Widzew (gmina)

Widzew
	gmina wiejska
	1919–1953
Państwo	Polska
Województwo	1919–39: łódzkie (II RP); 1945–53: łódzkie
Powiat	łaski
Siedziba	Widzew; Ksawerów
Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad	10
brak współrzędnych

Widzew (od 1953 Ksawerów) – dawna gmina wiejska istniejąca do 20 września 1953 roku w woj. łódzkim. Siedzibą władz gminy była początkowo podłódzka wieś Widzew, a od 1945 roku Ksawerów^[1]^[2].

W okresie międzywojennym gmina Widzew należała do powiatu łaskiego w woj. łódzkim. Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. 13 lutego 1946 roku część obszaru gminy Widzew przyłączono do Łodzi (Lublinek, Chocianowiczki, Charzew i Chocianowice)^[b]^[4], a 1 stycznia 1950 roku kolejną część do Pabianic (gromadę Jutrzkowice)^[5]. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 10 gromad: Bychlew, Dąbrowa, Ksawerów, Lublinek, Łaskowice, Nowa Wola Zaradzyńska, Rydzyny, Rypułtowice, Wola Zaradzyńska i Wola Zaradzyńska kol.^[6]

21 września 1953 roku jednostka o nazwie gmina Widzew została zniesiona przez przemianowanie na gminę Ksawerów^[7].

Uwagi

↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. łódzkiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
↑ Faktycznie obszar części gminy Widzew został już włączony w granice administracyjne Łodzi wcześniej – 21 listopada 1945 roku^[3].

Przypisy

↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933.
↑ Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Kolumna”, 1948.
↑ Czesław Gumkowski. Wielka Łódź. „Dziennik Zarządu Miejskiego w Łodzi”. Nr 6, s. 5–6 (PDF – 3–4), grudzień 1945. Łódź: Zarząd Miejski w Łodzi. [dostęp 2017-04-13]. Cytat: [...] W dniu 21 listopada 1945 roku nastąpiło komisyjne włączenie części Gminy Widzew [...] do granic administracyjnych m. Łodzi [...].
↑ Dz.U. z 1946 r. nr 4, poz. 35, s. 66 (PDF – 2), kol. 1.
↑ Dz.U. z 1950 r. nr 3, poz. 23.
↑ Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa 1952, s. 91 (wersja cyfrowa –173), kol. 2.
↑ Dz.U. z 1953 r. nr 42, poz. 199.

[1] Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. łódzkiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.

[uwaga2-5] Faktycznie obszar części gminy Widzew został już włączony w granice administracyjne Łodzi wcześniej – 21 listopada 1945 roku^[3].

[gus-2] Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933.

[3] Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Kolumna”, 1948.

[4] Czesław Gumkowski. Wielka Łódź. „Dziennik Zarządu Miejskiego w Łodzi”. Nr 6, s. 5–6 (PDF – 3–4), grudzień 1945. Łódź: Zarząd Miejski w Łodzi. [dostęp 2017-04-13]. Cytat: [...] W dniu 21 listopada 1945 roku nastąpiło komisyjne włączenie części Gminy Widzew [...] do granic administracyjnych m. Łodzi [...].

[6] Dz.U. z 1946 r. nr 4, poz. 35, s. 66 (PDF – 2), kol. 1.

[7] Dz.U. z 1950 r. nr 3, poz. 23.

[8] Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa 1952, s. 91 (wersja cyfrowa –173), kol. 2.

[9] Dz.U. z 1953 r. nr 42, poz. 199.

[a]

[1]

[2]

[b]

[4]

[5]

[6]

[7]

[3]

Przynależność wojewódzka	gubernia piotrkowska (1867–1915) woj. łódzkie (II RP) (1919–1939) woj. łódzkie (1945–1975)
Miasta	Lutomiersk (do 1870) Łask Pabianice (do 1951 →) Szczerców (do 1870) Widawa (do 1870) Zelów (od 1957)
Osiedla (1954–1972)	Kolumna (1959–1972) Zelów (do 1957)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–1975)	Bałucz (do 1954) Buczek Chociw (do 1954) Dąbrowa Rusiecka (do 1954) Dąbrowa Widawska (do 1930) Dłutów Dobroń (od 1929) Dzbanki (do 1930) Górka Pabianicka (do 1954) Ksawerów (1953–1954) Lutomiersk (do 1954) Łask (do 1953 i od 1973) Pabianice (od 1973) Pruszków (do 1954) Sędziejowice (od 1931) Szczerców (1930–1954) Widawa (od 1930) Widzew (do 1953) Wiewiórczyn (1953–1954) Wodzierady Wola Wężykowa (do 1931) Wygiełzów (do 1954) Wymysłów (do 1929) Zapolice Zelów
Gromady (1954–1972)	Bałucz (1954–1972) Barycz (1954–1957) Brodnia (1954–1968) Brzyków (1957–1972) Buczek (1954–1972) Chechło (1954–1958) Chociw (1954–1972) Chorzeszów (1954–1959) Czestków (1954–1959) Dąbrowa Widawska (1956–1958) Dłutów (1954–1972) Dobroń (1954–1972) Dzbanki (1957–57) Gorczyn (1954–1957) Górka Pabianicka (1959–1972) Grabia (1954–1959) Kociszew (← 1956–1968) Kodrań (1954–1961 →) Kolumna-Las (1954–1959) Ksawerów (1954–1958 →) Kwiatkowice (1954–1968) Ldzań (1954–1958) Lutomiersk (1954–1957 →) Łaskowice (1954–1958) Marzenin (1954–1972) Mierzączka Duża (1954–1958) Ochle (1954–1968) Okup Wielki (1954–1968) Osieczno (1954–1957) Paprotnia (1954–1968) Pawlikowice (1954–1972) Petrykozy (1954–1958) Podule (1954–1959) Porszewice (1954–1958) Pożdżenice (1954–1968) Pruszków (1954–1972) Przatów (1954–1961) Rembieszów (1954–58) Restarzew Cmentarny (1954–1961) Rusiec (1954–1961 →) Sędziejowice (1954–1972) Siedlce (1954–1968) Szczercowska Wieś (1954–1957) Szczerców (1954–1961 →) Walewice (1954–1966) Widawa (1954–1972) Wielka Wieś (1954–1956) Wiewiórczyn (1954–1972) Wodzierady (1954–1972) Wola Kleszczowa (1954–1957) Wola Wiązowa (1954–1961 →) Wrzeszczewice (1954–1961) Wygiełzów (1954–1972) Zapolice (1954–1972) Zelów (1954) Zelów (1968–1972) Zofiówka (1954–1956 →) Żytowice (1954–1961)