Uroczystość liturgiczna

Uroczystość – w liturgii katolickiej świąteczny dzień obchodów, który obok niedzieli należy do głównych dni roku liturgicznego. Dzień obchodów uroczystości wyznacza data lub kalendarz liturgiczny (→święta ruchome).

Charakterystyka

Obchody uroczystości liturgicznych rozpoczynają się wieczorem dnia poprzedzającego (tzw. I nieszpory lub wigilia). Mają własny formularz mszalny. Część z nich ma odrębny formularz na mszę wigilijną. W liturgii mszalnej uroczystości nie są pomijane żadne elementy, a zatem odmawiane są Gloria (nawet w Wielkim Poście) i Wyznanie wiary.

Uroczystości dzielą się na ogólne (obchodzone w całym Kościele) lub własne (np. uroczystości patrona miasta, kraju lub diecezji), obchodzone lokalnie.

Obchód największych uroczystości, czyli Wielkanocy i Bożego Narodzenia sprawowany jest przez osiem dni; jest to tzw. oktawa. Każda oktawa rządzi się własnymi prawami.

Obchody uroczystości mają pierwszeństwo liturgiczne, tzn. obchodzone są bez względu na przypadający dzień. Wyjątek stanowią: Wielki Tydzień, niedziele wielkiego postu i adwentu oraz Popielec. W tych przypadkach uroczystości przenoszone są na dzień następny, chyba że przepisy liturgiczne stanowią co innego.

W czasie obchodów uroczystości nie można sprawować mszy okolicznościowych i za zmarłych (żałobnych). Msze pogrzebowe można sprawować za zgodą własnego ordynariusza. Uroczystość natomiast znosi post zwykły.

Kan. 1246 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego określa uroczystości, których obchód jest obowiązkowy (tzw. święta nakazane). Lista tych uroczystości może zostać zmieniona przez Konferencję Episkopatu danego kraju. Właściwy sposób świętowania polega na uczestnictwie we mszy oraz na powstrzymaniu się od nieobowiązkowej pracy.

Dni obchodów o randze uroczystości

W ciągu roku liturgicznego w kalendarzu polskim następujące dni mają rangę uroczystości liturgicznej (kursywą wyróżniono uroczystości związane z Polską):

• 1 stycznia – Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi
• 6 stycznia – Uroczystość Objawienia Pańskiego
• 19 marca – Uroczystość św. Józefa, Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny
• 25 marca – Uroczystość Zwiastowania Pańskiego
• marzec/kwiecień – Wielkanoc
• pierwsza niedziela po Wielkanocy – Niedziela Miłosierdzia Bożego
• 23 kwietnia – Uroczystość św. Wojciecha, biskupa i męczennika, głównego Patrona Polski
• 3 maja – Uroczystość Najświętszej Maryi Panny, Królowej Polski, głównej Patronki Polski
• 8 maja – Uroczystość św. Stanisława, biskupa i męczennika, głównego Patrona Polski
• maj/czerwiec – Uroczystość Zesłania Ducha Świętego
• niedziela po Zesłaniu Ducha Świętego – Uroczystość Trójcy Przenajświętszej
• czwartek po uroczystości Najświętszej Trójcy – Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa
• pierwszy piątek po oktawie Bożego Ciała – Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa
• 24 czerwca – uroczystość Narodzenia św. Jana Chrzciciela
• 29 czerwca – uroczystość świętych Apostołów Piotra i Pawła
• 15 sierpnia – uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
• 26 sierpnia – uroczystość Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej
• ostatnia niedziela października – uroczystość rocznicy poświęcenia własnego kościoła (w kościołach, których data poświęcenia nie jest znana)
• 1 listopada – Uroczystość Wszystkich Świętych
• ostatnia niedziela roku liturgicznego (tj. dzień między 20 a 26 listopada) – Uroczystość Jezusa Chrystusa, Króla Wszechświata.
• 8 grudnia – Uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
• 25 grudnia – Uroczystość Narodzenia Pańskiego

Zobacz też

• święta zniesione
• święto liturgiczne
• wspomnienie liturgiczne

Bibliografia

• Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego. Kazimierz Dynarski (redaktor merytoryczny). Poznań: Pallottinum, 1986. ISBN 83-7014-040-8.
• Ogólne normy roku liturgicznego i kalendarza. KKBiDS. [dostęp 2012-03-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-01)].