Verpa
 Naparstniczka czeska | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
naparstniczka |
| Nazwa systematyczna | |
| Verpa Sw. K. svenska Vetensk-Akad. Handl. 36: 129 (1815) | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Verpa conica (O.F. Müll.) Sw. 1815 | |
Verpa Sw. (naparstniczka) – rodzaj grzybów z rodziny smardzowatych (Morchellaceae)[1].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Owocniki podobne budową do rodzaju smardz – przeważnie grzyby kapeluszowe z główką. Płodna powierzchnia główki pokryta głębokimi jamkami (alweolami), bruzdami lub fałdami, sporadycznie całkiem gładka[2].
W Polsce występują tylko dwa gatunki: naparstniczka czeska i n. stożkowata. Obydwa zostały objęte ścisłą ochroną gatunkową[3].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Morchellaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Takson utworzył w 1815 r. Olof Peter Swartz[1]. Synonim nazwy naukowej: Monka Adans., Ptychoverpa Boud., Relhanum Gray[4].
Polska nazwa podana została w opracowaniu Barbary Gumińskiej i Władysława Wojewody[2].
Niektóre gatunki:
- Verpa bohemica (Krombh.) J. Schröt. 1893 – naparstniczka czeska
- Verpa chicoensis Copel. 1904
- Verpa conica (O.F. Müll.) Sw. 1815 – naparstniczka stożkowata
- Verpa digitaliformis Pers. 1822
- Verpa formosana Kobayasi 1983
- Verpa helvelloides Krombh. 1831
- Verpa krombholzii Corda 1828
- Verpa perpusilla Rehm 1909
- Verpa speciosa Vittad. 1835
Wykaz gatunków i nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum. Obejmuje on wszystkie gatunki występujące w Polsce i niektóre inne. Uwzględniono tylko gatunki zweryfikowane o potwierdzonym statusie[5]. Nazwy polskie według M.A. Chmiel[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12] (ang.).
- ↑ a b Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, s. 128, ISBN 83-09-00714-0.
- ↑ Lista gatunków grzybów podlegających w Polsce ścisłej ochronie na podstawie „Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. (Dz.U. 04.168.1765 z dnia 28 lipca 2004 r.)” w zgodzie z art. 48 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. z 2022 r. poz. 916)”.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2014-04-25] (ang.).
- ↑ Index Fungorum (gatunki) [online] [dostęp 2013-10-20] (ang.).
- ↑ Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, s. 126, ISBN 978-83-89648-46-4.