Viļāni
56°33′03″N 26°55′23″E/56,550833 26,923056 Wielony, kościół katolicki św. Michała Archanioła | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Powiat | |||||
| Wysokość |
115 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2016) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Kod pocztowy |
LV-4650 | ||||
Położenie na mapie Łotwy  | |||||
| 56°33′03″N 26°55′23″E/56,550833 26,923056
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Viļāni (pol. hist.: Wielony[2], niem. Welonen) – miasto na Łotwie, leżące w historycznej krainie Łatgalia, w novadsie Rzeżyca nad rzeką Malta. W latach 2009–2021 stolica Viļāni, położone 215 km od Rygi. 3764 mieszkańców (2004). Prawa miejskie od 1928 r.
Rzymskokatolickim kościołem parafialnym w Wielonach jest erygowany w 1753 roku kościół św. Michała Archanioła. Obok kościoła znajduje się klasztor, pierwotnie osadzeni w nim byli bernardyni (od 1753 do 1832); w 1922 klasztor przejęli marianie.
W południowej części miasta znajduje się stary cmentarz (dawniej zlokalizowany przy kaplicy, dziś już nieistniejącej), na którym pochowano, głównie w XIX wieku, członków rodziny Szczotkowskich[3] i spowinowaconych z nimi Janowskich, właścicieli dóbr w Wielonach (od 1842) i sąsiednim majątku – Radopolu.
Podczas okupacji hitlerowskiej, w lipcu roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 400 osób. 2 sierpnia 1941 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowano na cmentarzu żydowskim. Sprawcami zbrodni byli Łotysze z Rygi z tzw. komando Arajsa oraz kompania miejscowej „samoobrony”[4].
Znajduje się tu stacja kolejowa Viļāni, położona na linii Krustpils – Rzeżyca[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ «Latvijas iedzīvotāju skaits pašvaldībās pagastu dalījumā». pmlp.gov.lv. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-22)].
- ↑ Zob. też Wielona na Litwie.
- ↑ przodków Zygmunta Szczotkowskiego, międzywojennego dyrektora kopalni "Janina" w Libiążu
- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1027.
- ↑ Станция Виляни. railwayz.info. [dostęp 2021-10-17]. (ros.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Wielony, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 360.
