Uropeltis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Uropeltis[1]
Cuvier, 1829[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – U. phipsonii
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Nadrząd

lepidozaury

Rząd

łuskonośne

Podrząd

węże

Nadrodzina

Uropeltoidea

Rodzina

tarczogonowate

Rodzaj

Uropeltis

Typ nomenklatoryczny

Uropeltis ceylanica Cuvier, 1829

Synonimy
Gatunki

zobacz opis w tekście

Uropeltis pulneyensis
Uropeltis shortii

Uropeltisrodzaj węży z rodziny tarczogonowatych (Uropeltidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj orientalny, endemiczny dla subkontynentu indyjskiego, gdzie gady te zamieszkują południowe Indii i Sri Lankę[5].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Węże o oczach położonych na tarczy ocznej, pozbawione skroni i łusek nadocznych. Ogon mają stożkowaty lub skośnie ścięty, zakończony małą tarczką. Koniec tej tarczki może być kwadratowy lub dwuspiczasty, z dwoma wierzchołkami ustawionymi tuż obok siebie[6].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Uropeltis: gr. ουρα oura „ogon”[7]; πελτη peltē „mała tarcza bez obramowania” (tj. łuska)[8].
  • Coloburus: gr. κολοβος kolobos „okaleczony, obcięty”; ουρα oura „ogon”[3]. Gatunek typowy: Uropeltis ceylanica Cuvier, 1829.
  • Silybura: gr. σιλλυβον sillubon „rodzaj ostu”[9]; ουρα oura „ogon”[7]. Gatunek typowy: Silybura macrolepis Peters, 1862.

Taksonomia i podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj Uropeltis został wprowadzony w 1829 roku przez Georgesa Cuviera. Gatunkiem typowym wyznaczył on Uropeltis ceylanica. Solidność opracowania taksonomicznego tego rodzaju jest niesatysfakcjonująca. W XIX wieku wyłączono z tego rodzaju kilka nowych, które później zostały z nim zsynonimizowane i zniesione. Również wiele gatunków opisywanych było bez wyznaczenia okazów typowych, a potem znoszonych jako młodsze synonimy bez przeprowadzenia dyskusji. Część z nich może się okazać jednak faktycznymi gatunkami, jak np. U. bicatenata opisany przez Alberta Günthera w 1864, po czym zsynonimizowany, został w 2008 roku na powrót rozpoznany jako faktyczny gatunek przez D. Gowera i współpracowników[10].

Według pracy Gowera i innych z 2008 roku rodzaj ten liczy około 23 gatunków[10]. The Reptile Database redakcji Uetza i Hoška podaje 24 następujące gatunki[11]:

Pyron i współpracownicy (2016) przenoszą gatunki U. melanogaster i U. phillipsi do rodzaju Rhinophis; jednocześnie autorzy uznają U. ruhunae za młodszy synonim U. woodmasoni, a U. smithi – za młodszy synonim gatunku Uropeltis grandis (Beddome, 1867)[12].

Ten sam podział przyjmije baza autorstwa Petera Uetza, Jakoba Hallermanna i Jiri Hosek wymieniając 24 gatunki z tego rodzaju[13]:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Uropeltis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. G. Cuvier: Le règne animal distribué d’après son organisation, pour servir de base a l’histoire naturelle des animaux et d’introduction a l’anatomie comparée. Wyd. Nouvelle édition rev. et aug. T. 2. Paris: Chez Déterville, 1829, s. 76. (fr.).
  3. a b A.M.C. Duméril & A.H.A. Duméril: Catalogue méthodique de la collection des reptiles du Muséum d’Histoire Naturelle de Paris. Paris: Gide et Baudry, 1851, s. 224. (fr.).
  4. W. Peters. Über eine neue Art der Schlangengattung Silybura, S. macrolepis. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1861 (2), s. 901, 1862. (niem.). 
  5. R. W. McDiarmid, J. A. Campbell, T. Touré: Snake Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference. T. I. Herpetologists' League, 1999. ISBN 1-893777-00-6 (seria), ISBN 1-893777-01-4 (tom).
  6. G. A. Boulenger: Catalogue of the Snakes in the British Museum (Natural History). Volume I., Containing the Families...Uropeltidæ.... London: Trustees of the British Museum (Natural History), 1893, s. 144.
  7. a b Jaeger 1944 ↓, s. 247.
  8. Jaeger 1944 ↓, s. 165.
  9. Jaeger 1944 ↓, s. 213.
  10. a b David J. Gower , Ashok Captain, Sanjay S. Thakur. On the taxonomic status of Uropeltis bicatenata (Gunther) (Reptilia: Serpentes: Uropeltidae). „Hamadryad”. 33 (1), s. 64 – 82, 2008. 
  11. P. Uetz, J. Hošek: Uropeltis. [w:] The Reptile Database (Catalogue of Life: 22nd December 2014) [on-line]. [dostęp 2015-01-30].
  12. Robert Alexander Pyron, Sumaithangi Rajagopalan Ganesh, Amit Sayyed, Vivek Sharma, Van Wallach i Ruchira Somaweera. A catalogue and systematic overview of the shield-tailed snakes (Serpentes: Uropeltidae). „Zoosystema”. 38 (4), s. 453–506, 2016. DOI: 10.5252/z2016n4a2. (ang.). 
  13. Genus: Uropeltis. [w:] The Reptile Database [on-line]. [dostęp 2018-09-12].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]