Ulica Obozowa w Warszawie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ulica Obozowa w Warszawie
Młynów, Młynów, Koło
Ilustracja
Ulica Obozowa, po prawej I kolonia TOR
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa (Wola)

Długość

2500 m

Przebieg
ul. Młynarska
ul. Jana Ostroroga
ul. Płocka
ul. Kajetana Sołtyka
ul. Gostyńska
ul. św. Stanisława
ul. Radziwie
ul. Wawrzyszewska
stacja kolejowa Warszawa Koło
światła al. Prymasa Tysiąclecia
ul. Włodzimierza Majakowskiego
ul. Długomiła, ul. Magistracka
światła ul. Deotymy, ul. Eryka Dahlberga
ul. Dalibora
ul. Erazma Ciołka
światła ul. Dywizjonu 303, ul. Księcia Janusza
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, po lewej znajduje się punkt z opisem „Ulica Obozowa w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Ulica Obozowa w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ulica Obozowa w Warszawie”
Ziemia52°14′50,2″N 20°57′16,0″E/52,247278 20,954444

Ulica Obozowaulica w dzielnicy Wola w Warszawie.

Ulica rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z Młynarską, następnie biegnie w kierunku północno-zachodnim przecinając z północy ulicę Ostroroga, następnie od południa Płocką i Gostyńską, a później znów od północy ul. św. Stanisława i Wawrzyszewską, gdzie po przejściu pod wiaduktem linii kolejowej nr 20, kieruje się dalej na zachód przecinając aleję Prymasa Tysiąclecia. Później Obozowa przecina ulice: Majakowskiego, Długomiła/Magistracką, Dahlberga/Deotymy, Dalibora, Erazma Ciołka i Księcia Janusza, gdzie dalej przechodzi w ulicę Dywizjonu 303.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W czasach Królestwa Polskiego prowadziła do obozu artylerii pieszej, a w późniejszym okresie do obozu wojska rosyjskiego[1].

Ulica powstała najprawdopodobniej w końcu XIX wieku. Przez długie lata, była mało znaczącą arterią, jej obecny skraj, kreślił w ówczesnym czasie granicę miasta. W trakcie stopniowej rozbudowy Koła i Moczydła, zyskiwała na znaczeniu. 14 grudnia 1931 r. w ulicę Obozową wjechał pierwszy wóz tramwajowy o oznaczeniu linii 16. Połączył on Młynów z placem Zbawiciela.

Ulica nabrała znaczenia po wybudowaniu na Kole w okresie międzywojennym, osiedla mieszkaniowego imienia Stefana Żeromskiego Towarzystwa Osiedli Robotniczych (TOR). Zostało zaprojektowane przez Romana Piotrowskiego, Zdzisława Szulca, Kazimierza Lichtensteina i Aleksandra Brzozowskiego, według wytycznych Karty Ateńskiej[2][3]. To nowoczesne jak na tamte czasy osiedle składało się z 19 wielomieszkaniowych, dwupiętrowych domów, wzniesionych po obu stronach ulicy. Domy I kolonii TOR od nr 62 do 80 są to tzw. korytarzowce (mające po 9 mieszkań na każdym piętrze), a II kolonii TOR od nr 67 do 85 tzw. klatkowce (mające po 4 mieszkania na każdym piętrze, każdej klatki schodowej). Każde mieszkanie zostało wyposażone w instalację wodną i gazową, w.c., piec kaflowy do ogrzewania, kuchnię węglową oraz gazową i pomieszczenie piwniczne do przechowywania węgla opałowego, ziemniaków, itp. Każda klatka schodowa miała dostęp do łaźni, pralni i suszarni bielizny. Osiedle miało ponadto swoje przedszkole, salę teatralną i bibliotekę w budynku przy ul. Obozowej 85, swoją szkołę podstawową przy ulicy Ożarowskiej, a także sklepy spożywcze, aptekę i księgarnię znajdujące się na parterach niektórych budynków frontowych. Pomiędzy budynkami nr. 81 i 83 wybudowanych było kilka garaży. Każdy kompleks 10 domów był ogrodzony i zamykany na noc.[4]

We wrześniu 1939 bomba niemiecka spadła na budynek pod nr 76, zburzyła część domu i zabiła kilkunastu mieszkańców. Na ścianie budynku w 1949 wmurowano tablicę pamiątkową[5].

Po II wojnie światowej budynki oświatowe osiedla TOR zostały zaadaptowane na Dom Kultury, od 2015 r. będący częścią Wolskiego Centrum Kultury,[6]

W latach 50. ubiegłego wieku rozwój budownictwa mieszkaniowego i towarzyszącego na Kole. W tych latach zbudowano na skraju lasku przy ulicy Dobrogniewa Dzielnicowy Dom Kultury. Dom ten prowadzony przez pana Roykiewicza miał zespoły: tańca folklorystycznego prowadzony przez primabalerinę Marię Skorupczynę, turystyki rowerowej, modelarnię lotniczą, modelarnię szkutniczą oraz pracownię plastyczną. W 1952 oddano do użytku szkołę T.P.D. (Towarzystwa Przyjaciół Dzieci) Podstawową i Liceum Pedagogiczne imienia Filipiny Płaskowickiej przy ulicy Obozowej 60.

Ważniejsze obiekty[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 170. ISBN 978-83-62189-08-3.
  2. Jerzy Kasprzycki: Korzenie miasta. Tom V Żoliborz i Wola. Warszawa: Wydawnictwo Veda, 2004, s. 248. ISBN 83-85584-61-7.
  3. Ulica Obozowa na Kole i osiedle TOR [online], Muzeum Warszawy, 24 kwietnia 2020 [dostęp 2022-05-09] (pol.).
  4. W zdrowym domu zdrowy lud. Osiedle TOR na Kole [online], tubylotustalo.pl [dostęp 2022-05-09].
  5. Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 206. ISBN 83-912463-4-5.
  6. Dom Społeczny Obozowa 85 [online], WCK [dostęp 2022-05-09] (pol.).