Wąkrota

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wąkrota
Ilustracja
Wąkrota zwyczajna
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

selerowce

Rodzina

araliowate

Rodzaj

wąkrota

Nazwa systematyczna
Hydrocotyle L.
Sp. Pl. 234. 1753
Typ nomenklatoryczny

Hydrocotyle vulgaris L.[3]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Wąkrota zwyczajna

Wąkrota (Hydrocotyle L.) – rodzaj roślin z rodziny araliowatych (Araliaceae). W dawniejszych systemach klasyfikacyjnych okrytonasiennych rodzaj ten włączany był do selerowatych (Apiaceae), jednak wraz z siostrzanym rodzajem zrostnik Trachymene okazał się tworzyć grupę siostrzaną araliowatych i z nimi został połączony w jedną rodzinę. Znanych jest około 130[4]–200[5] gatunków występujących na różnych kontynentach. W Europie, w tym w Polsce[6], naturalnie występuje tylko wąkrota zwyczajna H. vulgaris[5]. Największe zróżnicowanie gatunkowe występuje w Australii, gdzie rośnie 55 gatunków z tego rodzaju, w większości endemitów[5]. Rośliny te zasiedlają zwykle mokradła i płytkie wody[4].

Niektóre gatunki bywają uprawiane jako ozdobne, głównie dla oryginalnych liści[4]. Do rozpowszechnionych w uprawie należy gatunek pochodzący z Azji – Hydrocotyle sibthorpioides. Rozpowszechniany był także gatunek północnoamerykański – Hydrocotyle ranunculoides, ale z powodu inwazyjności i silnego wzrostu (dziennie pędy przyrastać mogą o 20 cm) wprowadzono ograniczenia w obrocie tym gatunkiem. Liście Hydrocotyle javanica używane są w Indonezji do trucia ryb[5]. Niektóre gatunki uprawiane są jako rośliny akwariowe[7] i w paludariach, zwłaszcza H. leucocephala, poza tym H. verticillata i wąkrota zwyczajna[8].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój
Byliny o pędach płożących lub podnoszących się[9], osiągających do 20 cm wysokości[4], korzeniących się w węzłach[9].
Liście
Tylko odziomkowe, ogonkowe, o blaszce kolistej, nerkowatej lub sercowatej[9], często w różnym stopniu palczasto wcinanej[4]. U nasady liści obecne są błoniaste przylistki[9].
Kwiaty
Drobne, zebrane w pojedyncze baldachy (czasem główkowato skupione[9]) lub luźne kłosy. Działki kielicha drobne. Korona tworzona jest przez 5 wolnych, jajowatych, zielonkawych, czasem białawych lub żółtawych płatków[9]. Pręcików 5. Zalążnia dolna, dwukomorowa, w każdej z komór z pojedynczym zalążkiem. Szyjki słupka dwie[4].
Owoce
Rozłupnia rozpadająca się na dwie rozłupki, spłaszczone, owalne lub koliste, z 5 żebrami[4].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Hydrocotyle sibthorpioides
Hydrocotyle ranunculoides
Hydrocotyle elongata
Hydrocotyle leucocephala
Pozycja systematyczna

Rodzaj z podrodziny Hydrocotyloideae z rodziny araliowatych Araliaceae[10].

Wykaz gatunków[11]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-16] (ang.).
  3. ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-05].
  4. ↑ a b c d e f g Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 301. ISBN 0-333-74890-5.
  5. ↑ a b c d David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 454, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2099, s. 101, ISBN 978-83-62975-45-7.
  7. ↑ Maarten J.M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond UK, Chicago USA: Kew Publishing, Royal Botanic Gardens, The University of Chicago Press, 2017, s. 629-630. ISBN 978-1-842466346.
  8. ↑ Karel Rataj, Thomas J. Horeman, Aquarium plants: their identification, cultivation and ecology, Hong Kong: T.F.H. Publications, 1977, s. 191-194, ISBN 0-87666-455-9, OCLC 16377796.
  9. ↑ a b c d e f She Menglan, Mark F. Watson, John F. M. Cannon: Hydrocotyle Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-05-19].
  10. ↑ Genus: Hydrocotyle L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-05-18].
  11. ↑ Hydrocotyle Tourn. ex L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-09-03].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wąkrota&oldid=72986626”