Urząd Kanclerza Federalnego
Urząd Kanclerza Federalnego (niem. Bundeskanzleramt, w skrócie BKAmt})[1] – urząd kanclerza Niemiec stojącego na czele niemieckiego rządu federalnego (niem. Bundesregierung).
Funkcję szefa urzędu kanclerskiego pełni jeden z sekretarzy stanu (Staatssekretär) lub ministrów federalnych (Bundesminister). Pozostaje on do dyspozycji kanclerza i koordynuje prace rządu. Pomimo istotnej roli w niemieckim systemie politycznym, kancelaria wraz ze swym szefem w dużej mierze pozostaje w cieniu, a jej działalność rzadko ma charakter publiczny. Od 2021 r. szefem urzędu kanclerza jest Wolfgang Schmidt.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Niemiecka kancelaria powstała po zjednoczeniu Niemiec w 1871 r. Jej pierwotną siedzibą był znajdujący się w Berlinie przy Wilhelmstraße 77 Pałac Radziwiłowski (Stara Kancelaria Rzeszy). Budynek ten został zniszczony podczas walk o Berlin w 1945 roku. W 1938 roku na polecenie Hitlera wzniesiono przy Voßstraße 6 nowy monumentalny gmach kancelarii (Nowa Kancelaria Rzeszy), który został poważnie uszkodzony w 1945, a następnie rozebrany. Obecny Urząd Kanclerza Federalnego powstał w wyniku proklamowania Republiki Federalnej Niemiec.
Siedziba urzędu[edytuj | edytuj kod]
Nazwa Urzędu Kanclerza Federalnego odnosi się również do budynku kancelarii, stanowiącej element tzw. "Wstęgi Federacji" (wraz z Paul-Löbe-Haus i Marie-Elisabeth-Lüders-Haus)[2]. W latach 1949–1990 siedziba urzędu, podobnie jak pozostałych najważniejszych instytucji Republiki Federalnej Niemiec, znajdowała się w Bonn. Tam też, aż do ukończenia w 1976 roku budowy nowego gmachu, kancelaria mieściła się w zabytkowym pałacu Schaumburg. W lecie 1999 roku, po przeniesieniu siedziby władz Niemiec do Berlina, urząd kanclerski tymczasowo zajął dawny budynek Rady Państwa NRD (Staatsratsgebäude), ponieważ budowa nowej berlińskiej siedziby kanclerza nie została jeszcze ukończona.
Nowy, ukończony wiosną 2001 gmach kancelarii zbudowany został z betonu i szkła zasadniczo w stylu postmodernistycznym ze znacznymi wpływami modernizmu według projektu Axela Schultesa i Charlotte Frank. Zajmuje on 12000 metrów kwadratowych i stanowi jedną z największych spośród siedzib rządów na świecie (jest 8 razy większy niż Biały Dom w Waszyngtonie, należy jednak pamiętać, że większa część personelu rządu USA pracuje obecnie nie w Białym Domu, lecz w pobliskim Old Executive Office Building).
Ze względu na okrągły kształt okien w tylnej części kancelarii oraz jej geometryczny kształt, budynek potocznie nazywany jest Waschmaschine – pralka.
Szefowie Urzędu Kanclerza Federalnego od 1949[edytuj | edytuj kod]
Szefowie Urzędu Kanclerza Federalnego (niem. Chef des Bundeskanzleramtes) uczestniczą w posiedzeniach rządu. Są oni jego członkami jeśli pełnią jednocześnie funkcję Ministra ds. specjalnych (Minister für besondere Aufgaben), zbliżony do funkcji ministra bez teki. Czasem są oni błędnie nazywani Kanzleramtsminister.
- 1949–1951 – Walter Hallstein
- 1951–1953 – Otto Lenz
- 1953–1963 – Hans Globke
- 1963–1966 – Ludger Westrick (także minister ds. specjalnych i Rady Obrony, 1964-66)
- 1966–1967 – Werner Knieper
- 1967–1969 – Karl Carstens
- 1969–1972 – Horst Ehmke (także minister ds. specjalnych)
- 1972–1974 – Horst Grabert
- 1974–1980 – Manfred Schüler
- 1980–1982 – Manfred Lahnstein
- 1982 – Gerhard Konow
- 1982–1984 – Waldemar Schreckenberger
- 1984–1989 – Wolfgang Schäuble (także minister ds. specjalnych)
- 1989–1991 – Rudolf Seiters (także minister ds. specjalnych)
- 1991–1998 – Friedrich Bohl (także minister ds. specjalnych)
- 1998–1999 – Bodo Hombach (także minister ds. specjalnych)
- 1999–2005 – Frank-Walter Steinmeier
- 2005–2009 – Thomas de Maizière (także minister ds. specjalnych)
- 2009–2013 – Ronald Pofalla (także minister ds. specjalnych)
- 2013–2018 – Peter Altmaier (także minister ds. specjalnych)
- 2018–2021 – Helge Braun (także minister ds. specjalnych)
- od 2021 – Wolfgang Schmidt (także minister ds. specjalnych)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Deutsche Behörden und Einrichtungen: Bezeichnungen, Abkürzungen, Akronyme zusammengestellt vom Sprachendienst des Auswärtigen Amts [online], Auswärtiges Amt [dostęp 2023-02-27] (niem.).
- ↑ Kathrin Gerlof, Andreas Kaernbach, Carl-Christian Kaiser, Gregor Mayntz, Sönke Petersen, Georgia Rauer, Zwiedzamy Bundestag. Architektura, sztuka i funkcje gmachów Parlamentu w zarysie (pol.), Deutscher Bundestag, 2014, s. 61
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Urząd Kanclerza Federalnego (niem.)
