Widiajewo
 Panorama miasta Widiajewo | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Data założenia |
1958 | ||||
| Powierzchnia |
77,46 km² | ||||
| Wysokość |
5 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2020) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
81553 | ||||
| Kod pocztowy |
184372 | ||||
Położenie na mapie obwodu murmańskiego  | |||||
Położenie na mapie Rosji  | |||||
 69°19′10,1″N 32°48′12,3″E/69,319472 32,803417
| |||||
| Strona internetowa | |||||
_(2004)_-_2.png)
.svg)
Widiajewo (ros. Видя́ево, dawniej Urica) – rosyjskie miasto zamknięte w obwodzie murmańskim, garnizon, baza Floty Północnej Marynarki Wojennej Federacji Rosyjskiej. Z Widiajewa w swój ostatni rejs wypłynął rosyjski okręt podwodny z napędem jądrowym K-141 Kursk, tu odbywają się uroczystości w rocznice tragedii Kurska[1][2][3].
Lokalizacja[edytuj | edytuj kod]
Widiajewo leży na północnym zachodzie europejskiej części Rosji, około 40 km od Murmańska, stolicy obwodu murmańskiego, na Półwyspie Kolskim, po wschodniej stronie zatoki Ura. W zatoce Ura i pobliskiej zatoce Ara znajduje się baza Floty Północnej.
Widiajewo jest połączone drogą dojazdową z trasą E105. Przez miasto przepływa rzeka Urica.
Sytuacja prawna[edytuj | edytuj kod]
Na podstawie dekretu prezydenta Władimira Putina z dnia 6 marca 2001 roku Widiajewo jest miastem zamkniętym i podlega wszelkim obostrzeniom, dotyczącym tego typu miejscowości[4]. Do zamkniętego miasta administracyjnie przypisano tereny przyległe do Widiajewa, będące obszarami strategicznymi dla Floty Północnej. Łącznie jest to teren o powierzchni 77,46 km²[5][6]. Dołączono do niego również osiedle Czan-Ruczej (ros. Чан-Ручей), znajdujące się po przeciwległej stronie zatoki Ura.
Wjazd do Widiajewa wymaga przepustki z uwagi na strategiczne znaczenie miasta dla Ministerstwa Obrony.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Za symboliczną datę założenia miasta uznaje się 31 lipca 1958 roku. Wówczas, w związku z niespokojną sytuacją polityczną spowodowaną zimną wojną, Sztab Marynarki Wojennej ZSRR podjął decyzję o rozmieszczeniu okrętów podwodnych 7 dywizji Floty Północnej w wodach zatoki Ura[7]. W tym samym roku rozpoczęto budowę garnizonu, bazy i zaplecza mieszkalnego dla marynarzy oraz ich rodzin.
Pierwotnie miasto nosiło nazwę Urica, od przepływającej przez nie rzeki[7]. Od lipca 1961 roku w zatoce Ura stacjonowała eskadra okrętów podwodnych, podlegająca pod bazę w Uricy. 6 lipca 1964 roku nazwę miasta zmieniono na Widiajewo[7]. Od 1967 roku część okrętów zaczęła stacjonować w bazie przy zatoce Ara.
W latach osiemdziesiątych XX wieku Flota Północna dysponowała ponad setką okrętów podwodnych[8], z czego znaczna część korzystała z bazy w Widiajewie. W czasie zimnej wojny tereny Murmańska i bazy w Widiajewie były przedmiotem zainteresowania wywiadów wojskowych ze Stanów Zjednoczonych i krajów NATO[8].
10 sierpnia 2000 roku z bazy w Widiajewie wypłynął okręt „Kursk”, który zatonął dwa dni później, co przyczyniło się do śmierci 118 marynarzy[9].
Symbolika[edytuj | edytuj kod]
Nazwa miasta pochodzi od nazwiska kapitana Fiodora Aleksiejewicza Widiajewa, służącego na okrętach Floty Północnej, który poległ w czasie II wojny światowej, w 1943 roku[10].
Herb Widiajewa został zatwierdzony 25 lutego 2004 roku. Sylwetka delfina symbolizuje siły Marynarki Wojennej. Dwa sztylety oznaczają zatoki Ara i Ura, w których stacjonują okręty[11].
Obiekty[edytuj | edytuj kod]
W Widiajewie znajdują się:
- Pomnik marynarza przy zatoce Ura (na terenie jednostki wojskowej 77360), z napisami: „Pamiętaj o wojnie” i „Chwała marynarzom Floty Północnej”. Został odsłonięty w 1964 roku[12].
- Pomnik kapitana Fiodora Widiajewa odsłonięty 28 lipca 1968 гoku[13].
- Kompleks poświęcony marynarzom poległym w służbie na morzach i oceanach, pomnik i tablica pamiątkowa poświęcona ofiarom tragedii na okręcie Kursk oraz mogiły marynarzy[14].
Przy zatoce Ura zlokalizowany jest ponadto maszt telewizyjny, podświetlany w kolory państwowe Rosji. W mieście znajdują się trzy cerkwie i aquapark „Fregata”.
Nawiązania[edytuj | edytuj kod]
Baza Widiajewo jest jedną ze scenerii gry komputerowej „Kursk”, wyprodukowanej przez polskie studio. Premiera gry miała miejsce w 2018 roku[15][16].
Widiajewo jest wspomniane w powieści „Północ” rosyjskiego pisarza Andrieja Bytorina[17].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rosjanie wspominają katastrofę „Kurska”. Mija 15. rocznica zatonięcia okrętu [online], www.tvp.info [dostęp 2020-11-16] (pol.).
- ↑ Rosja: Mija 10. rocznica zatonięcia okrętu Kursk- Money.pl, „money.pl” [dostęp 2020-11-16] (pol.).
- ↑ Redakcja, Symboliczny pogrzeb [online], Dziennik Polski, 25 sierpnia 2000 [dostęp 2020-11-16] (pol.).
- ↑ Указ [online], zatovid.ru [dostęp 2020-11-16].
- ↑ Клиенты [online], it-murman.ru [dostęp 2020-11-16].
- ↑ Видяево [online], placeandsee.com [dostęp 2020-11-16] (ros.).
- ↑ a b c Наш поселок [online], zatovid.ru [dostęp 2020-11-16].
- ↑ a b O takie zdjęcia toczyła się wojna wywiadów. Teraz może je mieć każdy [online], TVN24.pl [dostęp 2020-11-16].
- ↑ Katastrofa okrętu podwodnego K141 Kursk | Poinformowani.pl [online], nauka.poinformowani.pl, 15 maja 2018 [dostęp 2020-11-16] (pol.).
- ↑ Фёдор Алексеевич Видяев [online], zatovid.ru [dostęp 2020-11-16].
- ↑ Символика муниципального образов [online], zatovid.ru [dostęp 2020-11-16].
- ↑ памятник морякам североморцам [online], zatovid.ru [dostęp 2020-11-16].
- ↑ Памятник Видяеву [online], zatovid.ru [dostęp 2020-11-16].
- ↑ Мемориальный комплекс подводникам [online], zatovid.ru [dostęp 2020-11-16].
- ↑ Mateusz Mucharzewski, Widiajewo na nowych screenach z Kurska [online], Graczpospolita.pl, 23 czerwca 2017 [dostęp 2020-11-16] (pol.).
- ↑ Recenzja gry Kursk: Czy ma szanse wypłynąć na bezpieczne wody? [online], PurePC.pl, 11 listopada 2018 [dostęp 2020-11-16] (pol.).
- ↑ Дмитрий Глуховский. „Тема рабства из теоретической стала прикладной” | Книжная ярмарка ДК им. Крупской [online], krupaspb.ru [dostęp 2020-11-16].