Ustok

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ustok
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

drawski

Gmina

Drawsko Pomorskie

Sołectwo

Jankowo

Wysokość

128 m n.p.m.

Liczba ludności (2007)

21

Strefa numeracyjna

94

Kod pocztowy

78-500[2]

Tablice rejestracyjne

ZDR

SIMC

0305946

Położenie na mapie gminy Drawsko Pomorskie
Mapa konturowa gminy Drawsko Pomorskie, po lewej znajduje się punkt z opisem „Ustok”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Ustok”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ustok”
Położenie na mapie powiatu drawskiego
Mapa konturowa powiatu drawskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Ustok”
Ziemia53°33′21″N 15°44′36″E/53,555833 15,743333[1]

Ustokwieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie drawskim, w gminie Drawsko Pomorskie. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa koszalińskiego. W roku 2007 wieś liczyła 21 mieszkańców. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Jankowo.

Geografia[edytuj | edytuj kod]

Wieś leży ok. 5,5 km na północ od Jankowa, ok. 1,5 km na zachód od drogi wojewódzkiej nr 148.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Zabudowania tworzące współczesny Ustok przynależały przed II wojną światową do Niemiec i należały do wsi Heinrichsfelde. Wieś Heinrichsfelde składała się z dwóch części – północnej i południowej, położonych w odległości około 1 km od siebie i połączonych niezabudowanym traktem[3].

Po przejściu pod administrację polską wsi Heinrichsfelde nadano przejściową nazwę Duszniki (także Henrykowo)[4].

Po II wojnie światowej miejscowość ustanowiła samodzielną gromadę o nazwie Duszniki (obejmującą: wieś Duszniki (niem. Heinrichfelde), majątek Kumki (niem. Kumken) i kolonię Krzynno (niem. Neuendorf)) w gminie Przytoń w powiecie łobeskim w województwie szczecińskim[5].

Polska nazwa Ustok została formalnie nadana miejscowości 13 maja 1949 roku w miejsce niemieckiej nazwy Heinrichsfelde[6]. Jednak nazwa gromady utrwaliła się w oryginalnym brzmieniu Duszniki[7].

Jesienią 1954, w związku z reformą administracyjną kraju dotychczasową gromadę Duszniki[8] włączono do gromady Zajezierze w powiecie łobeskim[9], a po jej zniesieniu 1 stycznia 1958 – do znoszonej gromady Dalewo w powiecie drawskim w woj. koszalińskim[10], którą równocześnie przekształcono w gromadę Drawsko Pomorskie[11]. Począwszy od lat 1950. Duszniki i Ustok pojawiają się równolegle, oznaczając dwie różne miejscowości[10], co sugeruje, że określano odtąd różnie dwie odległe części niemieckiej wsi Heinrichsfelde.

W późniejszych latach Duszniki i Ustok nie figurują już jako miejscowości w oficjalnych spisach, a w ich miejscu pojawiają się nazwy Ustok I (skupienie południowe) i Ustok II (skupienie północne)[12]. Ustok Pierwszy liczył w 1971 roku 23 mieszkańców (14 mężczyzn i 9 kobiet), a Ustok Drugi 39 mieszkańców (16 mężczyzn i 23 kobiety)[12].

Obecnie PRNG klasyfikuje Ustok Pierwszy jako niestandaryzowaną część wsi Zbrojewo[13], a Ustok Drugi jako niestandaryzowaną część wsi Ustok[14].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 143240
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1327 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Mapy Wojskowego Instytutu Geograficznego, P34_S21_157_LABES_(LOBEZ)_1939_300dpi.jpg
  4. Słownik współczesnych nazw geograficznych Pomorza Zachodniego z nazwami przejściowymi z lat 1945-1948: praca zbiorowa / red. Tadeusz Białecki; oprac. Tadeusz Białecki [i in.]; Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica (Szczecin).
  5. Szczeciński Dziennik Wojewódzki. R.4, nr 13 z 5 sierpnia 1948).
  6. Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 2 kwietnia 1949 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości (M.P. z 1949 r. nr 29, poz. 445)
  7. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  8. Błędnie użyto nazwy gromady Trzeszczyna zamiast nazwy Duszniki. Przyczyną tego było fatalne nieporozumienie spowodowane niemiecką nazwą Heinrichsfelde, którą posiadały zarówno Duszniki/Ustok jak i wieś Trzeszczyna (M.P. z 1949 r. nr 29, poz. 445), obie co prawda w powiecie łobeskim, lecz w odległości 20 km od siebie i w różnych gminach. Wieś Trzeszczyna należała do gminy Bełczna (położonej na północ od Łobza) i nigdy nie stanowiła odrębnej gromady. Wreszcie nazwa Trzeszczyna nie pojawia się więcej w historii gromady Zajezierze, a po jej zniesieniu w 1958 roku znów pojawia się nazwa Duszniki.
  9. Uchwała Nr V/46/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu łobeskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie z dnia 30 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 15, Poz. 67)
  10. a b Dz.U. z 1957 r. nr 59, poz. 304
  11. Uchwała Nr 28 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie z dnia 14 listopada 1957 roku w sprawie przeniesienia siedzib niektórych rad narodowych w województwie koszalińskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie z dnia 12 grudnia 1957 r., Nr. 12, Poz. 58)
  12. a b Powiat Drawsko (1971)
  13. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 143242
  14. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 143241