55°42′10″N 37°31′50″E/55,702778 37,530556Uniwersytet im. M. Łomonosowa w Moskwie
| ||
 Główny gmach Moskiewskiego Uniwersytetu Państwowego | ||
| Data założenia | 25 stycznia 1755 | |
| Państwo |  Rosja
| |
| Adres | Moskwa | |
Położenie na mapie Moskwy   Uniwersytet im. M. Łomonosowa w Moskwie | ||
Położenie na mapie Rosji  Uniwersytet im. M. Łomonosowa w Moskwie | ||
| 55°42′10″N 37°31′50″E/55,702778 37,530556
| ||
| Strona internetowa | ||
Uniwersytet im. M. Łomonosowa w Moskwie (również Uniwersytet Moskiewski[1], ros. Московский государственный университет имени М. В. Ломоносова – Moskowskij gosudarstwiennyj uniwiersitiet imieni M.W. Łomonosowa[2], w skrócie МГУ – MGU) – największy i najbardziej znany uniwersytet w Rosji, otwarty 25 stycznia 1755, założony przez cesarzową Elżbietę Piotrowną, dzięki pomysłowi Michaiła Łomonosowa i aktywnym zabiegom Iwana Szuwałowa.
Spis treści
Historia[edytuj | edytuj kod]
Uniwersytet Moskiewski, zwany Imperatorskim, a następnie Narodowym, przechodził różne koleje losu szczególnie w okresie burzliwych lat 1905–1918. Został zorganizowany przez Łomonosowa, który był jego pierwszym rektorem, na wzór Uniwersytetu w Getyndze. Duże zasługi w jego powstaniu przypisuje się również Iwanowi Szuwałowowi, który mając bardzo silną pozycję na dworze carycy Elżbiety Romanowej, wspierał ideę jego założenia[3] – to właśnie on był patronem Łomonosowa w inicjatywach związanych z rozwojem edukacji. W dniu 25 stycznia 1755 – w dzień imienin matki Szuwałowa – Tatiany Rodionownej – cesarzowa poparła projekt utworzenia uniwersytetu w Moskwie, który miał być otwarty „dla ludzi wszystkich stanów i profesji”. Dzień ten jest nadal obchodzony w Rosji jako „dzień studenta”.
Początkowo uczelnia składała się z 3 wydziałów: filozofii, prawa i medycyny. Miała kształcić przede wszystkim młodzież pochodzenia nieszlacheckiego. Pod koniec XVIII w. Uniwersytet reprezentował wysoki poziom zwłaszcza w zakresie nauk matematyczno-przyrodniczych, a w jego programach badań i nauczania dominowały idee oświeceniowe. W 1804 nowy statut rozszerzył autonomię uniwersytetu, ograniczoną następnie przez cara Mikołaja I w 1828, jednak idee wolnomyślicielskie na Uniwersytecie ciągle były żywe.
W 1883 uchwalono nowy statut uczelni, rozszerzający badania naukowe i przywracający system wyłaniania władz Uniwersytetu na drodze wyborów. Reforma cara Aleksandra II z 1884 ponownie odbiera uczelni autonomię.
Po 1917 uniwersytet stał się uczelnią państwową i uległ reorganizacji. Od lat 30. do 50. życie Uniwersytetu zostało zdominowane przez ideologię bolszewicką i politykę. Kryzys pogłębiał ograniczony dostęp do dokonań światowej nauki.
W roku 1940 Uniwersytetowi Moskiewskiemu nadano imię Michaiła W. Łomonosowa. W połowie lat 50. rozpoczęła się ograniczona liberalizacja i rozbudowa uczelni. W 1992 wszedł w życie nowy statut Uniwersytetu Moskiewskiego zapewniający mu autonomię.
Budynek[edytuj | edytuj kod]
Najwcześniejszą siedzibą uczelni był budynek znajdujący się na obecnym Placu Czerwonym w Moskwie, na miejscu dawnego Muzeum Historycznego.
Dopiero w latach 1786–1793 powstał u zbiegu dzisiejszych ulic Hercena i Prospektu Marksa nowy budynek z przeznaczeniem na uniwersytet, zbudowany w stylu klasycystycznym. Budynek ten spłonął w 1812 i został przebudowany w latach 1817–1819 przez architekta Domenico Gilardi i stanowi przykład rosyjskiego stylu empire. Przed centralną częścią budynku znajdują się pomniki rewolucjonistów Aleksandra Hercena i Mikołaja Ogariewa, kształcących się na Uniwersytecie Moskiewskim, wykonane w 1922. W latach 1833–1836 dobudowano nowe budynki uniwersytetu w bezpośrednim sąsiedztwie dawnej siedziby. W skład kompleksu wchodziła także uniwersytecka cerkiew, zamieniona później na dom kultury. Przed nowym budynkiem uniwersytetu ustawiony został pomnik Łomonosowa. Rotunda wieńcząca jedno skrzydło zabudowań była zajęta przez bibliotekę naukową uniwersytetu.
W latach 1948–1970 Uniwersytet uzyskał zupełnie nową lokalizację i nowy kompleks budynków. Przeniesiony został na Wzgórza Worobiowe, na których zbudowano na powierzchni ponad 320 ha 30 głównych budynków uniwersyteckich, 20 budynków obsługujących. Założono też park i obiekty sportowe, ogród botaniczny oraz wybudowano obserwatorium astronomiczne. Budynek główny uniwersytetu, który bardzo szybko stał się jednym z symboli Moskwy, zbudowany został według projektu Lwa Rudniewa w latach 1949–1953.
Działalność[edytuj | edytuj kod]
Uniwersytet Moskiewski liczy 21 wydziałów, ponad 200 katedr, 360 laboratoriów, 163 gabinety studyjne i 8 instytutów naukowo-badawczych. Uniwersytet prowadzi studia licencjackie, magisterskie, podyplomowe, studia doktoranckie, także w trybie korespondencyjnym, zaocznym i wieczorowym.
W 2008 pracowało na uniwersytecie 9000 nauczycieli akademickich, a uczyło się 38 000 studentów.
Władze Uniwersytetu Moskiewskiego podpisały 23 kwietnia 2002 umowę z Uniwersytetem Jagiellońskim o współpracy w dziedzinie nauki i edukacji oraz wymianie naukowców, wykładowców, stażystów, doktorantów i studentów.
Wykładowcy[edytuj | edytuj kod]
Absolwenci[edytuj | edytuj kod]
Organizacje absolwentów[edytuj | edytuj kod]
W Niemczech działa Deutsche Assoziation der Absolventen und Freunde der Moskauer Lomonossow-Universität (DAMU)[4], które wydaje zeszyty Lomonossow[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Uniwersytet im. M. Łomonosowa. Encyklopedia PWN. [dostęp 2018-03-02].
- ↑ Uniwersytety świata (2010). Encyklopedia PWN. [dostęp 2014-08-18].
- ↑ Szuwałow, Iwan Iwanowicz. W: Encykłopiediczeskij słowar´ Brokgauza i Jefrona. T. XXXIXa: Szenje – Szujskij monastyr´. 1903, s. 955–956. (ros.)
- ↑ DAMU.
- ↑ Lomonossow – DAMU-Hefte.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Oficjalna witryna (ang. • ros.)
| ||||||||
