Wasilij Czerniajew
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
botanik, mykolog |
Wasilij Matwiejewicz Czerniajew (ros. Василий Матвеевич Черняев, ur. 22 marca?/2 kwietnia 1794 w ujeździe ziemlańskim guberni woroneskiej, zm. 16 marca 1871 w Charkowie) – rosyjski botanik i mykolog.
Jego nazwisko jest zapisane cyrylicą i pojawiło się w dokumentacji naukowej z wieloma różnymi pisowniami, w tym V. Czernajev, Basil Matwiejewicz Czerniaiev[1], B.M. Czernaiev, B.M. Czernjaëv, B.M. Czernjaëw, V.M. Tschernaiew, V. Tschernajef[2] i V. Czerniaier[3].
Życie i praca naukowa
[edytuj | edytuj kod]Już podczas studiów na Uniwersytecie w Charkowie został opiekunem Muzeum Historii Naturalnej. W 1826 r. został na tym uniwersytecie adiunktem botaniki, w 1829 r. profesorem zwyczajnym, a od 1859 r. profesorem emerytowanym. Latem 1820 r. wraz ze słynnym botanikiem M. Bibersteinem odbył pierwszą wyprawę botaniczną do środkowych i południowych obwodów Ukrainy. Rezultatem tej wyprawy było zgromadzenie obszernego materiału, który stał się podstawą Zielnika Uniwersytetu Charkowskiego (CWU), stworzonego przez V.M. Czerniajewa w 1825 roku. W latach 1821–1825 odwiedził Francję, Szwajcarię, Niemcy, Austrię, Włochy i wyspy śródziemnomorskie, odwiedzając wszędzie lokalne zielniki, porównując okazy i wymieniając duplikaty. Po powrocie z podróży przez kilka lat zajmował się przede wszystkim nauczaniem i pracą publiczną. Jednak w 1838 roku powrócił do działalności ekspedycyjnej i w ciągu zaledwie jednego lata spędzonego w rejonie Charkowa on i jego uczniowie zebrali zielnik zawierający 900 gatunków grzybów. Czerniajew został pierwszym mykologiem, który przeprowadził systematyczne badania mykobioty Ukrainy i Imperium Rosyjskiego. Jako pierwszy w tym imperium wprowadził do opisów grzybów rysunki. Wykonywali je profesjonalni artyści. Na łamach gazet charkowskich udzielał praktycznych wskazówek z zakresu zielarstwa, ogrodnictwa, leśnictwa, uprawy łąk i melonów oraz propagował powszechne spożywanie grzybów, w tym tak nietradycyjnych gatunków, jak uszak skórnikowaty[4].
Jeszcze dwukrotnie podejmował rozległe wyprawy po prowincji charkowskiej, następnie eksplorował wybrzeże Morza Czarnego, Kaukazu i Donu. Podczas wypraw przeprowadził zakrojone na szeroką skalę badania florystyczne. W samej prowincji Charków stwierdził 1769 gatunków roślin naczyniowych, z czego około 20 opisał po raz pierwszy dla nauki. Znalazł także nowe gatunki grzybów. W 1845 r. opublikował swoje główne dzieło mykologiczne „Nowe rośliny kryptogamiczne Ukrainy i kilka słów o florze tego kraju”, w którym po raz pierwszy dla nauki opisał 11 gatunków podstawczaków i 5 rodzajów wnętrzniaków[4].
Czerniajew był profesorem botaniki na Uniwersytecie w Charkowie i dyrektorem tamtejszego ogrodu botanicznego[5].
W naukowych nazwach utworzonych przez niego taksonów dodawany jest skrót jego nazwiska Czern.[6]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Harvard University Herbaria & Libraries [online] [dostęp 2024-09-30].
- ↑ Czernajew, Vassiliǐ Matveievitch (1796-1871) [online], Global Plants [dostęp 2024-09-30].
- ↑ What’s Become of Macrolepiota rachodes? [online] [dostęp 2024-09-30].
- ↑ a b Василий Матвеевич Черняев (1793-1871) [online] [dostęp 2024-09-30] [zarchiwizowane z adresu 2014-03-13].
- ↑ Heldor Sander, Meikar (June 2011), Botanical Garden of the University of Tartu (Dorpat) and the Botanical Network in the First Half of the 19th Century, „Baltic Journal of European Studies”, 9 (1), s. 230–256, ISSN 2228-0588, OCLC 1229316447.
- ↑ Index Fungorum (wyszukiwarka autorów) [online] [dostęp 2024-09-30] (ang.).