Przejdź do zawartości

Wąsonos

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wąsonos
Mystacina
J.E. Gray, 1843[1]
Ilustracja
Wąsanos mniejszy (M. tuberculata)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

mroczkokształtne

Nadrodzina

Noctilionoidea

Rodzina

wąsonosowate

Rodzaj

wąsonos

Typ nomenklatoryczny

Mystacina tuberculata J.E. Gray, 1843[a]

Synonimy
Gatunki

3 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Wąsonos[4] (Mystacina) – rodzaj ssaków z rodziny wąsonosowatych (Chiroptera).

Rozmieszczenie geograficzne

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące wyłącznie na Nowej Zelandii[5][6][7].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 60–90 mm, długość ogona 7–15 mm, długość ucha 17,4–19,1 mm, długość tylnej stopy około 6 mm, długość przedramienia 36,9–47,5 mm, rozpiętość skrzydeł 280–310 mm; masa ciała 10–24 g[6][8].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1843 roku angielski zoolog John Edward Gray w rozdziale o tytule Fauna Nowej Zelandii opublikowanym w publikacji pod redakcją Ernsta Dieffenbacha o tytule Podróże po Nowej Zelandii, w tym materiały dotyczące geografii, geologii, botaniki i historii naturalnej tego kraju[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) wąsonos mniejszy (M. tuberculata)[2].

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]
  • Mystacina: gr. μυσταξ mustax, μυστακος mustakos ‘wąsy’; łac. przyrostek -ina ‘należące do, odnoszące się do’[9].
  • Mystacops: rodzaj Mystacina J.E. Gray, 1843; gr. ωψ ōps, ωπος ōpos ‘wygląd’[9].

Podział systematyczny

[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[10][8][5][4]:

Grafika Gatunek Autor i rok opisu Nazwa zwyczajowa[4] Podgatunki[6][5][8] Rozmieszczenie geograficzne[6][5][8] Podstawowe wymiary[6][8][c] Status
IUCN[11]
Mystacina tuberculata J.E. Gray, 1843 wąsonos mniejszy 3 podgatunki Wyspa Północna (z wyspą Little Barrier), Wyspa Południowa oraz wyspa Codfish DC: 6–7 cm
DO: 0,6–0,8 cm
DP: 3,7–4,7 cm
MC: 10–22 g 		 VU 
Mystacina robusta Dwyer, 1962 wąsonos większy gatunek monotypowy może nadal występować na wyspie Big South Cape i pobliskiej wyspie Putauhina lub innych wyspach u wybrzeży Wyspy Stewart; być może wymarły DC: 7–9 cm
DO: około 1,5 cm
DP: 4,5–4,7 cm
MC: około 24 g 		 CR 

Kategorie IUCN:  VU  – gatunek narażony,  CR  – gatunek krytycznie zagrożony.

oraz jeden wymarły mioceński gatunek z Nowej Zelandii[12]:

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Przez orzeczenie ICZN, Opinia 1994[2]
  2. ↑ Nowa nazwa dla Mystacina J.E. Gray, 1843 ponieważ Lyddaker uważał, że nazwa ta jest młodszym homonimem Mystacinus Boie, 1822 (Aves).
  3. ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; DP – długość przedramienia; MC – masa ciała

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b J.E. Gray: Fauna of New Zeland. W: E. Dieffenbach: Travels in New Zealand with contributions to the geography, geology, botany, and natural history of that country. Cz. 2. London: J. Murray, 1843, s. 296, seria: Landmarks of science. (ang.).
  2. ↑ a b Anonim. Opinion 1994 (Case 3095). Mystacina Gray, 1843, Chalinolobus Peters, 1866, M. Tuberculata Gray, 1843 and Vespertilio Tuberculatus J.R. Forster, 1844 (currently C. tuberculatus) (Mammalia, Chiroptera): usage of the generic and specific names conserved. „The Bulletin of zoological nomenclature”. 59 (1), s. 63–64, 2002. (ang.). 
  3. ↑ R. Lydekker: The Order Undulata. W: W.H. Flower & R. Lydekker: An introduction to the study of mammals living and extinct. London: A. and C. Black, 1891, s. 671. (ang.).
  4. ↑ a b c Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 101. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  5. ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 156. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  6. ↑ a b c d e C. Toth: Family Mystacinidae (New Zealand Short-tailed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 402–403. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
  7. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Mystacina. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-28]. (ang.).
  8. ↑ a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 491. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  9. ↑ a b T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 444, 1904. (ang.). 
  10. ↑ N.S. Upham, C.J. Burgin, J. Widness, M.A. Becker, H. Handika, J.S. Zijlstra & D.G. Huckaby: The ASM Mammal Diversity Database. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 2.2) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-07-29]. (ang.).
  11. ↑ Taxonomy: Mystacina – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2025-03-08]. (ang.).
  12. ↑ S.J. Hand, D.E. Lee, T.H. Worthy, M. Archer, J.P. Worthy, A.J.D. Tennyson, S.W. Salisbury, R.P. Scofield, D.C. Mildenhall, E.M. Kennedy & J.K. Lindqvist. Miocene Fossils Reveal Ancient Roots for New Zealand’s Endemic Mystacina (Chiroptera) and Its Rainforest Habitat. „PLoS ONE”. 10 (6), s. e0128871, 2015. DOI: 10.1371/journal.pone.0128871. (ang.). 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wąsonos&oldid=77307887”