Ważka żółta

Ważka żółta
	Libellula fulva
	Müller, 1764
	; Dorosły samiec
	; Samica
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Podgromada	uskrzydlone
Rząd	ważki
Podrząd	ważki różnoskrzydłe
Nadrodzina	Libelluloidea
Rodzina	ważkowate
Rodzaj	Libellula
Gatunek	ważka żółta
Synonimy
	Libellula fridrischdalensis Müller, 1764; Libellula fugax Harris, 1780; Libellula conspurcata Fabricius, 1798; Libellula quadrifasciata Donovan, 1807 (nec Müller, 1764); Leptetrum rubrum Bartenev, 1912 (lub syn. L. pontica);
	Libellula fridrischdalensis Müller, 1764; Libellula fugax Harris, 1780; Libellula conspurcata Fabricius, 1798; Libellula quadrifasciata Donovan, 1807 (nec Müller, 1764); Leptetrum rubrum Bartenev, 1912 (lub syn. L. pontica);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ważka żółta, ważka ruda (Libellula fulva) – gatunek owada z rzędu ważek należący do podrzędu ważek różnoskrzydłych i rodziny ważkowatych (Libellulidae)^[1]. Jest blisko spokrewniona z ważką płaskobrzuchą. Występuje w Europie, od pojedynczych stanowisk na Półwyspie Iberyjskim po Kaukaz i Morze Kaspijskie^[2]. W Polsce występuje głównie w północnej i wschodniej części kraju^[3]. Preferuje cieki wolno płynące, otoczone wysoką wodną roślinnością, chociaż zasiedla również takie środowiska jak stawy rybne, czy zarośnięte trzciną jeziora. Pomimo szerokiego zasięgu występowania pospolity jest tylko lokalnie.

Wygląd samca zmienia się wraz z rozwojem: z jaskrawopomarańczowego w niedługim okresie po przeobrażeniu zmienia się z czasem w osobnika o czarnym tułowiu i szaroniebieskim odwłoku z czarnym zakończeniem. Młode, matowopomarańczowe samice także zmieniają z wiekiem kolor na znacznie ciemniejszy, brązowy. U dorosłych samców często widoczne są czarne ślady na 5–6 segmencie odwłoka wskazując miejsca, w które wczepione były nogi samicy podczas kopulacji.

Całkowita długość ciała: 42–45 mm, tylnego skrzydła: 32–38 mm. Rozpiętość skrzydeł 80 mm^[4]. W Polsce imagines latają od maja do lipca^[4].

Samce przesiadują na roślinności nadwodnej, staczając między sobą krótkie walki.

Jedna z anglojęzycznych nazw ważki żółtej to Blue Chaser, co wskazuje na jej niebieski kolor. Nazwa polska pochodzi od samicy lub młodego samca (zabarwienie w odcieniach koloru pomarańczowego), zaś ta druga od dojrzałego samca (niebieski odwłok).

Pokrewieństwo ważki żółtej i ważki płaskobrzuchej z pozostałymi gatunkami z rodzaju Libellula jest niejasne. Proponowane jest przeniesienie obydwu gatunków do rodzaju Ladona, ale wymagane są dokładniejsze badania^[5].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

ważki Polski

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f D. Paulson, M. Schorr & C. Deliry: World Odonata List. 2022-05-22. [dostęp 2022-05-23]. (ang.).
↑ ^a ^b Libellula fulva, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Ewa Miłaczewska: Ważka ruda Libellula fulva. [w:] wazki.pl [on-line]. [dostęp 2022-05-23].
↑ ^a ^b Jacek Wendzonka. Klucz do oznaczania dorosłych ważek (Odonata) Polski (pdf). „Odonatrix - Biuletyn Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego”. 1 (Suplement), czerwiec 2005. ISSN 1733-8239.
↑ Artiss et al. Molecular phylogenetic analysis of the dragonfly genera Libellula, Ladona, and Plathemis (Odonata: Libellulidae) based on mitochondrial cytochrome oxidase I and 16S rRNA sequence data. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 18 (3), s. 348–361, 2001. DOI: 10.1006/mpev.2000.0867. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Dijkstra K.-D.B. (red.) 2006. Field Guide to the Dragonflies of Britain and Europe. British Wildlife Publishing, Gillingham

[Checklist-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f D. Paulson, M. Schorr & C. Deliry: World Odonata List. 2022-05-22. [dostęp 2022-05-23]. (ang.).

[iucn-2] Libellula fulva, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[wazkipl-3] Ewa Miłaczewska: Ważka ruda Libellula fulva. [w:] wazki.pl [on-line]. [dostęp 2022-05-23].

[Klucz-4] Jacek Wendzonka. Klucz do oznaczania dorosłych ważek (Odonata) Polski (pdf). „Odonatrix - Biuletyn Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego”. 1 (Suplement), czerwiec 2005. ISSN 1733-8239.

[Artiss-5] Artiss et al. Molecular phylogenetic analysis of the dragonfly genera Libellula, Ladona, and Plathemis (Odonata: Libellulidae) based on mitochondrial cytochrome oxidase I and 16S rRNA sequence data. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 18 (3), s. 348–361, 2001. DOI: 10.1006/mpev.2000.0867. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]