Umarłem, aby żyć
|
||
| Gatunek | film wojenny | |
| Rok produkcji | 1984 | |
| Data premiery |  8 września 1984 |
|
| Kraj produkcji | Polska |
|
| Język | polski | |
| Czas trwania | 88 min | |
| Reżyseria | Stanisław Jędryka | |
| Scenariusz | Jerzy Janicki | |
| Główne role | Andrzej Grabarczyk Janusz Bukowski Zygmunt Hübner Henryk Talar |
|
| Muzyka | Małgorzata Bieniek | |
| Zdjęcia | Mieczysław Jahoda | |
| Scenografia | Zenon Różewicz | |
| Kostiumy | Małgorzata Zduleczny | |
| Montaż | Barbara Kosidowska | |
| Produkcja | Studio Filmowe Oko | |
| Kontynuacja | Po własnym pogrzebie | |
Umarłem, aby żyć – polski film wojenny z 1984 roku w reżyserii Stanisława Jędryki.
Film nawiązuje do wspomnień Stanisława Miedzy-Tomaszewskiego i traktuje o jego losach wojennych. Tomaszewski w czasie II wojny światowej działał w konspiracji. W 1941 został schwytany przez Gestapo i zidentyfikowany jako ważny konspirator znający szyfry dotyczące rozpracowania konspiracji na terenie III Rzeszy.
W postać Tomaszewskiego wcielił się Andrzej Grabarczyk grający Leopolda Wójcika. Wójcik został aresztowany i osadzony na Pawiaku. Obawiając się, że może nie wytrzymać bicia i tortur podczas przesłuchań w siedzibie Gestapo, Wójcik prosi o przekazanie mu trucizny.
Konspiracja kontaktuje się w tej sprawie z prof. Pytlem (Zygmunt Hübner). Ten jednak stanowczo sprzeciwia się przekazaniu trucizny i wymyśla aby wydobyć Wójcika, zakażając go umyślnie tyfusem. W ten sposób zajdzie konieczność przywiezienia Wójcika do szpitala. Mjr Wróbel (Janusz Bukowski) planuje akcję zbrojną w szpitalu, ale prof. Pytel zdając sobie sprawę, że grozi to zemstą ze strony Niemców przeciwstawia się temu pomysłowi. Prof. Pytel nie wyraża zgody na taką akcję i proponuje fortel z fikcyjną operacją wyrostka robaczkowego, która ma się nie udać.
Wójcik trafia do szpitala pod strażą z rozpoznaniem tyfusu i symuluje atak ślepej kiszki. Prof. Pytel zarządza operację podwyższonego ryzyka, operowany ma być pacjent z chorobą zakaźną. W czasie "operacji" Wójcik zostaje podmieniony na ciało jego sobowtóra. Wójcik uzyskuje wolność, a Niemcy pozostali w przekonaniu, że ich więzień zmarł na stole operacyjnym.
Film miał dwie kontynuacje: Po własnym pogrzebie (1989) i Urodzony po raz trzeci (1989).
Obsada (kolejność alfabetyczna)[edytuj]
- Jacek Borkowski – Heymann, adiutant Mosera
- Janusz Bukowski – Wróbel, major AK
- Anna Ciepielewska – Maria Wójcikowa, matka Leopolda
- Joanna Duchnowska – dziewczyna w kawiarni
- Zygmunt Fok – dozorca
- Alfred Freudenheim – tajniak w kawiarni
- Iwona Głębicka – pielęgniarka asystująca przy "operacji"
- Maciej Góraj – Krzysztof, lekarz w szpitalu na Solcu
- Andrzej Grabarczyk – Leopold Wójcik
- Ryszarda Hanin – służąca chorego na tyfus profesora
- Zygmunt Hübner – profesor Tadeusz Pytel
- Joanna Jędryka – siostra Salomea
- Michał Juszczakiewicz – ranny aresztowany przez gestapo w szpitalu
- Roman Kosierkiewicz – woźnica wożący "Wróbla" do szpitali
- Jerzy Kramarczyk – "reperujący" windę
- Eugeniusz Kujawski – Obergruppenführer Hans Moser
- Ewa Kuryło – pielęgniarka asystująca przy "operacji"
- Marek Lewandowski – niemiecki specjalista od szyfrów
- Halina Łabonarska – lekarka na Pawiaku
- Piotr Machalica – "Kmicic", współwięzień Wójcika na Pawiaku
- Mirosława Marcheluk – Maria Bruzdowa, matka zmarłego w szpitalu na Solcu Krzysztofa
- Anna Milewska – żona profesora Pytla
- Stanisław Niwiński – chirurg ze szpitala Dzieciątka Jezus
- Marek Nowakowski – kierowca karetki przewożący zwłoki
- Wojciech Pastuszko
- Bronisław Pawlik – Zygmunt Bruzda, ojciec zmarłego w szpitalu na Solcu Krzysztofa
- Paweł Przybyła
- Beata Poźniak – pielęgniarka pomagająca doktorowi Leśniakowi
- Zbigniew Sawan – chory na tyfus profesor, przyjaciel Pytla
- Andrzej Szenajch – "reperujący" windę
- Karol Strasburger – gestapowiec w szpitalu
- Henryk Talar – Hauptsturmführer Knothe, dowódca Pawiaka
- Aleksander Trąbczyński – szpicel śledzący Wójcika
- Marek Walczewski – lekarz na Pawiaku
- Wojciech Wysocki – doktor Leśniak
- Jerzy Zass – Prahl, strażnik więzienny na Pawiaku
- Jolanta Zykun – pielęgniarka
- Stanisław Miedza-Tomaszewski – pojawia się w pierwszych i ostatnich minutach filmu
Informacje dodatkowe[edytuj]
- Film został zrealizowany w ciągu 24 dni zdjęciowych.
- Plenery filmowe były w Warszawie, zdjęcia zrealizowano w celach Pawiaka, a sceny szpitalne w szpitalu na Lindleya i w Szpitalu Praskim.
- Stanisław Miedza-Tomaszewski oprócz epizodycznej roli narracyjnej, pełnił także rolę konsultanta.
- Z roku 1970 pochodzi spektakl teatru telewizji pod tym samym tytułem, w reżyserii Edwardy Paszkowskiej, w obsadzie: Edmund Fetting jako Profesor, Janusz Bukowski jako Wójcik oraz Jan Englert w roli doktora Leśniaka[1].
Bibliografia[edytuj]
- filmpolski.pl: Umarłem, aby żyć (pol.). [dostęp 11 października 2008].
- Stanisław Miedza-Tomaszewski: Benefis konspiratora: umarłem aby żyć. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1985. ISBN 83-03-00954-0. (pol.)
Przypisy
- ↑ Umarłem, aby żyć www.teatrtelewizji.tvp.pl
Linki zewnętrzne[edytuj]
- Umarłem, aby żyć w bazie Internet Movie Database (IMDb) (ang.)
- Umarłem, aby żyć w bazie filmweb.pl
- Umarłem, aby żyć w bazie filmpolski.pl
|
|||||||||||||||||
