Ustawiana konwencja

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Ustawiana konwencja[1], ustawiona konwencja[2], sporna konwencja[3] (ang. contested convention, brokered convention) – w Partii Demokratycznej i Partii Republikańskiej konwencja, na której nie zdołano wyłonić kandydata w wyborach na podstawie wyników prawyborów.

W konwencji Partii Demokratycznej bierze udział 4765 delegatów[4], a w Partii Republikańskiej 2470 delegatów[5]. Do uzyskania nominacji wyborczej kandydat musi zapewnić sobie w prawyborach poprarcie większości delegataów, czyli kolejno 2383[6] i 1236. W części stanów delegaci rozdzielani są pomiędzy kandydatami proporcjonalnie do poparcia w danym stanie, w części zwycięzca otrzymuje poparcie wszystkich delegatów. Istnieje możliwość, że kandydat z największą liczbą delegatów uzyska poparcie mniej niż połowy delegatów[5]. Na konwencji delegaci są zobowiązani głosować na kandydata, który wygrał w ich okręgu, tylko w pierwszym głosowaniu. Wówczas następuje drugie lub jeszcze kolejne głosowanie, w których delegaci mają już pełną swobodę w popieraniu kandydatów. W drugim i kolejnym głosowaniu delegaci mogą także głosować osobę, która nie brała udziału w prawyborach[3].

Część źródeł stosuje określenia contested convention i brokered convention synonimicznie, w części stosuje się następujące rozróżnienie[7]:

  • contested convention – kandydat nie ma większości głosów delegatów na konwencję, ale w pierwszym głosowaniu zdobywa większość spośród tych, którzy oddali głos
  • brokered convention – konwencja, na której odbywa się więcej niż jedna tura głosowania w celu wyłonienia kandydata.

Ustawiane konwencje zdarzają się rzadko. W ostatnich latach do takiej sytuacji (brokered convention) doszło w 1948 roku, gdy Partia Republikańska w trzecim głosowaniu wskazała Thomasa Deweya oraz w 1952 roku, gdy Partia Demokratyczna w trzecim głosowaniu wskazała jako kandydata Adlaia Stevensona[8]. Ostatni raz kandydat wyłoniony na ustawianej konwencji odniósł zwycięstwo w wyborach prezydenckich w 1932 roku, gdy prezydentem został Franklin D. Roosevelt[9]. Natomiast contested convention miała miejsce w 1976 roku, gdy Gerald Ford został kandydatem Partii Republikańskiej w pierwszym głosowaniu[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rubio wygrał republikańskie prawybory w Waszyngtonie. Trump dopiero trzeci [online], wiadomosci.dziennik.pl, 13 marca 2016 [dostęp 2016-03-16].
  2. Mariusz Zawadzki, Donald Trump rozpala emocje Republikanów [online], wyborcza.pl, 7 marca 2016 [dostęp 2016-03-16].
  3. a b USA. Lipcowa konwencja ostatnią nadzieją GOP, by zablokować Trumpa [online], Wyborcza.pl, 3 marca 2016 [dostęp 2016-03-16] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-17].
  4. 2016 Delegate Count Tracker: 2016 Election [online], Election Hub [dostęp 2016-03-19].
  5. a b First Read: Clinton, Trump Start Leaving Rivals in the Dust [online], NBC News [dostęp 2016-03-16].
  6. Tom Cahill, Bernie Sanders Had a Phenomenal Night – Here's Why [online], U.S. Uncut, 16 marca 2016 [dostęp 2016-03-19] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-17] (ang.).
  7. Emily Cahn, Cameron Joseph, How Republicans could stop Donald Trump at a contested convention [online], Mashable [dostęp 2016-03-16].
  8. a b What is a brokered convention? [online], CNN [dostęp 2016-03-16].
  9. 'What If' Rules for Contested GOP Convention Already in Place [online], ABC News, 16 marca 2016 [dostęp 2016-03-16].