Władysław Anczyc

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władysław Anczyc
kapitan kapitan
Data i miejsce urodzenia

17 października 1894
Kraków

Data i miejsce śmierci

kwiecień 1940
Charków

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa wojna polsko-ukraińska obrona Lwowa

Odznaczenia
Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” z Mieczami Krzyż Wojskowy Karola

Władysław Marceli Anczyc (ur. 17 października 1894 w Krakowie, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie[1]) – polski współwłaściciel drukarni, filolog, muzykolog, pianista, geolog oraz taternik, działacz sportowy i kapitan Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wnuk poety, dramatopisarza, wydawcy oraz tłumacza Władysława Ludwika oraz syn drukarza, działacza oświatowego Wacława Zygmunta i Walerii z Heggenbergerów (1874–1941), brat Zofii (1897–1965), po mężu Trzebickiej[2][3].

Ukończył studia polonistyczne (na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego) i muzyczne (m.in. w Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego u Władysława Żeleńskiego) oraz kształcił się w lipskiej szkole drukarskiej[4]. Był również absolwentem austriackiej szkoły oficerskiej i w latach I wojny światowej (1914–1918) służył w armii austriackiej[5]. Został mianowany podporucznikiem rezerwy artylerii fortecznej z dniem 1 stycznia 1916[6]. Do 1918 był przydzielony do pułku artylerii fortecznej nr 2[7].

W 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z przydziałem do Stacji Zbornej i Uzupełnień w Krakowie i brał udział w działaniach na froncie wschodnim (m.in. w obronie Lwowa), gdzie został w 1919 ranny. Awansowany do stopnia kapitana ze starszeństwem z dniem 1 kwietnia 1920, przydzielony do Okręgu Korpusu Nr V[5].

W 1920 uzyskał stopień doktora muzykologii[8]. W latach 1924–1926 był zatrudniony w Bibliotece Jagiellońskiej[9]. W 1928 był wiceprezesem Sekcji Taternickiej AZS w Krakowie i wioślarzem sekcji wioślarskiej tego klubu[10]. W 1930 współuczestniczył w I wejściu północno-wschodnią granią Małego Młynarza[11]. W 1935 wraz ze Stanisławem Krystynem Zarembą dokonali II wejścia na Basztową Przełęcz od Doliny Mięguszowieckiej, przy okazji rewidując (obniżając) stopień trudności tego przejścia dokonanego w 1905 przez Zygmunta Klemensiewicza i Jerzego Maślankę[12]. W latach 1938–1939 zarządzał odziedziczoną po śmierci ojca drukarnią[4].

Zmobilizowany we wrześniu 1939, w 1940 dostał się do niewoli sowieckiej[4] i został osadzony w obozie w Starobielsku, a następnie rozstrzelany w Charkowie[13]. Awansowany pośmiertnie (w 2007) do stopnia majora[14].

Pochowany został na Polskim Cmentarzu Wojennym w Charkowie[15]. Na grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera PAS AB-po prawej-Drużbackich)[3] znajduje się płyta poświęcona jego pamięci[2].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Data miesięczna i miejsce za ankietą personalną w zbiorach Ośrodka KARTA . Miejsce to podaje również Muzeum Wojska Polskiego na podstawie tzw. ksiąg cmentarnych: Księgi Cmentarne na stronie Muzeum Wojska Polskiego . We wcześniejszych publikacjach (z początku XXI wieku) pojawia się Katyń (Z. i W.H. Paryski, Wielka Encyklopedia Tatrzańska, Poronin 2004, s. 29) oraz Starobielsk(?) (Encyklopedia Krakowa, red. prowadzący A.H. Stachowski, Warszawa–Kraków 2000, s. 14)
  2. a b Anczyc Władysław [online], encyklopediakrakowa.pl [dostęp 2023-02-11].
  3. a b Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], www.zck-krakow.pl [dostęp 2023-02-11].
  4. a b c Anczyc Władysław, [w:] Encyklopedia Krakowa, red. prowadzący A.H. Stachowski, Warszawa–Kraków 2000, s. 14.
  5. a b Władysław Marceli Anczyc, Biogramy Ofiar Zbrodni Katyńskiej na stronie Muzeum Wojska Polskiego (tu z błędnym imieniem ojca: Władysław).
  6. Ranglisten des Kaiserlichen und Königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918, s. 1346.
  7. a b c Ranglisten des Kaiserlichen und Königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918, s. 1369.
  8. Encyklopedia Krakowa, red. prowadzący A.H. Stachowski, Warszawa–Kraków 2000, s. 14; Władysław Marceli Anczyc, Biogramy Ofiar Zbrodni Katyńskiej na stronie Muzeum Wojska Polskiego (tu z błędnym imieniem ojca: Władysław).
  9. Encyklopedia Krakowa, red. prowadzący A.H. Stachowski, Warszawa–Kraków 2000, s. 14.
  10. Czesław Michalski, Akademicki Związek Sportowy w Krakowie. Część I. 1909-1945, Kraków 2007, ISBN 978-83-7271-412-1, s. 122
  11. Anczyc Władysław Marceli, [w:] Z. i W.H. Paryscy, Wielka Encyklopedia Tatrzańska, Poronin 2004, s. 29.
  12. B. Chwaścinski, Z dziejów taternictwa: o górach i ludziach, Warszawa 1979, s. 178.
  13. Władysław Anczyc, karta personalna w zbiorach Ośrodka KARTA
  14. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Midnoje i w Charkowie mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie, odczytana w trakcie uroczystych obchodów w dniach 9-10 listopada 2007. [dostęp 2016-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 marca 2016)].
  15. Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Warszawa 2003, s. 4.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]