Ulica Na Grobli we Wrocławiu
| Przedmieście Oławskie | |||||||||||||||||||||||||||||||
 Wieża ciśnień przy ul. Na Grobli (2012) | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Wrocławia  | |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||
| 51,099865°N 17,073921°E/51,099865 17,073921 | |||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Na Grobli (do 1945 r. pod niem. nazwą Am Weidendamm) – ulica we Wrocławiu, biegnąca wzdłuż lewego (południowego) brzegu Odry przez osiedle Rakowiec do osiedla Siedlec.
_-_fotopolska.eu_(114135).jpg)
Lokalizacja[edytuj | edytuj kod]
Ulica zaczyna się na Moście Oławskim (przez rzekę Oławę), noszącym niegdyś imię św. Maurycego i ciągnie się stąd na wschód przez ok. 2,6 km. W połowie drogi, przy kładce Zwierzynieckiej, ulica rozwidla się: jej południowa gałąź przyjmuje nazwę ulicy Międzyrzeckiej, a północna, bliższa Odry ciągnie się jeszcze przez ponad kilometr po Grobli Siedleckiej (Zedlitzer Damm), aż do miejsca, w którym obecnie znajduje się gazociąg przerzucony przez rzekę Odrę. W tym miejscu ulica zamienia się w ścieżkę, którą po przebyciu dalszych ośmiuset metrów dotrzeć można do ulicy Opatowickiej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Trakt Na Grobli już od XVII wieku stanowił popularną trasę spacerową, którą mieszkańcy miasta dotrzeć mogli do (wówczas podmiejskich) wsi Siedlec, Bierdzany, Nowy Dom, Opatowice, w których mogli odpocząć od niewygód ściśniętej murami miejskimi metropolii. Wzdłuż trasy tej powstawały établissements, m.in. „Der Weidendamm” (założona pod koniec XVIII wieku), „Neu Holland” (1782). W latach 70. XIX wieku powstał dom koncertowy „Kroter”, w 1881 établissement „Wappenhof”[1]. W XIX wieku zaczęły powstawać tutaj także przystanie wioślarskie: w 1876 przystań Pierwszego Wrocławskiego Towarzystwa Wioślarskiego, a w 1891 – Towarzystwa Wioślarskiego „Wratislavia” (w 1910 klub ten zbudował tam swoją nową siedzibę)[2]. Na końcowym odcinku trasy znajdowały się kawiarnie „Hofjäger” (ul. Na Grobli 34–38; od ok. 1938 r. pod nazwą Strandgartenkaffee K. Frenzel – dosł. „kawiarnia w ogrodzie plażowym”) i „Zedlitz” (Na Grobli 49).
W połowie XIX wieku wzdłuż ulicy zaczęto budować obiekty zakładów wodociągowych: powstała wieża wodna (tzw. wieża ciśnień Na Grobli). W związku z tymi inwestycjami zlikwidowano kawiarnie „Der Weidendamm” i „Neu Holland”. Zakłady wodociągowe działają tu do dziś, ale ulica z racji swej lokalizacji nadal pełni w pewnym stopniu funkcje rekreacyjne: znajdują się tu pola campingowe i przystanie wioślarskie, m.in. zlokalizowany w miejscu dawnej kawiarni „Zedlitz” Harcerski Ośrodek Wodny „Rancho”.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zlokalizowany był on u zbiegu Morgenaustrasse (ul. Rakowiecka) i Weidendamm (ul. Na Grobli). Później właściciele dokupili jeszcze sąsiadujące parcele przy ul. Okólnej i w 1908 powstała tu sala koncertowa na 1270 miejsc. Podczas II wojny światowej w kompleksie „Wappenhof” funkcjonował obóz jeniecki. Obecnie na miejscu dawnego „Wappenhof” zlokalizowane są budynki Instytutu Niskich Temperatur.
- ↑ Henryk Klamecki,Siedziby wrocławskich Stowarzyszeń i klubów wodnyc, [w:] Mieszczaństwo wrocławskie: Materiały sesji naukowej zorganizowanej przez Muzeum Miejskie Wrocławia w dniach 7-9.12.2000, pod red. H. Okólskiej, Wrocław 2003, s. 227-237, ISBN 83-917909-5-9
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Encyklopedia Wrocławia. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2000, s. 543. ISBN 83-7023-749-5.
- Plan miasta Wrocławia, wyd.. Warszawa: Demar, 2005. ISBN 83-7427-054-3.
- H. Czarniecka-Kołodziej, J. Domowicz: Etablissement „Wappenhof” (Dwór Herbowy). [w:] Portal Rakowiec. Historia dzielnicy [on-line]. rakowiec.int.pan.wroc.pl. [dostęp 2012-11-25]. (pol.).