Ulica Katowicka w Katowicach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
ulica Katowicka
Bogucice, Koszutka
Ilustracja
familoki przy ul. Katowickiej 34/36
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Długość

ok. 1010 m

Przebieg
światła 0m ul. Leopolda
← ul. Ludwika
ul. ks. Leopolda Markiefki
100m ul. ks. F. Ścigały
160m ul. ks. N. Bończyka, pl. W. Wajdy
208m ul. J. I. Kraszewskiego
światła 248m ul. Wiązowa
277m ul. Górna
460m ul. Modrzewiowa
575m ul. Brzozowa
światła 685m ul. Wierzbowa
768m ul. Klonowa, ul. Juliana Ordona
830m ul. Topolowa
922m plac Gwarków
światła 1010m al. Wojciecha Korfantego
ul. Misjonarzy Oblatów MN
Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „ulica Katowicka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Katowicka”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Katowicka”
Ziemia50°16′08,5″N 19°01′50,0″E/50,269025 19,030543
Tabliczki przy skrzyżowaniu ul. Katowickiej i al. W. Korfantego
Budynek IV LO im. St. Maczka
Wieżowiec mieszkalny „Górnik I” (ul. Katowicka 65)

Ulica Katowicka w Katowicach (do 1922 Hohenlohehütterstraße, w latach 1939−1945 Kalidestraße[1], w latach 1945−1990 Róży Luksemburg[2][3]) − jedna z ważniejszych ulic łącząca dzielnice Bogucice i Koszutka.

Przebieg[edytuj | edytuj kod]

Ulica rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z ul. Leopolda, ul. ks. Leopolda Markiefki i ul. Ludwika, obok Kościoła św. Szczepana. Następnie biegnie obok placu Wincentego Wajdy (do 1939 plac Stefana[4]), krzyżuje się z ul. Bończyka, ul. Wiązową, ul. Górną. Za skrzyżowaniem z ul. Ordona przebiega obok Zakładu Targowisk Miejskich i placu Gwarków. Kończy swój bieg przy skrzyżowaniu z aleją Wojciecha Korfantego i ul. Misjonarzy Oblatów MN.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Nazwa ulicy pochodzi z czasów, gdy Bogucice nie wchodziły w skład Katowic, a droga prowadziła do tego miasta.

Ulica do 1922 nosiła nazwę Hohenlohehütterstraße (część koszucka)[1] i Kattowitzerstraße (część bogucicka)[5]. W latach 1922−1939 część bogucicka (od ul. L. Markiefki do ul. Górnej) nazywała się ul. Katowicka, od ul. Górnej do ul. Zamkowej (obecnie al. Wojciecha Korfantego) w części koszuckiej − ul. Wełnowska[6]; w latach 1939−1945 Kalidestraße[1], w latach 1945−1990 Róży Luksemburg[2].

Zabudowa wokół ulicy Katowickiej zaczęła powstawać w drugiej połowie XIX wieku. Były to familoki o wysokości od dwóch do czterech kondygnacji[7], przeznaczone dla pracowników kopalni „Ferdynand”. Przy ul. Katowickiej znajdował się jeden z jej szybów wydobywczych[8]. W latach trzydziestych XX wieku przy ulicy wzniesiono robotnicze osiedle mieszkaniowe[9]. W 1936 wzniesiono bloki mieszkalne pod numerami 31, 33, 35, 37, 39, które zawierały razem 117 mieszkań oraz bloki pod numerami 56, 58, 60, zawierające 72 mieszkania[10]. W dwudziestoleciu międzywojennym pod numerem 5 funkcjonowała restauracja, której właścicielem był Jan Muc[11].

W lutym 2011 w rejonie ulicy kręcono sceny do filmu „Jesteś Bogiem”, opowiadającego o zespole Paktofonika[12][13][14].

Ulicą Katowicką na całej swojej długości kursują autobusy na zlecenie Zarządu Transportu Metropolitalnego (ZTM)[15].

Obiekty i instytucje[edytuj | edytuj kod]

Przy ulicy Katowickiej znajdują się następujące historyczne obiekty:

  • kamienice mieszkalne (ul. Katowicka 2, 9, 11), wzniesione na początku XX wieku w stylu historyzmu[16];
  • kamienice mieszkalne (ul. Katowicka 3, 7), wybudowane pod koniec XIX wieku w stylu historyzmu[16];
  • kamienica mieszkalna (ul. Katowicka 4), wzniesiona na początku XX wieku w stylu modernizmu[16];
  • kamienica mieszkalna (ul. Katowicka 21), wybudowana na przełomie XIX i XX wieku w stylu historyzmu[16];
  • dom i dawna kuźnia (ul. Katowicka 26), nie zachowana w całości[17], wzniesione pod koniec XIX wieku w stylu historyzmu[16];
  • Wydział Nauk Społeczno-Pedagogicznych Wyższej Szkoły Pedagogicznej Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Warszawie (ul. Katowicka 27)
  • osiedle domów wielorodzinnych (ul. Katowicka 29, 31, 33, 35, 37, 39, 41, 43, 45, ul. Ordona 1), wybudowane w drugiej połowie lat trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[16];
  • dom mieszkalny (ul. Katowicka 34/36), wzniesiony w 1899 w stylu historyzmu[16];
  • krzyż na cokole z 1893[16];
  • osiedle domów wielorodzinnych (ul. Katowicka 44, 46, 48, 50, 52, ul. Brzozowa 3, 4), wzniesione w drugiej połowie lat trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[16];
  • budynek IV Liceum Ogólnokształcącego im. gen. Stanisława Maczka (ul. Katowicka 54), wzniesiony w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[16];
  • osiedle domów wielorodzinnych (ul. Katowicka 56, 58, 60, 62), wybudowane w drugiej połowie lat trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[16];
  • historyczna hala (ul. Katowicka 61), utraciła cechy zabytkowe wskutek przeróbek[17];
  • wysokościowiec mieszkalny „Górnik I” (ul. Katowicka 65, wys. 60 m)[18].

Przy ul. Katowickiej swoją siedzibę ją: banki i instytucje finansowe, oddział KZGM[19], Policealna Szkoła Detektywów i Pracowników Ochrony, IV Liceum Ogólnokształcące im. gen. Stanisława Maczka (ul. Katowicka 54), Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP w Warszawie (Wydział Nauk Społeczno-Pedagogicznych w Katowicach)[20][21].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Straßenverzeichnis aller Straßen von Kattowitz. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-12)]. (niem.).
  2. a b K. Szaraniec, L. Szaraniec, K. Szarowski, Katowice i Górnośląski Okręg Przemysłowy, Katowickie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, Katowice 1980, s. 63.
  3. Katowice. W 138. rocznicę uzyskania praw miejskich, red. Antoni Barciak, Instytut Górnośląski, Urząd Miasta Katowice, Muzeum Historii Katowic, Katowice 2004, ISBN 83-86053-52-6, s. 27.
  4. Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna „Artur”, 1996, s. 66. ISBN 83-905115-0-9.
  5. Archiwum Map Wojskowego Instytutu Geograficznego: Floetzkarte des Oberschlesischen S. No 26 Sect. Kattowitz. www.mapywig.org. [dostęp 2011-07-14]. (niem.).
  6. Niemiecka mapa Katowic z 1939 www.mapywig.org [dostęp 2011-07-14]
  7. Urząd Miasta Katowice: Lokalny Program rewitalizacji miasta Katowice na lata 2007-2013. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
  8. Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna „Artur”, 1996, s. 62, 63. ISBN 83-905115-0-9.
  9. Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna „Artur”, 1996, s. 67. ISBN 83-905115-0-9.
  10. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 35. ISBN 978-83-7729-021-7.
  11. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 95. ISBN 978-83-7729-021-7.
  12. W Katowicach kręcą film o Paktofonice. Dziś zamkną kilka ulic w Bogucicach. www.mmsilesia.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
  13. Jesteś Bogiem. Pierwsze sceny do filmu o Paktofonice kręcili w Bogucicach. www.katowice.naszemiasto.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
  14. Przestawią przystanek i zamkną ulice dla aut. W Bogucicach będą kręcić film. www.katowice.gazeta.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
  15. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia: Mapa połączeń publicznego transportu zbiorowego ZTM. noweinfogzm.metropoliagzm.pl, 2023-06-09. [dostęp 2024-03-03]. (pol.).
  16. a b c d e f g h i j k Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
  17. a b Urząd Miasta Katowice: Protokół nr 47/10 z posiedzenia Komisji Górniczej Rady Miasta Katowice. (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-07-14]
  18. Wieżowce Katowic. www.wiezowce.katowice.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
  19. KZGM Oddział Eksploatacji Budynków. www.katalog.pf.pl. [dostęp 2011-07-14]. (pol.).
  20. Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP w Warszawie (Wydział Nauk Społeczno-Pedagogicznych w Katowicach). katowice.wsptwp.eu. [dostęp 2012-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-16)]. (pol.).
  21. WSP TWP. www.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-15)]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Szaraniec Lech: Osady i Osiedla Katowic, Oficyna „Artur”, Katowice 1996, ISBN 83-905115-0-9.
  • Broszkiewicz Jacek; Katowice - reflektorem po mieście, wydawca: Urząd Miejski w Katowicach, ISBN 83-901884-0-6, s. 8.
  • Katowice - Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.