Vytautas Andrius Graičiūnas

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Vytautas Andrius Graičiūnas
Data i miejsce urodzenia

17 sierpnia 1898
Chicago

Data i miejsce śmierci

9 stycznia 1952
Olżeras

Zawód, zajęcie

teoretyk zarządzania, inżynier

Małżeństwo

Unė Babickaitė-Graičiūnienė

Vytautas Andrius Graičiūnas (ur. 17 sierpnia 1898 w Chicago, zm. 9 stycznia 1952 w łagrze Olżeras)[1]amerykańsko-litewski teoretyk zarządzania, doradca w zakresie zarządzania i inżynier[2][3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie imigrantów litewskich. Studiował na Uniwersytecie Chicagowskim. Podczas I wojny światowej służył we Francji. Po powrocie do Stanów Zjednoczonych w 1919 roku zainteresował się zarządzaniem i kontynuował studia w Illinois Institute of Technology[4].

W 1924 roku ożenił się z litewską aktorką teatralną i filmową Unė Babickaitė[5]. W 1927 roku przybył na Litwę i pracował w fabrykach w Kownie. Następnie zaczął podróżować i pracować w wielu krajach Europy. Do 1935 roku pracował jako konsultant i pomagał w rozwijaniu przedsiębiorstw w Barcelonie, Brukseli, Kopenhadze, Londynie i Mediolanie. W tym czasie opublikował w Genewie pracę Relationship in Organization (1933), którą wydano także w Stanach Zjednoczonych. Jego zdaniem menedżer nie powinien mieć więcej niż 4–5 podwładnych[4][6].

W 1935 roku powrócił na Litwę, gdzie pracował jako inżynier i doradca w zakresie zarządzania w różnych państwowych i prywatnych instytucjach, w tym w ministerstwie obrony, lotnictwie litewskim czy teatrze państwowym. Wykładał również na Uniwersytecie Witolda Wielkiego w Kownie. Został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Wielkiego Księcia Giedymina. Podczas II wojny światowej postanowił pozostać na Litwie, pomimo istniejącego zagrożenia ze strony Związku Radzieckiego[4][7]. W 1951 został wraz z żoną aresztowany przez władze radzieckie. Po przesłuchaniu w Moskwie został skazany na 10 lat pobytu w obozie (Gułagu) i zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach w 1952 roku w łagrze Olżeras na Syberii[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Jonas Rudokas: Gimė Čikagoje, dirbo Lietuvai, žuvo Sibire.... Wilno: Lietuvos gyventojų genocido ir rezistencijos tyrimo centras, 1998. ISBN 9986-757-16-9. (lit.).
  2. Juozas Albrechtas. Vytautas Andrius Graičiūnas - vadybos pradininkas. „Mokslo Lietuva”. 15 (174), wrzesień 1998. ISSN 1392-7191. (lit.). 
  3. Vytauto Andriaus Graičiūno Vardo Nominacijos. Lietuvos pramonininku konfederacija. [dostęp 2018-03-31]. (lit.).
  4. a b c Henry L. Gaidis: Vytautas Andrius Graičiūnas. draugas.org, 2015-01-15. [dostęp 2018-03-31]. (ang.).
  5. a b Agnė Vadapolaitė, Kūrybinis aktorės ir režisierės Unės Babickaitės-Graičiūnienės kelias [online], www.voruta.lt, 22 lutego 2013 [dostęp 2018-03-29] (lit.).
  6. Graičiūnas Vytautas Andrius [online], ktu.lt [dostęp 2018-03-29] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-10] (lit.).
  7. Vytautas Andrius Graičiūnas [online], vz.lt, 10 maja 2013 [dostęp 2018-03-29] (lit.).