Władysław Mazurkiewicz (profesor)

Władysław Mazurkiewicz
	; 1928
Data i miejsce urodzenia	23 września 1871 ; Kamień, gubernia wołyńska, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	6 sierpnia 1933 ; Warszawa, Polska
	Profesor zwyczajny
	Specjalność: farmakognozja
Alma Mater	Cesarska Wojskowa Akademia Medyczna
Doktorat	1909 ; Uniwersytet Lwowski
Habilitacja	1912 ; Uniwersytet Lwowski
Profesura	1919
	Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Lwowski
Okres zatrudn.	1905–1907, 1908–16
Uczelnia	Uniwersytet Warszawski
Okres zatrudn.	1916–1933
	Dziekan
Wydział	Lekarski
Okres spraw.	1917–1919
Poprzednik	prof. Leon Kryński
	Dziekan
Wydział	Farmaceutyczny
Okres spraw.	1926–?
	Odznaczenia

Władysław Mazurkiewicz (ur. 23 września 1871 w Kamieniu w pow. owruckim, zm. 6 sierpnia 1933 w Warszawie) – polski lekarz, profesor farmakognozji i botaniki lekarskiej Uniwersytetu Warszawskiego, założyciel Unii Narodowo-Państwowej w 1922 roku^[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Jana i Alojzy Ramuld-Wiszniewskiej. Uczęszczał do gimnazjum klasycznego w Mozyrzu nad Prypecią, później w Petersburgu, gdzie uzyskał maturę. Jako uczeń działał w konspiracyjnym „Kole Oświaty Ludowej”. Studiował nauki przyrodnicze na wydziale matematyczno-przyrodniczym Cesarskiego Uniwersytetu Petersburskiego. Nie ukończywszy ich wstąpił do Cesarskiej Wojskowej Akademii Medycznej. Brał udział w strajku studenckim w 1892 po pierwszym roku studiów. Był członkiem „Koła” studenckiego - organizacji politycznej i samokształceniowej oraz Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), między innymi zajmował się przewożeniem nielegalnej literatury przez tzw. „Odessę” (to jest z Finlandii do Rosji), uruchomioną wiosną 1900. Studia ukończył w 1900.

Miał wyjechać do Łodzi, ale na prośbę partii wziął udział w organizacji ucieczki aresztowanego Józefa Piłsudskiego, przebywającego od marca 1901 na obserwacji w szpitalu dla umysłowo chorych Mikołaja Cudotwórcy w Petersburgu^[2]. Dzięki rozległym stosunkom swego ojca w Petersburgu dostał posadę lekarza w tym szpitalu. W czasie dyżuru lekarskiego 1 maja^?/14 maja 1901 wyprowadził J. Piłsudskiego ze szpitala. Po ucieczce schronił się w Galicji, a następnie udał się na studia w Wiedniu i Pradze.

W 1903 redagował „Gazetę Robotniczą” w Katowicach. Podczas rewolucji 1905 utrzymywał stały kontakt z władzami PPS w Królestwie Kongresowym, przewoził „bibułę” przez granicę, był wyznaczony na komendanta okręgu łomżyńskiego na wypadek powstania.

W 1905 przeniósł się do Lwowa, gdzie został asystentem Zakładu Farmakologii i Farmakognozji u prof. Leona Popielskiego. Nie przerywając działalności w PPS prowadził prace nad fizjologią trzustki i gruczołów ślinowych. W 1907 wyjechał do Szwajcarii, do Berna, na specjalizację u farmakognosty Alexandra Tschircha. W 1909 doktoryzował się, a następnie habilitował we Lwowie w 1912. Uzyskawszy stypendium Akademii Umiejętności, wyjechał do Zurychu.

Postanowieniem Cesarza Franciszka Józefa I z 16 sierpnia 1914 r. mianowany profesorem nadzwyczajnym farmakognozji Uniwersytetu Lwowskiego^[3]. Zabiegał o reformę studiów farmaceutycznych. W 1916 powołany został na wykładowcę farmakognozji na Uniwersytecie Warszawskim. Zasłużył się jako dydaktyk, naukowiec i organizator studiów medyczno-farmaceutycznych. W latach 1917–1919 organizował Wydział Lekarski Uniwersytetu Warszawskiego, był dziekanem Wydziału (1917/18–1918/19), przewodniczącym Delegacji, potem Państwowej Komisji Farmakopei (do 1933), członkiem Komitetu Kasy im. Mianowskiego (1917–1918). W czasie wojny polsko-bolszewickiej był członkiem Rady Obrony Stolicy, zorganizował czołówki sanitarne i pociąg sanitarny „Komendant”.

W 1919 został profesorem zwyczajnym farmakognozji, a w 1922 dodatkowo profesorem botaniki lekarskiej. Od 1920 był dyrektorem Oddziału Farmaceutycznego przy Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. Po usilnych staraniach przyczynił się do reformy studiów farmaceutycznych i doprowadził do utworzenia pierwszego w Polsce samodzielnego Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Warszawskiego (utworzonego rozporządzeniem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z dnia 29 stycznia 1926). Został jego pierwszym dziekanem.

Opublikował kilkanaście prac w polskich i obcych czasopismach.

Pochowany 9 sierpnia 1933 na cmentarzu Stare Powązki (kwatera c-10-1)^[4].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (8 listopada 1930)^[5]
Krzyż Niepodległości (12 marca 1931)^[6]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Deklaracja programowa. [Inc.:] Polska jako naród ani na chwilę nie przestawała istnieć [...] : 28 czerwca 1922 r. / [Unia Narodowo-Państwowa]
↑ Pobyt i brawurowa ucieczka ze szpitala św. Mikołaja w Petersburgu. JPilsudski.org, 2012-05-17. [dostęp 2014-01-30].
↑ Część urzędowa, „Gazeta Lwowska” (192), 25 sierpnia 1914, s. 2 .
↑ Cmentarz Stare Powązki: ROMAN MAZURKIEWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-09] .
↑ M.P. z 1930 r. nr 260, poz. 351 „za niezwykłą ofiarność w wykonywaniu obowiązków narodowych oraz na polu nauki”.
↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 100 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Władysław Mazurkiewicz, [w:] Słownik Biograficzny Farmaceutów Polskich

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Publikacje Władysława Mazurkiewicza w bibliotece Polona

[1] Deklaracja programowa. [Inc.:] Polska jako naród ani na chwilę nie przestawała istnieć [...] : 28 czerwca 1922 r. / [Unia Narodowo-Państwowa]

[2] Pobyt i brawurowa ucieczka ze szpitala św. Mikołaja w Petersburgu. JPilsudski.org, 2012-05-17. [dostęp 2014-01-30].

[3] Część urzędowa, „Gazeta Lwowska” (192), 25 sierpnia 1914, s. 2 .

[4] Cmentarz Stare Powązki: ROMAN MAZURKIEWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-09] .

[5] M.P. z 1930 r. nr 260, poz. 351 „za niezwykłą ofiarność w wykonywaniu obowiązków narodowych oraz na polu nauki”.

[6] M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 100 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]