Przejdź do zawartości

Valeria Luiselli

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Valeria Luiselli
Ilustracja
Valeria Luiselli na Hay Festival (2016)
Data i miejsce urodzenia

16 sierpnia 1983
Meksyk

Narodowość

meksykańska

Alma Mater

Narodowy Uniwersytet Autonomiczny Meksyku, Uniwersytet Columbia

Dziedzina sztuki

literatura piękna

Strona internetowa

Valeria Luiselli (ur. 16 sierpnia 1983 w Meksyku) – meksykańska pisarka mieszkająca w Stanach Zjednoczonych. Jej powieści i eseje zostały przetłumaczone na ponad dwadzieścia języków.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Po uzyskaniu tytułu licencjata z filozofii na Narodowym Uniwersytecie Autonomicznym w Meksyku Luiselli przeprowadziła się do Nowego Jorku. Tam napisała doktorat z komparatystyki na Uniwersytecie Columbia[1].

Jej powieść Nieważcy zdobyła nagrodę „Los Angeles Times” dla debiutu literackiego[2]. Zbiór esejów Papeles Falsos znalazł się w finale nagrody amerykańskiego PEN Clubu[3]. Jej druga powieść Historia moich zębów powstała w ramach współpracy z meksykańską Galerią Jumex, która mieści kolekcję sztuki współczesnej i należy do koncernu soków Jumex[4]. Książka znalazła się w finale National Book Critics Circle Award i Best Translated Book Award oraz zdobyła nagrodę „Los Angeles Times” za najlepszą prozę roku. Dzieło było także wybrane książką roku m.in. przez „The New York Times”, „The Guardian”, „NPR” i „The Huffington Post[5].

Kolejne dzieło Luiselli Tell Me How It Ends: An Essay in 40 Questions, które opisuje doświadczenia dziecięcych imigrantów w Stanach Zjednoczonych, powstało na podstawie doświadczenia autorki. Luiselli bowiem, jako wolontariuszka, była tłumaczem w sądzie dla młodych imigrantów z Ameryki Środkowej, którzy próbowali zalegalizować pobyt w Stanach Zjednoczonych[6].

Luiselli wykładała literaturę i twórcze pisanie na Hofstra University[7]. Jej teksty pojawiły się w takich publikacjach jak „The New York Times”, „Granta”, „McSweeney's” i „The New Yorker”. Współpracowała z galeriami sztuki, napisała także libretto dla nowojorskiego baletu[8]. Prowadziła cotygodniową rubrykę w „El País[9]. W 2019 roku została jurorem nagrody literackiej amerykańskiego PEN Clubu[10]. Otrzymała nominację do The Man Booker Prize for Fiction 2019 oraz została wyróżniona nagrodami Rathbones Folio Prize[11] i Dublin Literary Award[12]. W 2021 była gościem Festiwalu Conrada w Krakowie[13].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w Meksyku. Ponieważ jej ojciec był dyplomatą, podróżowała od dziecka. Mieszkała w Stanach Zjednoczonych, Kostaryce, Korei Południowej i w Południowej Afryce, w której zamieszkała na dłużej, gdy jej ojciec został pierwszym meksykańskim ambasadorem w tym kraju[14]. Dzięki temu jest dwujęzyczna, ponieważ w domu mówiono po hiszpańsku, a w szkole mówiono po angielsku[15]. Mieszka w Nowym Jorku, jej mężem jest meksykański pisarz Álvaro Enrigue[4].

Dzieła

[edytuj | edytuj kod]
  • Papeles Falsos (2012)
  • Nieważcy (Los ingrávidos, 2012; polskie wydanie 2016)
  • Historia moich zębów (La historia de mis dientes, 2013; polskie wydanie 2017)
  • Tell Me How It Ends: An Essay in 40 Questions (2017)
  • Archiwum zagubionych dzieci (Lost Children Archive, 2019; polskie wydanie 2021)[16]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Recent Dissertations - Columbia University | LAIC [online], laic.columbia.edu [dostęp 2019-03-09] (ang.).
  2. Carolyn Kellogg, The winners of the Los Angeles Times Book Prizes are ... [online], Los Angeles Times, 18 kwietnia 2015 [dostęp 2019-03-10].
  3. Maria Sanchez Diez, These are the Latin American authors you should be reading this summer [online], Quartz, 28 czerwca 2015 [dostęp 2019-03-10] (ang.).
  4. a b Julia Felsenthal, Married Mexican Writers Álvaro Enrigue and Valeria Luiselli on Their Buzzy New Novels and New York Life [online], Vogue, 3 marca 2016 [dostęp 2019-03-09] (ang.).
  5. Historia moich zębów - Valeria Luiselli [online], Grupa Wydawnicza Foksal [dostęp 2019-03-09].
  6. Dinaw Mengestu, A Life in 40 Questions: Harrowing Stories of Child Migration, „The New York Times”, 28 kwietnia 2017, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-03-10] (ang.).
  7. A Year of Firsts: Meet Dr. Valeria Luiselli, Assistant Professor of Romance Languages and Literatures, „Hofstra Magazine”, 30 czerwca 2016 [dostęp 2019-03-10] (ang.).
  8. Geraldine Freedman, NYCB Preview: Ginastera’s music inspired Wheeldon to create ‘Estancia’ [online], The Daily Gazette, 3 lipca 2010 [dostęp 2019-03-09] (ang.).
  9. Valeria Luiselli, El País [online] [dostęp 2019-03-09] (hiszp.).
  10. Meet the 2019 Literary Awards Judges [online], PEN America, 9 grudnia 2018 [dostęp 2019-03-09] (ang.).
  11. Goście festiwalu - Valeria Luiselli [online], Conrad Festival [dostęp 2021-10-28] (pol.).
  12. Lost Children Archive [online], Dublin Literary Award [dostęp 2021-11-19] (ang.).
  13. Tomasz Pindel, Tłumacząc tych, którzy nie mają słów, w: Tygodnik Powszechny, nr 18/2021, s. 84
  14. Lauren Oyler, Valeria Luiselli: the Novelist All Your Smart Friends Are Talking About [online], Broadly, 15 września 2015 [dostęp 2019-03-09] (ang.).
  15. Ezio Neyra, An interview with Valeria Luiselli, „Asymptote” [dostęp 2019-03-10] (ang.).
  16. Tomasz Pindel, Tłumacząc tych, którzy nie mają słów [online], Tygodnik Powszechny, 26 kwietnia 2021 [dostęp 2021-10-28] (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]