Przejdź do zawartości

Uroplatus phantasticus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Uroplatus phantasticus[1]
Boulenger, 1888
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

gady

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

lepidozaury

Rząd

łuskonośne

Infrarząd

Gekkota

Rodzina

gekonowate

Rodzaj

Uroplatus

Gatunek

Uroplatus phantasticus

Synonimy
  • Uroplates phantasticus Boulenger, 1888[2]
  • Uroplatus schneideri Lamberton 1913[2]
  • Uroplatus ebenaui Kluge 1993[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Uroplatus phantasticus – gatunek małej jaszczurki z rodziny gekonowatych (Gekkonidae). Nie jest zagrożony wyginięciem. W „magazynie Akwarium” z 2021 roku nazywany jest gekonem liścioogonowym[4].

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten jest endemiczny dla Madagaskaru, występuje głównie na wschodzie wyspy[5][2].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała do 11 cm[4][5]. Ubarwienie zmienne; od szarego z akcentem brązu, po czerwonawe lub brunatne, niektóre osobniki są po części zielonkawe, natomiast pręgi na ciele imitują żyłkowanie liścia. Na ciele występują liczne bruzdy i wyrostki, nad oczami znajdują się łuski (podobnie jak u gekona scynkowego) w kształcie litery „V”, przypominające trochę rzęsy[4][5]. Ogon spłaszczony, przypominający liść. Samiec posiada wcięcia na brzegach ogona, których samica nie posiada. Posiada duże, wyłupiaste oczy, bez powiek, z pionowymi źrenicami. Na palcach znajdują się lamelle[4].

Ekologia i zachowanie

[edytuj | edytuj kod]

Występuje on w leśnym środowisku, na krzewach, na wysokości do 1,5[4]–2,0[3] m. Prowadzi nocny tryb życia, dzień przesypia z głową skierowaną w dół[4]. W niewoli można go zobaczyć aktywnego także w dzień[5].

Gatunek drapieżny; odżywia się głównie owadami, w niewoli można go karmić świerszczami czy karaczanami, dopasowanymi do rozmiaru jaszczurki[5]. W okresie rozrodczym samica suplementuje swoją dietę o ślimaki z rodzaju Helix czy Lissachatina, których muszle są źródłem wapnia (samica przeznacza wapń do tworzenia skorupek jaj)[4].

Dymorfizm płciowy widoczny. Samiec poza wcięciami na brzegach ogona posiada zgrubienia w okolicach kloaki[5]. Samica ma ponadto jako dorosły osobnik woreczki wapniowe, które służą do tworzenia skorupek jaj. Samce wykonują często tańce godowe, wymachując ogonem[4]. Po godach samica wprost na ziemi składa od 1 do 2 jaj, których inkubacja trwa około 90 dni[5].

Uroplatus phantasticus ze względu na nieposiadanie powiek nawilża swe oczy długim językiem[4]. Dzięki lamellom potrafi się poruszać nawet po pionowych powierzchniach[5]. W przeciwieństwie do innych gekonów w razie zagrożenia nie ucieka, tylko zastyga w miejscu[4].

Status

[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje Uroplatus phantasticus za gatunek najmniejszej troski. Lokalnie jest to gatunek bardzo liczny; trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[3]. Zagrożeniem dla gekona liścioogonowego jest wyłapywanie w celach terrarystycznych, stąd gatunek znajduje się w II załączniku CITES[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Uroplatus phantasticus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d Uroplatus phantasticus. The Reptile Database. [dostęp 2021-08-23]. (ang.).
  3. a b c Uroplatus phantasticus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b c d e f g h i j k Paweł Walenciak, Gekon liścioogonowy w domowym terrarium, „Magazyn Akwarium” (Nr 4/2021), s. 78–88, ISSN 1643-0182 (pol.).
  5. a b c d e f g h Uroplatus phantasticus – gekon liścioogonowy. Terrarium.pl. [dostęp 2021-08-23]. (pol.).