Władysław Bartynowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władysław Bartynowski
Data i miejsce urodzenia

24 czerwca 1832
Kraków

Data i miejsce śmierci

16 grudnia 1918
Kraków

Narodowość

polska

Władysław Bartynowski (ur. 24 czerwca 1832 w Krakowie[1], zm. 16 grudnia 1918[2] tamże[1]) – polski archeolog, antykwariusz, bibliofil, kolekcjoner i numizmatyk. Prowadził też handel drukami i numizmatami antykwarycznymi w Krakowie.

Medal upamiętniający Władysława Bartynowskiego autorstwa Jana Raszki

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Maksymiliana (1800-1839), sędziego i numizmatyka, ojciec Wacława, polskiego sędziego i numizmatyka. Kiedy miał ok. 6 lat, jego rodzina przeniosła się z Karniowic do Krakowa[3]. W Krakowie Bartynowski ukończył gimnazjum i uczęszczał na studia[3].

Współzałożyciel Towarzystwa Numizmatycznego w Krakowie w 1888[4]. Był redaktorem Wiadomości Numizmatyczno-Archeologicznych w latach 1889-1900[4]. Wynalazca bartynotypi, sposobu reprodukcji numizmatów[4]. Autor katalogów. Od 1894 do 1910 zajmował się uporządkowaniem i opracowaniem zbioru numizmatycznego Andrzeja Potockiego[4]. Doradzał w kompletowaniu zbiorów Emerykowi Hutten-Czapskiemu[4]. Od ok. 1870 zajmował się prowadzeniem działu antykwarycznego w księgarni swojego przyjaciela, Józefa Friedleina[5]. W 1896 należał do grona założycieli Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa[2].

Zgromadził i skatalogował liczne zbiory, w tym miedziorytów, litografii i drzeworytów oraz materiałów i wiadomości o ich twórcach. Kolekcjonował również starodruki[4]. Część swoich zbiorów i katalogów przekazał Muzeum Czapskich w Krakowie. W 1906 roku Jan Raszka zaprojektował medal poświęcony Bartynowskiemu. Na stronie głównej umieścił jego popiersie z imieniem i nazwiskiem, na odwrocie krajobraz z posągiem Światowida i napis "Przyjaciele i archeolodzy w Krakowie 1906"[6][7]. Po śmierci Bartynowskiego zbiory numizmatyczne otrzymały w spadku jego dzieci[2].

Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[2].

Prace[edytuj | edytuj kod]

  • Krótkie wspomnienie o życiu i pracach artystycznych Jana Lewickiego (1880)
  • Skorowidz monet polskich K. Beyera (wspólnie z I. Polkowskim, 1880)
  • Wojsko polskie Kościuszki w roku 1794: 16 tablic obejmujących 105 figur z natury rysowanych przez Michała Stachowicza
  • Katalog tytułów i kart z dzieł dawnych polskich oryginalnych i faksymilowanych które w celu kompletowania książek rzadkich a uszkodzonych nabywać można, 1895
  • Materyały Historyczne Rysowane i Zbierane W Kraju i Zagranicą, Wydawane ... Staraniem ... W. Bartynowskiego (1897)
  • Katalog monet i medali polskich tudzież dzieł do numizmatyki odnoszących się (1897)
  • Ikonografia królów, zbroi i wojska polskiego (1908, ze 173 tablicami)
  • Wizerunki królów, uzbrojenie i wojsko polskie (1908)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Bartynowski Władysław, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-11-06].
  2. a b c d Gruca 1997 ↓, s. 43.
  3. a b Gruca 1997 ↓, s. 37.
  4. a b c d e f Gruca 1997 ↓, s. 40.
  5. Gruca 1997 ↓, s. 41-42.
  6. Nowsze medale polskie Kurier Lwowski 1906 nr 68 s. 10 [1]
  7. Zdjęcie medalu w bibliotece cyfrowej

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Literatura dodatkowa[edytuj | edytuj kod]

  • Szenic Stanisław: Numizmatyk i bibliofil [Władysław Bartynowski 1832-1918]. Nowe Książ. 1973 nr 23 s. 74-75
  • M. Gumowski, Wspomnienia numizmatyka, (Kraków 1966), s. 16
  • R. Janke, Władysław Bartynowski jako numizmatyk w 180 rocznicę urodzin, Przegląd Numizmatyczny nr 4 79/2012

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]