Wiechi
.jpg) okładka pierwszego wydania (1909) | |||
| Autor |
Michaił Gerszenzon, Nikołaj Bierdiajew, Siergiej Bułgakow, Piotr Struwe, Siemion Frank i in. | ||
|---|---|---|---|
| Tematyka | |||
| Wydanie oryginalne | |||
| Język |
rosyjski | ||
| Data wydania |
1909 | ||
| Pierwsze wydanie polskie | |||
| Data wydania polskiego |
1986 | ||
| Wydawca | |||
| Przekład |
Pajcaw [pseud.] | ||
| |||
Drogowskazy : zbiór rozpraw o inteligencji rosyjskiej (ros. Вехи. Сборник статей о русской интеллигенции, Wiechi. Zbornik statiej o russkoj intielligiencii) – zbiór artykułów filozofów rosyjskich, krytykujący rewolucyjne tradycje inteligencji w Imperium Rosyjskim[1]. Autorami artykułów byli Nikołaj Bierdiajew, Siergiej Bułgakow, Michaił Gerszenzon, Izgojew, Bogdan Kistiakowski, Piotr Struwe i Siemion Frank[2]. Almanach Wiechi niejednokrotnie zestawiano z późniejszym o osiemnaście lat głośnym esejem Juliena Bendy Zdrada klerków ze względu na szczególną „sytuacyjność” tych dwóch wydarzeń intelektualnych, ich wymiar krytyki politycznej i środowiskowej[3]. Obszarniczo-burżuazyjna prasa dostrzegła w Wiechach znamię czasu — zwrot kadetów (Partii Konstytucyjno-Demokratycznej) na prawo, ich przejście na stronę samowładztwa[2].
Wiechi nawiązują do innego zbioru artykułów filozoficzno-społecznych, zatytułowanego Problemy idealizmu (1902)[4]. Twórcy Drogowskazów, których nazwano Wiechowcami[5], poddali krytyce materializm i ateizm Wissariona Bielinskiego, Nikołaja Czernyszewskiego, Gieorgija Plechanowa oraz ideologię marksizmu[6]. Wiechi znalazy kontynuację w wydanym w 1918 roku zbiorze De profundis[4]. Zdaniem Leszka Augustyna pendant do Wiechów może stanowić szkic Gieorgija Fiedotowa Tragedia inteligencji (1926)[7].
Przekład na język polski[edytuj | edytuj kod]
- Drogowskazy : zbiór rozpraw o inteligencji rosyjskiej. przekł. z ros. Pajcaw [pseud.]. Warszawa: Przedświt, 1986, seria: Biblioteka Krytyczna.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Struwe Piotr B., [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-04-12].
- ↑ a b Szczipanow 1969 ↓, s. 550.
- ↑ Augustyn 2007 ↓, s. 109.
- ↑ a b Kacprzak 2013 ↓, s. 248.
- ↑ Kacprzak 2013 ↓, s. 252.
- ↑ Балакина ↓.
- ↑ Augustyn 2007 ↓, s. 116.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Leszek Augustyn. Wiechowcy, klerkowie i pytanie o prawdę. „Sofia”. 7, s. 109-126, 2007. ISSN 1642-1248. [dostęp 2021-04-12]. (pol.).
- Recepcja nihilizmu w Drogowskazach. W: Michał Kacprzak: Rosyjski nihilizm lat sześćdziesiątych XIX wieku (Czernyszewski, Dobrolubow, Pisariew) i jego krytyczna recepcja u Dostojewskiego i w „Drogowskazach”. Warszawa: Instytut Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, 2013. [dostęp 2021-04-12]. Cytat: Rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem Prof. UW dr hab. Janusza Dobieszewskiego.. (pol.).
- Iwan Szczipanow: Filozofia „Wiech”. W: Krótki zarys historii filozofii. Pod redakcją M.T. Jowczuka, T.I. Ojzermana, I.J. Szczipanowa. Przeł. Marian Drużkowski i in.. Wyd. II, poprawione i uzupełnione. Warszawa: Książka i Wiedza, listopad 1969, s. 550-552. (pol.).
- И. Ф. Балакина: Вехи. W: Большая советская энциклопедия. Wyd. 3. Moskwa: Sowietskaja encikłopedija. (ros.).