradanie deweloperów od innych dystrybucji Linuksa. Tego typu głosy pojawiały się w odpowiedzi na zatrudnianie przez Canonical Ltd. deweloperów-wolontariuszy Debiana. Część z nich porzuciło w ten sposób Debiana na rzecz Ubuntu. Poza tą sytuacją zarzuty te odrodziły się wraz z niefortunnym listem Marka Shuttlewortha – lidera Ubuntu na listę dyskusyjną deweloperów dystrybucji openSUSE, w którym zachęcał on ich do przyłączenia się do projektu Ubuntu[61]. Większość środowiska odebrała to jako próbę „porwania” programistów openSUSE do Ubuntu. Część społeczności Ubuntu również odcięła się od tego typu działań.
  • Współpraca między Ubuntu, a jego pierwowzorem – Debianem nie układa się najlepiej. Ian Murdock, założyciel projektu Debian, krytykuje Ubuntu za to, że jego paczki są niekompatybilne, co utrudnia współpracę obu projektów[62]. Twórcy Ubuntu odrzucają propozycję Iana Murdocka, aby Ubuntu przystąpiło do Debian Common Core Alliance – wspólnego rdzenia wszystkich pakietów DEB. Faktem jest jednak, że Ubuntu jest dystrybucją, która najaktywniej włącza się w zwracanie zgłoszeń błędów w swoich paczkach do BTS Debiana; argument ten jest wykorzystywany jako obrona przed twierdzeniem, że „Ubuntu czerpie pełnymi garściami z Debiana nie zwracając nic w zamian”.
  • Początkowa decyzja o oparciu Ubuntu wyłącznie na środowisku GNOME i rezygnacji z umieszczania na płycie instalacyjnej pakietów KDE wzbudziła duże kontrowersje, czego skutkiem było powstanie nowego wariantu o nazwie Kubuntu. Po krótkich zawirowaniach Canonical Ltd udało się jednak załagodzić spór uznając Kubuntu za oficjalną odmianę systemu i oferując wsparcie dla jej twórców.
  • Ubuntu jest też prawdopodobnie jedyną dystrybucją GNU/Linux, która rozwinęła wokół siebie wiele usług komercyjnych. Od wersji 9.10 (Karmic Koala) wprowadzane zostały usługi skupione wokół Ubuntu One, pozwalające na gromadzenie plików w tzw. chmurze czy też kupowanie muzyki poprzez Ubuntu One Music Store. W wersji 10.10 (Maverick Meerkat) umożliwiono zakup komercyjnego oprogramowania poprzez Centrum oprogramowania Ubuntu. Pierwszym dostępnym tą drogą programem został odtwarzacz filmów Fluendo DVD Player.
  • Przy wydaniu wersji 11.04 przeszła fala kontrowersji związana z wprowadzeniem nowej powłoki Unity. Było to spowodowane bardzo dużą różnicą w obsłudze tego środowiska w stosunku do starego interfejsu GNOME.

Galeria[edytuj | edytuj kod]

  • Ubuntu 4.10 Warty Warthog (Piegowaty Guziec)

  • Ubuntu 5.04 Hoary Hedgehog (Sędziwy Jeż)

  • Ubuntu 5.10 Breezy Badger (Serdeczny Borsuk)

  • Ubuntu 6.06 Dapper Drake (Elegancki Kaczor)

  • Ubuntu 6.10 Edgy Eft (Zakręcona Traszka)

  • Ubuntu 7.04 Feisty Fawn (Rozbrykany Jelonek)

  • Ubuntu 8.04 LTS Hardy Heron (Śmiała Czapla)

  • Ubuntu 9.04 Jaunty Jackalope (Żwawy Rogaty Zając)

  • Ubuntu 9.10 Karmic Koala (Karmiczny Koala)

  • Ubuntu 10.04 Lucid Lynx (Świetlisty Ryś)

  • Ubuntu 10.10 Maverick Meerkat (Niezależna Surykatka)

  • Ubuntu 11.04 Natty Narwhal (Zgrabny Narwal)

  • Ubuntu 11.10 Oneiric Ocelot (Oniryczny Ocelot)

  • Ubuntu 12.04 Precise Pangolin (Precyzyjny Łuskowiec)

  • Ubuntu 12.10 Quantal Quetzal (Kwantowy Kwezal)

  • Ubuntu 13.04 Raring Ringtail (Zapalona Kotofretka)

  • Ubuntu 13.10 Saucy Salamander (Pyskata Salamandra)

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Informacje w siostrzanych projektach
Commons-logo.svg  Ilustracje i media  w Wikimedia Commons
Wikiquote-logo.svg  Cytaty  w Wikicytatach
Wikibooks-logo.svg  Podręczniki  w Wikibooks

Przypisy

  1. ↑ Platformy UltraSPARC i UltraSPARC T1 obsługiwane są jedynie przez Ubuntu Server Edition.
  2. ↑ Android w terenie, Ubuntu po zadokowaniu - PC World - Testy i Ceny sprzętu PC, RTV, Foto, Porady IT, Download, Aktualności
  3. ↑ CES 2012: Canonical demonstruje Ubuntu TV - PC World - Testy i Ceny sprzętu PC, RTV, Foto, Porady IT, Download, Aktualności
  4. ↑ : Ubuntu 13.10
  5. ↑ Frequently Asked Questions
  6. ↑ Benjamin Mako Hill: Ubuntu is Born. 2004-11-26. [dostęp 25 marca 2007].
  7. ↑ Ubuntu on phones, tablets, TV's and smart screens everywhere. 31 grudnia 2011. [dostęp 2012-05-24].
  8. ↑ Już 12 mln użytkowników testuje Ubuntu 10.04 Beta 2
  9. ↑ Meeting Minimum Hardware Requirements - Oficjalna dokumentacja Ubunutu
  10. ↑ Przewodnik po Ubuntu 12.04
  11. ↑ Welcome to Edubuntu! | edubuntu
  12. ↑ Kubuntu | Friendly Computing | Kubuntu
  13. ↑ http://lubuntu.wordpress.com/2007/09/29/lubuntu-website oficjalny blog ubuntu//
  14. ↑ https://launchpad.net/~lubuntu-desktop strona lubuntu//
  15. ↑ http://www.mythbuntu.com/
  16. ↑ Ubuntu Netbook Remix | Canonical
  17. ↑ Ubuntu Server Edition | Ubuntu
  18. ↑ Home | Ubuntu Studio
  19. ↑ Xubuntu Home Page | Xubuntu
  20. ↑ Ubuntu MID Edition | Ubuntu
  21. ↑ http://ubuntu-gs-remix.sourceforge.net/p/home/ strona projektu
  22. ↑ Polskie forum użytkowników Ubuntu przygotowało lepiej zlokalizowane wersje systemu. Zawierają one także dodatkowe kodeki.
  23. ↑ Edgy Eft – dosłownie z ang. ostry, drażliwy albo – zgodnie z intencją autorów – ryzykancki trytonik (gatunek traszki); na polskim forum Ubuntu tłumaczone jako Zakręcona Traszka albo Kanciasty Tryton.
  24. ↑ ang. Feisty tłumaczy się na polski jako zawadiacki – lub właśnie rozbrykany. Polskie forum Ubuntu.pl używa niedokładnego tłumaczenia przebojowy, gubiącego informację o mniej stabilnym, a bardziej nowatorskim charakterze Jelonka.
  25. ↑ Ubuntu 7.10 reaches end-of-life on April 18, 2009 | Ubuntu
  26. ↑ Hoża Hawajka – polskie wydanie Ubuntu 8.04 :: Czytelnia Ubuntu
  27. ↑ Hoża Hawajka uaktualniona – czyli Ubuntu 8.04.1 PL :: Czytelnia Ubuntu
  28. ↑ Ubuntu 8.04.2 PL – czyli Hoża Hawajka zaktualizowana :: Czytelnia Ubuntu
  29. ↑ Intrygująca Iranka – nasz remix Ubuntu 8.10 już dostępny :: Czytelnia Ubuntu
  30. ↑ Jackalope jest znanym w krajach anglosaskich mitycznym stworzeniem przypominającym królika z rogami antylopy
  31. ↑ Jurny Jarząbek – polski remix Ubuntu 9.04 :: Czytelnia Ubuntu
  32. ↑ Będziemy mieli torbacza! :: Czytelnia Ubuntu
  33. ↑ Blog o Linux Ubuntu: Karmic Koala nazwą kodową Ubuntu 9.10
  34. ↑ Karmelkowy Koliberek – UBUNTU.PL – Polskie forum użytkowników Ubuntu
  35. ↑ Harmonogram Karmic Koala vel Ubuntu 9.10 :: Czytelnia Ubuntu
  36. ↑ 36,0 36,1 36,2 36,3 36,4 Blog o Linux Ubuntu: "Lucid Lynx" nazwą kodową Ubuntu 10.04 planowanego na kwiecień 2010
  37. ↑ 37,0 37,1 37,2 37,3 37,4 Lśniący Lamparcik 10.04PL, czyli nasz remiks Ubuntu 10.04 – WYDANY: Czytelnia Ubuntu
  38. ↑ 38,0 38,1 LucidReleaseSchedule – Ubuntu Wiki
  39. ↑ 39,00 39,01 39,02 39,03 39,04 39,05 39,06 39,07 39,08 39,09 39,10 39,11 39,12 LTS - Ubuntu Wiki
  40. ↑ Mark Shuttleworth » Blog Archive » Shooting for the Perfect 10.10 with Maverick Meerkat
  41. ↑ Niezależna Surykatka maskotką Ubuntu 10.10
  42. ↑ Malinowa Mandarynka – polski remiks Ubuntu 10.10 już gotowy!
  43. ↑ Ubuntu 10.10 Malinowa Mandarynka – co tam ma być tym razem? – UBUNTU.PL – Polskie forum użytkowników Ubuntu
  44. ↑ MReleaseSchedule – Ubuntu Wiki
  45. ↑ DevelopmentCodeNames – Ubuntu Wiki
  46. ↑ Ubuntu 11.04 otrzymało nazwę Natty Narwhal
  47. ↑ Niebiańska Nimfa - czyli nasz remiks
  48. ↑ Niebiańska Nimfa – nasz remiks Ubuntu 11.04 gotowy!
  49. ↑ NattyReleaseSchedule – Ubuntu Wiki
  50. ↑ Mark Shuttleworth » Blog Archive » Next after Natty?
  51. ↑ 51,0 51,1 51,2 51,3 51,4 Mark Shuttleworth » Blog Archive » P is for
  52. ↑ 52,0 52,1 52,2 52,3 52,4 głosowanie w sprawie nazwy polskiego remixu http://ubuntu.pl/forum/viewtopic.php?f=226&t=159257
  53. ↑ http://www.markshuttleworth.com/archives/1121 Mark Shuttleworth » Blog Archive » Quality has a new name
  54. ↑ http://www.markshuttleworth.com/archives/1195 Mark Shuttleworth » Blog Archive » Quality has a new name
  55. ↑ 55,0 55,1 55,2 55,3 55,4 http://www.markshuttleworth.com/archives/1295
  56. ↑ Request an Ubuntu CD
  57. ↑ ShipIt
  58. ↑ Getting Edubuntu
  59. ↑ Linux.pl :: Canonical ogranicza darmowe płyty z Ubuntu
  60. ↑ Canonical Blog » Blog Archive » Keeping Ubuntu CDs available
  61. ↑ Ubuntu zaprasza deweloperów openSUSE. MSP Standard PL.
  62. ↑ Przyszłość Debiana – oczami Iana Murdocka. jakilinux.org.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło „http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ubuntu&oldid=38757453”