Wielkokalibrowy karabin maszynowy
Wielkokalibrowy karabin maszynowy (wkm, wukaem) – karabin maszynowy kalibru 12–20 (włącznie) mm[1]. W II Rzeczypospolitej obowiązywała nazwa najcięższy karabin maszynowy (nkm). Po wojnie pod wpływem języka rosyjskiego wprowadzono obecną nazwę.
Najpowszechniejszym kalibrem wkm jest 12,7 mm (0.50 cala), spotykane są też 13,2 mm, 14,5 mm, 15 mm, 20 mm. Obecnie ten ostatni kaliber zalicza się do działek.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Początek wielkokalibrowym karabinom maszynowym dały francuskie próby skonstruowania w okresie I wojny światowej broni zdolnej zwalczać nieprzyjacielskie sterowce. W tym celu zaadaptowali oni nabój od karabinu Grass Mle 1874 kal. 11 mm. Pierwszymi wukaemami były przystosowane do tego naboju karabiny maszynowe typu Hotchkiss Mle 14 i Vickers wz. 09[1]. Wukaemy rozwinęły się następnie jako broń pokładowa samolotów i pojazdów oraz broń przeciwlotnicza[1].
Najpopularniejsze konstrukcje wielkokalibrowych karabinów maszynowych to Browning M2 i M2HB (USA) zwany "pięćdziesiątką" oraz DSzK (ZSRR) - oba kalibru 12,7 mm, używane w trakcie II wojny światowej[1] i obecnie. Różne odmiany M2HB są używane nadal, DSzKM jest nadal użytkowany lecz ma następcę wkm NSW.
Najmocniejszym popularnym karabinem jest radzieckiego pochodzenia Krupnokalibiernyj Puliemjot Władimirowa.
Karabin KPW.
Nabój 14,5 x 114 mm stosowany w KPW
Karabin maszynowy WKM-Bz jako uzbrojenie śmigłowca Głuszec.
Dane techniczno–taktyczne wielkokalibrowych karabinów maszynowych[edytuj | edytuj kod]
| Wzór (państwo) | Kaliber (mm) | Długość broni (mm) | Długość lufy (mm) | Masa broni (kg) | Masa lufy (kg) | Masa podstawy (kg) | Prędkość pocz. poc. (m/s) | Zasilanie, liczba pocisków | Chłodzenie |
| Besa (Wielka Brytania) |
15,0 | 2060 | - | 47,0 | - | - | - | taśma, 25, 40 | - |
| Breda (Włochy) | 14,0 | 2000 | 1260 | 35,0 | - | 65 | 1000 | taśma, 30 | - |
| Breda-SAFAT (Włochy) | 12,7 | 1800 | 1200 | 20,0 | - | 90,0 | 900 | magazynek, 30 | - |
| Browning wz. 24 (USA) | 12,7 | 1450 | 914 | 29,9 | 9,0 | 37,2 | 903 | taśma, 100, 200 | wodne |
| DSzK (ZSRR) | 12,7 | 1626 | 1000 | 33,4 | - | 102,0 | - | taśma, 50 | - |
| Farquhar (Wielka Brytania) | 12,7 | 1550 | 889 | 17,1 | - | - | 850 | magazynek | - |
| FK wz. 38A (Polska) | 20,0 | 2015 | 1350 | 57,0 | 21,2 | - | 870 | magazynek, 5, 10, 15 , | - |
| FK wz. 38C (Polska) | 20,0 | 2180 | 1500 | 53,0 | 20,5 | 15,4 | - | taśma, 200; magazynek, 5, 10,bęben 100 | - |
| FK wz. 38D (Polska) | 20,0 | 1897 | 1350 | 38,5 | 17,5 | - | 870 | bęben, 100 | - |
| Hotchkiss wz. 30 (Francja) | 13,2 | 1490 | 1000 | 32,0 | - | 60,0 | 800 | taśma, 15 | - |
| Madsen (Dania) | 20,0 | 1800 | 1200 | 25,0 | - | 90,1 | 850 | magazynek, 25 | - |
| Oerlikon S (Szwajcaria) | 20,0 | 2100 | 1200 | 65,0 | 10,0 | - | 830 | magazynek, 15 | - |
| Solothurn (Szwajcaria) | 20,0 | 1750 | 900 | 44,0 | 10 | - | 730 | magazynek, 5 | - |
| Vickers 12,7 Mk III[2] (Wielka Brytania) |
12,7 | 890 | 794 | 24,5 | - | 768 | taśma, 100, 200 | wodne |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1994. ISBN 83-86028-01-7.