Wiaczesław Tichonow

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Wiaczesław Tichonow
Ilustracja
Imię i nazwisko Wiaczesław Wasiljewicz Tichonow
Data i miejsce urodzenia 8 lutego 1928
Pawłowski Posad, ZSRR
Data i miejsce śmierci 4 grudnia 2009
Moskwa, Rosja
Zawód aktor
Współmałżonek Nonna Mordiukowa
Tamara Iwanowna Tichonowa
Odznaczenia
Złoty Medal "Sierp i Młot" Bohatera Pracy Socjalistycznej People Artist of the USSR1.jpg Zasłużony Artysta RFSRR Nagroda Leninowska Nagroda Państwowa ZSRR Nagroda Leninowskiego Konsomołu Nagroda Prezydenta Federacji Rosyjskiej Nagroda Państwowa Ukrainy im. Tarasa Szewczenki
Order Zasług dla Ojczyzny III klasy (Rosja) Order Zasług dla Ojczyzny IV klasy (Rosja) Order Honoru Order Lenina Order Rewolucji Październikowej Order "Znak Honoru" Medal współpracy wojskowej (FSB)
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Wiaczesław Tichonow (drugi z prawej) pomiędzy Walentiną Tierieszkową i Jurijem Gagarinem, Moskwa 1963.

Wiaczesław Wasiljewicz Tichonow (ros. Вячеслав Васильевич Тихонов; ur. 8 lutego 1928 w Pawłowskim Posadzie koło Moskwy, zm. 4 grudnia 2009[1] w Moskwie[2]) – radziecki i rosyjski aktor filmowy i teatralny.

Największą sławę przyniosła mu rola Standartenführera SS Stirlitza w serialu Siedemnaście mgnień wiosny (1973, ros. Семнадцать мгновений весны, na podstawie powieści Juliana Siemionowa). Ponadto Tichonow wystąpił m.in. w filmach, nagrodzonych Oscarem - Wojna i pokój (1969) i Spaleni słońcem (1994). Został uhonorowany m.in. Orderem Lenina oraz tytułami m.in. Ludowego Artysty ZSRR (1974) i Bohatera Pracy Socjalistycznej (1982).

Oprócz filmów fabularnych wystąpił także w poświęconym mu filmie dokumentalnym Профессия — киноактёр wyświetlanym w TVP pod tytułem Zawód aktor[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Młodość i początki kariery[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny robotniczej – jego ojciec Wasilij Romanowicz był mechanikiem w przędzalni, a matka Walentyna Wiaczesławowna, opiekunką w domu dziecka. W wieku 13 lat rozpoczął naukę zawodu tokarza, a następnie zaczął pracować w fabryce broni. W 1944 rozpoczął naukę jako student roku zerowego na politechnice. Wbrew woli rodziców, którzy widzieli w nim inżyniera, marzył o zawodzie aktora. W 1945 próbował dostać się na studia do moskiewskiego WGIK. Nie zdał egzaminów, jednak po zakończeniu rekrutacji znalazł się w klasie prof. Borysa Bibikowa. W czasie studiów miał miejsce jego aktorski debiut – w 1948 wystąpił w filmie Siergieja Gierasimowa Młoda gwardia. Uczelnię ukończył w 1950 z wyróżnieniem. Niestety przez kolejne 10 lat nie otrzymywał żadnych interesujących propozycji, grając poślednie role w Moskiewskim Teatrze Studyjnym, oparte głównie na jego męskiej urodzie. Dopiero w 1958 Stanisław Rostocki powierzył mu rolę traktorzysty Morozowa w produkcyjniaku Dieło było w Pieńkowie, która zdobyła mu uznanie widzów. Od tego momentu rozpoczęła się jego prawdziwie aktorska kariera – otrzymywał i przyjmował propozycje ról w wielu znaczących filmach kina radzieckiego. Ukoronowaniem tego okresu kariery aktora był udział w nagrodzonej Oskarem megaprodukcji Siergieja Bondarczuka Wojna i pokój, w której zagrał Bołkońskiego. Za rolę nauczyciela Mielnikowa w kolejnym filmie Rostockiego Dożyjemy do poniedziałku otrzymał w 1970 Nagrodę Państwową ZSRR.

Siedemnaście mgnień wiosny[edytuj | edytuj kod]

Największą sławę przyniosła mu jednak rola Standartenführera SS Stirlitza (Isajewa) w serialu Siedemnaście mgnień wiosny (1973, ros. Семнадцать мгновений весны, na podstawie powieści Juliana Siemionowa). Niespotykaną popularność, jaką cieszył się film w ZSRR i poza jego granicami, przyniosła aktorowi Nagrodę Państwową RFSRR w 1976 i członkostwo w KPZR.

Ostatnie lata[edytuj | edytuj kod]

Rola Stirlitza stała się jednocześnie końcem kariery „zaszufladkowanego” aktora. Po emisji serialu grywał rzadko i nie były to role znaczące – kimkolwiek by był na ekranie, widziano w nim radzieckiego wywiadowcę-pracownika specsłużb. Obraz ten ugruntowała rola w serialu TV z 1984 p. t. TASS upałnomoczien zajawit....

W 2002 aktor przeszedł zawał serca. Najbliższym szpitalem dla miejsca jego zamieszkania była klinika wojskowa, gdzie go przewieziono. Podczas spisywania danych personalnych, obok imienia i nazwiska na pytanie o stopień podał: Standartenführer[4].

Śmierć[edytuj | edytuj kod]

28 listopada 2009 aktor trafił do Centralnego Szpitala Klinicznego w Moskwie. 3 grudnia przeszedł kolejny zawał i był operowany. Zmarł dzień później. Kondolencje rodzinie zmarłego złożyli Władimir Putin i Dmitrij Miedwiediew.

Został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie[5].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Pierwszą żoną Tichonowa była aktorka Nonna Mordiukowa, z którą przeżył 13 lat i miał syna Władimira (1950–1990). Po raz drugi ożenił się w 1967 z Tamarą Iwanowną, z którą miał córkę Annę (ur. 1969) i z którą przeżył 42 lata.

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Zmarł Wiaczesław Tichonow - filmowy Stirlitz - onet.pl [dostęp:2009-12-04]
  2. ↑ Умер Вячеслав Тихонов
  3. ↑ Edward Pawlak, Barbara Pełka, Film radziecki w Polsce, Warszawa 1985, s. 272-273.
  4. ↑ Posliednij gieroj. Wiaczesław Tichonow, reż. S. Sadowski, Moskwa 2006.
  5. ↑ Новодевичье кладбище. Тихонов Вячеслав Васильевич (1928-2009)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Kazimierz Nowacki (red.), Z filmem radzieckim na ty, Kraków 1972, s. 66-67.
  • Edward Pawlak, Barbara Pełka, Film radziecki w Polsce, Warszawa 1985, s. 272-273.
  • Galina Dołmatowska, Irina Szyłowa, Sylwetki radzieckiego ekranu, przeł. z ros. Marek Dzierwajłło, Wydawnictwo Progress, Moskwa 1980, s. 699-710.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wiaczesław_Tichonow&oldid=53501371”