Władysław Neuman

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władysław Neuman
Ilustracja
Władysław Neuman w 1930
Data i miejsce urodzenia

8 października 1893
Łódź, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

31 stycznia 1945
Nowy Jork, Nowy Jork, USA

Zawód, zajęcie

dyplomata

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Krzyża Wolności za służbę cywilną (Estonia) Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Świętego Olafa

Władysław Neuman (ur. 8 października 1893 w Łodzi, zm. 31 stycznia 1945 w Nowym Jorku) – polski dyplomata.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Od czasów studenckich związany z PPS. W czasie I wojny światowej sekretarz delegata Naczelnego Komitetu Narodowego w Rapperswilu, referent w Polskim Biurze Prasowym (1915-1917). Z okresu szwajcarskiego datowała się dobra znajomość Neumanna z Gabrielem Narutowiczem. Od stycznia 1918 w podległej Radzie Regencyjnej Misji Polskiej w Berlinie. Od 17 grudnia 1918 w Ministerstwie Spraw Zagranicznych RP jako sekretarz poselstwa w Szwajcarii, następnie od lipca 1919 sekretarz poselstwa w Sztokholmie, chargé d’affaires w Tallinnie (1920- listopad 1922). Zwolniony z MSZ podczas czystek politycznych Mariana Seydy w 1923, przywrócony przez Aleksandra Skrzyńskiego w 1924. 1 stycznia 1925 mianowany radcą legacyjnym i kierownikiem Biura Prasowego Poselstwa RP w Rydze. Przeniesiony 1 kwietnia 1927 do Ambasady RP w Paryżu, od sierpnia 1928 radca poselstwa, od kwietnia 1930 radca ambasady, kierował działem kultury i prasy. Był zdecydowanym piłsudczykiem, gdy jednak zaofiarował się jako mediator PPS wobec Piłsudskiego w sprawie Gabriela Czechowicza, popadł w czasową niełaskę.

Poseł w Oslo (1931-1942), uzyskał tam wybitną pozycję w korpusie dyplomatycznym, cieszył się osobistą przyjaźnią króla Haakona VII. W 1930 był autorem memoriału przeciw pacyfikacji wsi ukraińskich w Małopolsce Wschodniej, protestował przeciw umieszczaniu działaczy politycznych w utworzonym w 1934 obozie w Berezie Kartuskiej. Po utworzeniu Obozu Zjednoczenia Narodowego uważał za błąd niedopuszczenie do tego ugrupowania Żydów. Poseł w Meksyku (1942-1945)[1]. Od 6 sierpnia 1941 do 23 sierpnia 1941 pełnił funkcję Szefa Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP Władysława Raczkiewicza. W Londynie należał wraz z Adamem Pragierem, Adamem i Lidią Ciołkoszami i Zygmuntem Nagórskim do grupy opozycyjnej wobec gen. Władysława Sikorskiego, w szczególności w związku ze sprawą zawarcia i postanowień układu Sikorski – Majski. W związku z tym odwołany w 1942 z funkcji posła przy emigracyjnym rządzie norweskim w Londynie i wysłany na placówkę do Meksyku, gdzie znane były jego publiczne starcia z ambasadorem sowieckim Konstantinem Umanskim.

Odznaczony Orderem Odrodzenia Polski[2] i Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, estońskim Orderem Krzyża Wolności II klasy[3], norweskim Orderem św. Olafa I klasy[4][5], francuskim Orderem Legii Honorowej[2].

Żonaty, dwie pasierbice. Uchodził za wolnomularza.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Neuman Władysław, [w:] Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, Jacek Maria Majchrowski (red.) i inni, Warszawa: wyd. BGW, 1994, s. 106, ISBN 83-7066-569-1, OCLC 833968368.
  2. a b Alina Szklarska-Lohmannowa: Neuman Władysław (1893–1945). [w:] Polski Słownik Biograficzny t. XXII/1977 [on-line]. ipsb.nina.gov. [dostęp 2016-07-09].
  3. Czy wiesz kto to jest?. Stanisław Łoza (red.). Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 518.
  4. Piotr Łossowski: Dyplomacja Drugiej Rzeczpospolitej. Warszawa: Wyd. Sejmowe, 1992, s. 116.
  5. Tadeusz Wojciech Lange, Poseł nadzwyczajny. Rzecz o Władysławie Neumanie. staff.amu.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. Rocznik Łódzki, T. 52, Łódź 2005, s. 229–236.

Bibliografia, linki[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]