Wiadomości Literackie

Wiadomości Literackie

Wiadomości Literackie, winieta, 1930
Częstotliwość	tygodnik
Państwo	II Rzeczpospolita
Tematyka	społeczno-kulturalna
Pierwszy numer	6 stycznia 1924
Ostatni numer	3 września 1939
Redaktor naczelny	Mieczysław Grydzewski

Wiadomości Literackie – tygodnik społeczno-kulturalny wydawany w latach 1924–1939 w Warszawie.

Pismo zostało założone w styczniu 1924 przez Mieczysława Grydzewskiego. Pierwszy numer ukazał się 6 stycznia 1924 r., w cenie 200 000 marek za egzemplarz. Początkowo wydawane jako popularna gazeta literacka z przewagą materiałów informacyjnych i felietonowych, od lat trzydziestych zawierały głównie artykuły problemowe o tematyce społecznej, literackiej, kulturalnej i politycznej. Reprezentowało poglądy liberalne. Publikowało artykuły o różnych formach wypowiedzi – od wysublimowanych i teoretyzujących tekstów, poprzez felietony i reportaże, po anegdoty, ciekawostki i kąśliwe polemiki.

Pismo nie miało sprecyzowanego kierunku politycznego. W pierwszych latach po przewrocie majowym zdecydowanie solidaryzowało się z obozem sanacyjnym. W latach trzydziestych (po procesie brzeskim) związało się z tzw. „lewicą sanacyjną”, prezentując oblicze demokratyczno-liberalne, o tendencjach racjonalistycznych, laickich, antyrasistowskich, pacyfistycznych, proaborcyjnych i eugenicznych.

Drukowane w dużym formacie o objętości 12-16 kolumn. Nakład do 15 tys. egz., co wskazuje na ich niezbyt rozległy zasięg społeczny, ograniczający się do sfer inteligenckich.

Na łamach tygodnika publikowali przede wszystkim skamandryci: Julian Tuwim, Antoni Słonimski, Kazimierz Wierzyński, Jan Lechoń, Jarosław Iwaszkiewicz, Józef Wittlin, Stanisław Baliński, Zuzanna Ginczanka. Pisali do niego także: Jerzy Liebert, Tadeusz Boy-Żeleński, Ksawery Pruszyński, Michał Choromański, Zbigniew Uniłowski, Aleksander Janta-Połczyński, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Karol Irzykowski, Michał Walicki, Stanisław Ossowski, Wacław Lednicki, Bruno Winawer, Emil Breiter, Antoni Sobański, Irena Krzywicka i Stefania Zahorska. W 1933 r. debiutował tu Bruno Schulz.

Karykatury rysowali Zdzisław Czermański, Feliks Topolski, Władysław Daszewski, Franciszka Themerson, Jerzy Zaruba i inni.

Kontynuacją „Wiadomości Literackich” był wydawany podczas II wojny światowej w latach 1940–1944 tygodnik „Wiadomości Polskich, Politycznych i Literackich” oraz wydawany po wojnie na emigracji w Londynie w latach 1946–1981 „Wiadomości”.

Bibliografia

• Łojek J., Myśliński J., Władyka W., Dzieje prasy polskiej, Warszawa 1988.
• Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, pod red. C. Hernasa, t. 2, Warszawa 1985.

Linki zewnętrzne

• Pełnotekstowe archiwum „Wiadomości Literackich” w wersji elektronicznej w formacie Djvu – Małopolska Biblioteka Cyfrowa
• Wiadomości Literackie 1924-1933: zestawienie treści, indeks ilustracyj, pseudonimy i kryptonimy, oprac. Marian Toporowski – Biblioteka Cyfrowa UMCS
• Reportaże Wiadomości Literackich