Ulica Legionów Józefa Piłsudskiego w Krakowie
| Podgórze | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Widok na północny zachód, od ul. Kalwaryjskiej | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość |
270 m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Poprzednie nazwy |
3 Maja | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Krakowa  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 50°02′38,0″N 19°56′48,0″E/50,043889 19,946667
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Legionów Józefa Piłsudskiego – ulica w Krakowie, w dzielnicy XIII, w Podgórzu. Biegnie od Mostu Józefa Piłsudskiego, dokładnie od skrzyżowania z ulicami Karola Rollego i Przy Moście w kierunku południowo-wschodnim, do skrzyżowania z ulicą Kalwaryjską i następnie po wschodniej stronie placu Niepodległości do ulicy Jana Zamoyskiego[1][2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Ulica została wytyczona pod koniec XIX wieku w granicach ówcześnie samodzielnego miasta Podgórza. W połowie lat 30. XX wieku uzyskała obecny kształt w związku z budową Mostu Piłsudskiego[1].
Ulica wielokrotnie na przestrzeni lat zmieniała nazwę. Od momentu powstania do 1917 roku nosiła nazwę 3 Maja. Po włączeniu Podgórza w granice Krakowa uzyskała nazwę ulicy Legionów. W 1940 roku w realiach okupacji hitlerowskiej arterii nadano nazwę Brückenstraße. W 1945 roku wrócono do przedwojennej nazwy ulicy Legionów. W 1951 ulicę nazwano imieniem Zygmunta Wróblewskiego. W latach 1959–1990 dwa odcinki ulicy posiadały odmienne nazwy: odcinek między ulicą Rollego a Kalwaryjską nosił imię Stanisława Cekiery, z kolei odcinek od ulicy Kalwaryjskiej do Zamojskiego – Antoniego Stawarza. W 1990 roku po raz kolejny wrócono do nazwy ulicy Legionów, rok później natomiast – 1991 – przyjęto nazwę obowiązującą obecnie, odnoszącą się w sposób ścisły do formacji wojskowej Legionów Polskich zawiązanych w 1914 roku pod przywództwem Józefa Piłsudskiego[1][3].
W 2004 roku dokonano modernizacji linii tramwajowej prowadzącej w ciągu ulicy[4].
Zabudowa[edytuj | edytuj kod]
Zabudowę ulicy stanowią po stronie wschodniej dwupiętrowe kamienice czynszowe wzniesione w większości pod koniec XIX wieku w stylu historyzującym. Po stronie zachodniej zabudowa wzdłuż ulicy jest mniej zwarta. W narożu z ulicą Sokolską znajduje się zabytkowy gmach dawnej Szkoły Podstawowej Męskiej nr 24 im. Tadeusza Kościuszki wzniesiony w stylu historyzującym w 1881 roku[5]. Od 2011 roku mieści on siedzibę główną Centrum Kultury Podgórza[6]. Przy skrzyżowaniu z ulicą Kalwaryjską znajdował się dawniej budynek podgórskiej hali targowej pochodzący z końca XIX wieku. Został on rozebrany ok. 1933 roku w związku z budową wjazdu na Most Piłsudskiego w ciągu przeregulowanej ulicy Legionów[1].
- ul. Legionów Piłsudskiego 3 – Kamienica w stylu eklektycznym. Wzniesiona w roku 1893.
- ul. Legionów Piłsudskiego 5 – Kamienica w stylu eklektycznym. Wzniesiona w roku 1897.
- ul. Legionów Piłsudskiego 7 – Kamienica w stylu historyzującym. Wzniesiona w roku 1896.
- ul. Legionów Piłsudskiego 9 – Kamienica w stylu historyzującym. Projektował Stanisław Serkowski, 1891.
- ul. Legionów Piłsudskiego 11 – Kamienica w stylu historyzującym. Wzniesiona w roku 1897.
- ul. Legionów Piłsudskiego 13 (ul. Kalwaryjska 8) – Zabytkowa kamienica. Wzniesiona w roku 1894.
- ul. Legionów Piłsudskiego 15 (ul. Kalwaryjska 7) – Zabytkowa kamienica. Wzniesiona po 1900.
- ul. Legionów Piłsudskiego 17 – Kamienica w stylu historyzującym. Wzniesiona ok. 1897.
- ul. Legionów Piłsudskiego 21 – Kamienica w stylu historyzującym. Wzniesiona przed 1900.
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Widok od północnego zachodu, od skrzyżowania z ul. Karola Rollego -
ul. Legionów Piłsudskiego 5
Kamienica (1897) -
ul. Legionów Piłsudskiego 13 (ul. Kalwaryjska 8)
Kamienica (1894) -
ul. Legionów Józefa Piłsudskiego 15 (1900) -
ul. Legionów Piłsudskiego 17
Kamienica (ok. 1897) -
ul. Legionów Piłsudskiego 19
Kamienica -
Kamienica, ul. Legionów Józefa Piłsudskiego 21 (1900)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Encyklopedia Krakowa. Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 541. ISBN 83-01-13325-2.
- ↑ Mapy Google. Mapy Google. [dostęp 2022-12-20].
- ↑ Zmiany nazewnictwa ulic, placów, osiedli i mostów w Krakowie. [w:] CARTOGRAPHIA CRACOVIANA – Kraków i okolice na dawnych mapach [on-line]. [dostęp 2022-12-23].
- ↑ Remonty torowisk w 2004 roku. [w:] Encyklopedia Krakowskiej Komunikacji [on-line]. [dostęp 2022-12-24].
- ↑ Gminna ewidencja zabytków - Kraków. [w:] www.bip.krakow.pl [on-line]. [dostęp 2022-12-24].
- ↑ Centrum Kultury Podgórza – Historia. [w:] Centrum Kultury Podgórza [on-line]. [dostęp 2022-12-24].