Wielkokalibrowy karabin maszynowy
.jpg)
Wielkokalibrowy karabin maszynowy (skr. wkm)[a] – karabin maszynowy zasilany amunicją wielkokalibrową (kaliber w przedziale 12–20 mm)[1].
Najpowszechniejszym kalibrem wkm jest 12,7 mm (0.50 cala), spotykane są też 13,2 mm, 14,5 mm, 15 mm, 20 mm. Obecnie ten ostatni kaliber zalicza się do działek.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Początek wielkokalibrowym karabinom maszynowym dały francuskie próby skonstruowania w okresie I wojny światowej broni zdolnej zwalczać nieprzyjacielskie sterowce. W tym celu zaadaptowali oni nabój od karabinu Grass Mle 1874 kal. 11 mm. Pierwszymi wukaemami były przystosowane do tego naboju karabiny maszynowe typu Hotchkiss Mle 14 i Vickers wz. 09[1]. Wukaemy rozwinęły się następnie jako broń pokładowa samolotów i pojazdów oraz broń przeciwlotnicza[1].
Najpopularniejsze konstrukcje wielkokalibrowych karabinów maszynowych to Browning M2 i M2HB (USA) zwany "pięćdziesiątką" oraz DSzK (ZSRR) - oba kalibru 12,7 mm, używane w trakcie II wojny światowej[1] i obecnie. Różne odmiany M2HB są używane nadal, DSzKM jest nadal użytkowany lecz ma następcę wkm NSW.
Najmocniejszym popularnym karabinem jest radzieckiego pochodzenia Krupnokalibiernyj Puliemjot Władimirowa.
Karabin maszynowy wz. 38FK produkowany w Polsce w latach 1938-1939, montowany w tankietkach TKS
Karabin KPW.
Nabój 14,5 x 114 mm stosowany w KPW
Karabin maszynowy WKM-Bz jako uzbrojenie śmigłowca Głuszec
Dane techniczno–taktyczne wielkokalibrowych karabinów maszynowych[edytuj | edytuj kod]
| Wzór (państwo) | Kaliber (mm) | Długość broni (mm) | Długość lufy (mm) | Masa broni (kg) | Masa lufy (kg) | Masa podstawy (kg) | Prędkość pocz. poc. (m/s) | Zasilanie, liczba pocisków | Chłodzenie |
| Besa (Wielka Brytania) |
15,0 | 2060 | - | 47,0 | - | - | - | taśma, 25, 40 | powietrzne |
| Breda (Włochy) | 14,0 | 2000 | 1260 | 35,0 | - | 65 | 1000 | taśma, 30 | powietrzne |
| Breda-SAFAT (Włochy) | 12,7 | 1800 | 1200 | 20,0 | - | 90,0 | 900 | magazynek, 30 | powietrzne |
| Browning wz. 24 (USA) | 12,7 | 1450 | 914 | 29,9 | 9,0 | 37,2 | 903 | taśma, 100, 200 | wodne |
| DSzK (ZSRR) | 12,7 | 1626 | 1000 | 33,4 | - | 102,0 | - | taśma, 50 | powietrzne |
| Farquhar (Wielka Brytania) | 12,7 | 1550 | 889 | 17,1 | - | - | 850 | magazynek | powietrzne |
| FK wz. 38A (Polska) | 20,0 | 2015 | 1350 | 57,0 | 21,2 | - | 870 | magazynek, 5, 10, 15 , | powietrzne |
| FK wz. 38C (Polska) | 20,0 | 2180 | 1500 | 53,0 | 20,5 | 15,4 | - | taśma, 200; magazynek, 5, 10,bęben 100 | powietrzne |
| FK wz. 38D (Polska) | 20,0 | 1897 | 1350 | 38,5 | 17,5 | - | 870 | bęben, 100 | powietrzne |
| Hotchkiss wz. 30 (Francja) | 13,2 | 1490 | 1000 | 32,0 | - | 60,0 | 800 | taśma, 15 | powietrzne |
| Madsen (Dania) | 20,0 | 1800 | 1200 | 25,0 | - | 90,1 | 850 | magazynek, 25 | powietrzne |
| Oerlikon S (Szwajcaria) | 20,0 | 2100 | 1200 | 65,0 | 10,0 | - | 830 | magazynek, 15 | powietrzne |
| Solothurn (Szwajcaria) | 20,0 | 1750 | 900 | 44,0 | 10 | - | 730 | magazynek, 5 | powietrzne |
| Vickers 12,7 Mk III[2] (Wielka Brytania) |
12,7 | 890 | 794 | 24,5 | - | 768 | taśma, 100, 200 | wodne |
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W II Rzeczypospolitej obowiązywała nazwa najcięższy karabin maszynowy (nkm). Po wojnie pod wpływem języka rosyjskiego wprowadzono obecną nazwę
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1994. ISBN 83-86028-01-7.