Urien

od ok. 550 (?)

Urien

herb Uriena (krokiew z trzema krukami)
Król Rheged
Okres	od ok. 550 (?) do 572, 592 lub po 597
Poprzednik	Cynfarch Oer
Następca	Owain ab Urien
Dane biograficzne
Przyczyna śmierci	morderstwo
Ojciec	Cynfarch Oer ap Meirchion Gul
Matka	Nefyn ferch Brychan Brycheiniog (na podstawie legendy)
Małżeństwo	Modron ferch Afallach
Dzieci	Owain ab Urien Rhun ab Urien Pasgen ab Urien Elffin ab Urien Rhiwallon ab Urien Morfudd ferch Urien

Urien - (ur. ok. 520, zm. 572, 592 lub po 597), Urien ap Cynfarch Oer (wymowa szkocka: [ˈɨ̞riɛn ap ˈkənvarχ oːɨ̯r]) lub Urien Rheged (wymowa szkocka: [ˈɨ̞riɛn ˈr̥ɛɡɛd] - potężny władca terytorium lub królestwa znanego jako Rheged. Należy do najbardziej znanych i udokumentowanych postaci „Starej Północy” (Hen Ogledd), żyjących w VI wieku. Jego królestwo najprawdopodobniej znajdowało się wokół zatoki Solway Firth.

Źródła historyczne

Według Historia Brittonum (ok. 829-830 n.e.) Urien uzyskał decydującą przewagę w konflikcie z Anglosasami w północnej Brytanii w wyniku sojuszu z trzema innymi królami: Rhydderchem Henem, Gwallogiem ap Llênogiem i Morganem. Koalicja sił dowodzonych przez Uriena zamknęła Anglosasów w Lindisfarne. Niestety oblężenie zakończyło się zamordowaniem Uriena na rozkaz jego dawnego sojusznika Morgana.

Najpewniejszy dowód istnienia Uriena pochodzi z Historia Brittonum i ośmiu poematów pochwalnych w języku środkowowalijskim, które przetrwały w rękopisie z XIV wieku. Jeden z nich jest wyraźnie przypisywany słynnemu poecie Taliesinowi, którego uważa się współczesnego Urienowi. Wczesne materiały przedstawiają Uriena jako okrutnego wojownika i ważną postać polityczną swoich czasów, który podbija Piktów, Anglosasów i Brytów ze „Starej Północy”. Mógł być również przywódcą sił walczących z poległymi w bitwie pod Catraeth.

Urien i jego rodzina są często wymieniani w późniejszej średniowiecznej literaturze z Walii. Jego najbardziej znany syn, Owain pojawia się wśród arturiańskich bohaterów jako Gawain.

Legendy arturiańskie

Urien zabity przez własną żonę Morganę w ilustracji Erica Pape’a do poematu Madisona Caweina „Accolon z Galii” z 1889

Geoffrey z Monmouth, czerpiąc ze źródeł walijskich i własnej wyobraźni, zaadaptował Uriena do legend arturiańskich i spopularyzował w Europie. Opowieść, która znalazła wielu zwolenników, przedstawia Uriena jako jednego z trzech braci, którzy rządzili Szkocją przed inwazją Sasów. Pozostali dwaj to: Lot i Auguselus. Po wyzwoleniu Szkocji, Artur przywrócił tron ​​Alby Auguselusowi i uczynił Uriena królem Moray. W późniejszym okresie, syn Uriena Eventus zastąpił na tronie Auguselusa.

W niektórych legendach arturiańskich król Urien poślubia Morganę Le Fay, siostrę króla Artura, która według jednej z opowieści planowała ukraść miecz Excalibur, zabić Artura i Uriena, a następnie przejąć tron dla siebie i swojego kochanka Accolona.

Bibliografia

• Arthur Cotterell: Encyklopedia mitologii. Grecy i Rzymianie. Celtowie. Germanie. Warszawa: Wydawnictwo RTW, 2000. ISBN 83-87974-80-3. Brak numerów stron w książce