Wierzbowa Śląska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wierzbowa Śląska
Ilustracja
Peron i budynek dworca połączony z nastawnią, z roku 1875
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wierzbowa

Data otwarcia

1875

Poprzednie nazwy

Rückenwaldau, Modłowiec, Wierzbowa, a obecnie: Wierzbowa Śląska

Dane techniczne
Liczba peronów

1

Liczba krawędzi
peronowych

1

Kasy

nieczynna (od 1.01.2000)

Linie kolejowe
Położenie na mapie gminy Gromadka
Mapa konturowa gminy Gromadka, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Wierzbowa Śląska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Wierzbowa Śląska”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Wierzbowa Śląska”
Położenie na mapie powiatu bolesławieckiego
Mapa konturowa powiatu bolesławieckiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Wierzbowa Śląska”
Ziemia51°23′48,05″N 15°45′33,03″E/51,396681 15,759175

Wierzbowa Śląska – obecnie przystanek osobowy w miejscowości Wierzbowa w Polsce, na Dolnym Śląsku, a wcześniej od 1875 roku stacja kolejowa.

Stacja była zlokalizowana w miejscowości Wierzbowa (wówczas: Rückenwaldau), w powiecie bolesławieckim.

Ruch pasażerski[edytuj | edytuj kod]

Rok Wymiana pasażerska
2017[1] 20-49
2023[2]. 20-49

Historia[edytuj | edytuj kod]

Stacja była wyposażona -między innymi: w dwa tory główne (w 1945 jeden tor zdemontowano), oraz w jeden tor dodatkowy z rampą, semafory kształtowe, a także w dwie nastawnie: nastawnię wschodnią - dysponującą, zespoloną z głównym budynkiem dworca, oraz w nastawnię zachodnią - wykonawczą (po niej już dziś nie ma śladu), która znajdowała się około 1 km na zachód - w kierunku stacji Studzianka. Stacja w pełnym zakresie funkcjonowała do lat 60. XX wieku. Zaś dodatkowy tor boczny z rampą wyładunkową/załadunkową, obsługujący zakłady pracy, które wówczas prężnie działały w Wierzbowej (głównie zakład metalurgiczny, składnica drewna, tartak, zakład betoniarski), czynny był do połowy lat 70. XX wieku, po czym przez lata był dewastowany, a około roku 1997 został definitywnie rozebrany. Kasa biletowa czynna była dokładnie do 31 grudnia 1999 roku. Stacja wyposażona była również w szlabany uruchamiane ręcznie - które na przełomie 1989/1990 zostały zastąpione samoczynną sygnalizacją świetlną.

Przed ostatnią wojną, linia Berlin - Żagań - Wierzbowa Śląska - Legnica - Wrocław (Kolej Dolnośląsko-Marchijska), czyli obecnie linia kolejowa nr 275, przystosowana była prędkości maksymalnej 160 km/h. Najważniejsze pociągi z Berlina do Wrocławia, i dalej m.in. do Krakowa i Wiednia (pociągi sypialne), kursowały przez Wierzbową. Kursował tędy również superszybki pociąg Latający Ślązak z Berlina do Bytomia (1936 - 1939). Zaś wcześniej, w latach 1916 - 1918, linią przez Wierzbową kursował tzw. "Pociąg Bałkański" (Balkanzug) relacji: Berlin -Guben - Żagań - Legnica - Wrocław - Opole - Racibórz - Galanta - Budapeszt - Belgrad - Konstantynopol - wojenny substytut Orient Expressu (zawieszonego z racji I wojny Światowej). Natomiast w latach 1900 - 1902, kursował tędy pociąg (grupa wagonów), relacji Berlin - Konstantynopol, który na stacji Budapest przyłączany był do głównego pociągu (składu) Orient Expressu.

Generalnie, pospieszne i ekspresowe pociągi nie zatrzymywały się w Wierzbowej. Na stacji Wierzbowa Śląska (wcześniej Rückenwaldau), zatrzymawały się wszystkie pociągi osobowe, relacji Wrocław/Legnica - Żagań/Lubsko, a także osobowe z Berlina do Wrocławia (Import: Kursbuch 1944/45).

II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]

W czasie II wojny światowej w Wierzbowej (Rückenwaldau), dla zabezpieczenia i utrzymania technicznego niezmiernie newralgicznej wówczas magistrali Berlin - Wrocław (później Festung Breslau), która przebiegała m.in. przez stację Wierzbowa Śląska, Niemcy utworzyli tu specjalną grupę roboczą - Arbeitskommando 10001, która była filią obozu jenieckiego Stalag VIII A Goerlitz.

Grupa ta składała się z około 45 jeńców, głównie alianckich, w tym z komandosów z brytyjskiej formacji militarnej - Pustynnej Grupy Dalekiego Zwiadu. Jeńcy byli "codziennie pędzeni po kilkanaście kilometrów w stronę wschodnią, i kilkanaście kilometrów w stronę zachodnią, do codziennej harówki przy torach. Dnia 9 lutego 1945 roku, w godzinach wczesnorannych, gdy od strony wschodniej zbliżały się już wojska radzieckie, niemieccy strażnicy, dokonali likwidacji podobozu, i w okolicy stacji kolejowej w Wierzbowej rozstrzelali jeńców. Większość zginęła na miejscu, jednak niektórzy ranini przeżyli i dali świadectwo tym wydarzeniom[3]

Okres powojenny[edytuj | edytuj kod]

W latach 1998/1999, w konsekwencji usilnych wystąpień jednego z byłych mieszkańców Wierzbowej do parlamentarzystów i Ministra Transportu wprowadzono tu postój pociągu pospiesznego "Bóbr" relacji Żary - Wrocław - Żary (Telegram PKP: Poprawka do RJP 1998/1999) - co było przedmiotem licznych, kontrowersyjnych publikacji medialnych[4].

Obecnie stacja Wierzbowa Śląska została przemianowana do roli przystanku osobowego, i jest to jeden z nielicznych przystanków osobowych w Polsce, na którym zatrzymywały się pociągi pospieszne[5].

Aktualnie (2007/2008), przez Wierzbową Śląską przejeżdża 5 par pociągów pasażerskich, tj.: EuroCity "Wawel", relacji Kraków - Berlin - Hamburg - i z powrotem (bez zatrzymania). Nadto kursują i zatrzymują się tu pociągi osobowe relacji:

Żagań - Wrocław; Zielona Góra - Legnica; Żagań - Legnica; Żary - Legnica; - i z powrotem.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
  2. Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
  3. Zagadka Wierzbowej - zbrodnia czy tragiczny przypadek?
  4. Gazeta Wrocławska (Wydanie Legnickie), z 20 sierpnia 1998, str. 3: "Stacja która jest, ale jej nie ma. Przystanek Wierzbowa"
  5. Decyzja M.Pawickiego - Naczelnego Dyrektora Przewozów Pasażerskich PKP, nr CPMR2-051/1/98, z dnia 22 lipca 1998

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Wierzbowa Śląska
Linia Wrocław Muchobór – Guben (100,50 km)
Modła
odległość: 4,46 km
odległość: 5,62 km