Wiewiórka (województwo podkarpackie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wiewiórka
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

dębicki

Gmina

Żyraków

Liczba ludności (2020)

906[2]

Strefa numeracyjna

14

Kod pocztowy

39-209[3]

Tablice rejestracyjne

RDE

SIMC

0839820[4]

Położenie na mapie gminy Żyraków
Mapa konturowa gminy Żyraków, po lewej znajduje się punkt z opisem „Wiewiórka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Wiewiórka”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Wiewiórka”
Położenie na mapie powiatu dębickiego
Mapa konturowa powiatu dębickiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Wiewiórka”
Ziemia50°06′30″N 21°20′09″E/50,108333 21,335833[1]

Wiewiórkawieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, w gminie Żyraków[5][4]. Znajduje się na Płaskowyżu Tarnowskim, w południowej części Kotliny Sandomierskiej. Przepływa przez nią Potok Wiewiórski. Powstała w XIII wieku. W XVI wieku zasiedlono w niej Tatarów wziętych do niewoli przez hetmana Jana Tarnowskiego po bitwie pod Obertynem (1531)[6]. Najstarsze znane zapisy nazwy wsi: Weworka (1415), Wyeworka (1419), Wyewyorka (1460), Wyewyorka u Długosza i później tak samo[7].

Integralne części wsi Wiewiórka[5][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0996169 Na Dworskiem część wsi

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnowskiego.

Wiewiórka jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Maksymiliana Marii Kolbego należącej do dekanatu Dębica Zachód w diecezji tarnowskiej[8].

W miejscowości zachowały się relikty dawnego założenia obronnego identyfikowanego z dworem, w którym w 1561 roku zmarł hetman wielki koronny Jan Tarnowski, a w 1570 córka jego, Zofia Ostrogska z Tarnowskich, właścicielka Tarnowa[9].

 Osobny artykuł: Dwór obronny w Wiewiórce.

23 marca 1943 Gestapo z Dębicy pod dowództwem Juliusa Garblera, żandarmeria niemiecka i Bahnschutzpolizei otoczyły wieś. Niemcy zamordowali rodziny Skwirów i Wałęgów, oraz dwoje staruszków. Gospodarstwa zamordowanych zostały spalone. Łącznie hitlerowcy zabili 16 osób[10].

W Wiewiórce urodzili się:

Osoby związane z miejscowością Wiewiórka:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 147325
  2. Raport o stanie gminy w 2020. Liczba mieszkańców w dn. 31.12.2020 s. 6
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1453 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Cudze chwalicie swego nie znacie - Cudze chwalicie swego nie znacie - Dębica i okolice.pdf [online], www.jagiello-debica.edu.pl [dostęp 2022-11-03].
  7. Leszek Połomski, Od Bartkowki do Żyrakowa : dykcyonarz miejscowy powiatu dębickiego, Rzeszów: Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, 2021, ISBN 978-83-7934-539-7, OCLC 1290481740 [dostęp 2022-11-03].
  8. Parafia na stronie diecezji. [dostęp 2016-07-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-26)].
  9. Franciszek Leśniak, Ostrogska z Tarnowskich Zofia w: Andrzej Niedojadło (red. nacz.), Encyklopedia Tarnowa, Tarnowskie Towarzystwo Kulturalne, Tarnów 2010, ISBN 978-83-87366-96-4, s. 292.
  10. Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 422
  11. Pytko Edward l Żołnierze Niezłomni Wyklęci [online], Żołnierze Wyklęci [dostęp 2022-11-02].
  12. Józef Dancygier, Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego : makieta, wyd. 1, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1989, ISBN 83-205-4045-3, OCLC 21869921 [dostęp 2022-11-05].
  13. Franciszek Kleszcz, Wieś Wiewiórka i klucz wiewiórecki : zarys monograficzny, [nakł. autora], 1996, OCLC 749867329 [dostęp 2022-11-02].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]