Węgielka
| Odontosia | |
| Hübner, 1819 | |
 Węgielka Siewersa | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj |
Odontosia |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Phalaena (Bombyx) carmelita Esper, 1798 | |
Węgielka[1][2] (Odontosia) – rodzaj motyli z rodziny garbatkowatych.
Motyle o krępej budowy ciele. Głowa ich jest zaopatrzona w nieowłosione oczy złożone, krótkie głaszczki i uwstecznioną ssawkę, natomiast pozbawiona jest przyoczek. Czułki osiągają mniej więcej połowę długości przedniego skrzydła i wykazują dymorfizm płciowy w budowie, będąc ząbkowanymi u samicy, zaś piłkowanymi lub obustronnie grzebykowanymi u samca. Szeroki tułów porasta wełniste owłosienie. Pokrycie skrzydeł łuskami jest słabe, wskutek czego skrzydła nieco prześwitują. Przepaski poprzeczne przedniego skrzydła są ostro ząbkowane, ale mogą być niewyraźne. W użyłkowaniu przedniego skrzydła wspólny pień żyłek radialnej i pierwszej medialnej jest mniej więcej dwukrotnie dłuższy niż wolne odcinki tychże żyłek. Na tylnej krawędzi przedniego skrzydła leży dobrze rozwinięty ząb z włosowatych łusek. Odnóża tylnej pary mają dwie pary ostróg na goleniach[3].
Rodzaj zamieszkuje krainy palearktyczną i nearktyczną. Gąsienice są foliofagami żerującymi na liściach brzóz i olsz[4]. Zimowanie odbywa się w stadium poczwarki. Owady dorosłe nie pobierają pokarmu i są aktywne nocą[3].
Takson ten wprowadzony został w 1819 roku przez Jacoba Hübnera. Zalicza się doń 8 opisanych gatunków[4]:
- Odontosia brinikhi Dubatolov, 2005
- Odontosia carmelita (Esper, [1798]) – węgielka karmelitanka
- Odontosia elegans (Strecker, 1885)
- Odontosia grisea (Strecker, 1885)
- Odontosia marumoi Inoue, 1955
- Odontosia patricia Stichel, 1918
- Odontosia sieversii (Menetries, 1856) – węgielka Siewersa
- Odontosia walakui Kobayashi, 2005
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Krzysztof Jonko: Odontosia sieversii. [w:] Lepidoptera Mundi [on-line]. [dostęp 2020-12-14].
- ↑ Krzysztof Jonko: Odontosia carmelita. [w:] Lepidoptera Mundi [on-line]. [dostęp 2020-12-14].
- ↑ a b Edward Sołtys: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XXVII Motyle – Lepidoptera, zeszyt 47-50. Notodontidae, Thaumetopoeidae, Thyatriridae, Drepanidae. Warszawa: PWN, Polski Związek Entomologiczny, 1965.
- ↑ a b Markku Savela: Odontosia. [w:] Funet.fi [on-line]. [dostęp 2020-12-22].