Przejdź do zawartości

Wikipedia:Prawa autorskie

Skrót: WP:PA
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Celem Wikipedii jest dostarczanie informacji dostępnej dla wszystkich. Uregulowania prawne wymagają od nas, abyśmy przestrzegali prawa autorskiego. Informacje z Wikipedii będą wtedy ogólnie dostępne, a Wikipedia i tworzący ją wolontariusze unikną kłopotów z wymiarem sprawiedliwości.

Jeśli chcesz się dokładnie dowiedzieć, jak korzystać legalnie z materiałów zawartych w Wikipedii, zajrzyj do Pomoc:Kopiowanie poza Wikipedię.

Licencja Wikipedii

Do 15 czerwca 2009 Wikipedia była udostępniana na następujących zasadach:

Treść Wikipedii jest udostępniana w oparciu o licencję GNU Free Documentation Licence. Udziela się zezwolenia do kopiowania, rozpowszechniania lub modyfikacji treści artykułów Wikipedii zgodnie z zasadami Licencji GNU Wolnej Dokumentacji w wersji 1.2 lub dowolnej późniejszej opublikowanej przez Free Software Foundation; nie zawiera Sekcji Niezmiennych, bez Tekstu na Przedniej Okładce i bez Tekstu na Tylnej Okładce.

Po 15 czerwca 2009 Wikipedia przeszła na licencję CC BY-SA 3.0:

Treść Wikipedii jest udostępniana w oparciu o licencję CC BY-SA 3.0. Udziela się zezwolenia do kopiowania, rozpowszechniania lub modyfikacji treści artykułów Wikipedii zgodnie z zasadami Licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Unported lub dowolnej późniejszej wersji licencji opublikowanej przez Creative Commons, która zawiera te same elementy co niniejsza licencja.

Jednocześnie wszystkie teksty umieszczone w Wikipedii przed 15 czerwca 2009 są wciąż dostępne na poprzednich zasadach.

Zasadniczo oznacza to, że jakikolwiek tekst opublikowany w Wikipedii pozostanie na zawsze dostępny na zasadach copyleft i może być używany przez każdą osobę z obwarowaniami wyszczególnionymi poniżej, które zapewniają, że tekst ten pozostanie wolny.

Wikipedia zawiera również materiały tekstowe, dźwiękowe, graficzne itp., które są objęte innymi licencjami niż GNU FDL i CC BY-SA (np: FAL), czy też należące do domeny publicznej, tj. gdy prawa autorskie do nich wygasły lub się ich zrzeczono. W takich przypadkach jest to wyraźnie zaznaczone, najczęściej w postaci jednego z szablonów wymienionych na stronie Wikipedia:Opisy licencji grafiki.

Obowiązki i prawa wikipedystów

Jeśli edytujesz polskojęzyczną Wikipedię, wszystko, co wpisujesz, jest objęte licencją CC BY-SA 4.0 i jednocześnie GNU FDL 1.3. Aby mieć do tego prawo:

  • musisz posiadać prawa autorskie do wpisanego tekstu (sam/-a go stworzyłeś/-aś) lub
  • tekst musi pochodzić ze źródła, które zezwala na objęcie treści tekstu licencją CC BY-SA i GNU FDL.

W pierwszym przypadku zachowujesz prawa do napisanego tekstu. Później możesz opublikować go gdzie indziej lub pod inną licencją, lecz nie możesz cofnąć licencji już udzielonej Wikipedii – ten tekst pozostanie na zawsze objęty licencją CC BY-SA i GNU FDL. W drugim przypadku musisz w odpowiednim miejscu umieścić informację o prawach autorskich i dołączyć do niego link zwrotny, jeśli jest to tekst dostępny w sieci. Jeśli użyłeś tekstu dostępnego gdzieś w sieci, w artykule najlepiej oznacz go poprzez użycie przypisu; jeśli zaś jednocześnie jesteś jego autorem, napisz jeszcze w dyskusji artykułu: „jestem autorem tekstu zamieszczonego na stronie [http://adres internetowy poza Wikipedią], użytego w tym artykule”, a dodatkowo, jeśli to tylko możliwe, pod podanym adresem w sieci najlepiej umieść informację o tym, że świadomie wykorzystałeś go na licencji CC BY-SA/GNU FDL podczas edycji w Wikipedii.

Prawa autorskie muszą zawsze być odnotowane (z danymi właściciela praw i datą udzielenia pozwolenia), jednak ze względu na to, że naszym celem jest jak najszersza dystrybucja Wikipedii, zawsze treści oryginalne są preferowane od tekstów objętych cudzymi prawami autorskimi.

Nie zamieszczaj w Wikipedii treści, które mogą naruszać prawa autorskie innych osób! Tego typu postępowanie może poważnie zaszkodzić polskojęzycznej Wikipedii i spowodować w konsekwencji procesy sądowe. Jeśli masz wątpliwości co do statusu prawnego danego tekstu, grafiki lub danych dźwiękowych – dodaj zamiast nich te stworzone przez siebie. W szczególności nie linkuj także do innych witryn, jeżeli wiesz lub podejrzewasz, że mogą naruszać prawa autorskie innych osób.

Same informacje nie są objęte prawem autorskim, dlatego dozwolone jest wykorzystanie informacji zawartych w innych źródłach (np. drukowanej encyklopedii), przetworzenie ich w sposób twórczy i zamieszczenie w Wikipedii.

Cytaty

Tworzenie Wikipedii nie może polegać na wklejaniu cytatów z tekstów źródłowych (z wyjątkiem odpowiednio opisanych treści opublikowanych na licencjach wymaganych w Wikipedii, napisanych stylem encyklopedycznym). Zamieszczenie cytatu na podstawie tzw. „prawa cytatu” musi być uzasadnione celami takimi jak „wyjaśnianie, polemika, analiza krytyczna lub naukowa, nauczanie lub prawami gatunku twórczości”[1].

Prawa i obowiązki użytkowników polskojęzycznej Wikipedii

Jeśli użytkownik polskojęzycznej Wikipedii chce wykorzystać materiały w niej zawarte, może to zrobić zgodnie z CC BY-SA 3.0, czyli:

  • dzieła, w których są wykorzystane, muszą same być objęte licencją CC BY-SA 3.0
  • należy zaznaczyć informacje o pochodzeniu pobranego materiału z polskojęzycznej Wikipedii
  • należy podać listę autorów tych materiałów
  • należy umożliwić dostęp do „wolnej” treści pobranego materiału, czyli tekstu źródłowego. Zwykle wystarczy zamieszczenie linku do oryginalnego artykułu na http://pl.wikipedia.org.

Jak wyszukiwać przypadki naruszenia praw autorskich

 Osobna strona: Wikipedia:Patrolowanie NPA.

Co zrobić, jeśli znajdziesz przypadek naruszenia praw autorskich

Trzeba oznaczyć tę stronę za pomocą procedur opisanych na WP:NPA, ewentualnie podając szczegóły na stronie dyskusji danego artykułu. Jeśli chcesz, możesz też wysłać zapytanie o pozwolenie na publikację do autora tekstu/pliku (jeśli jest znany) – należy to zaznaczyć na WP:LNPA.

Niektóre przypadki podejrzenia naruszenia praw autorskich mogą być fałszywymi alarmami. Może się okazać, że treść zamieścił sam autor oryginalnego tekstu i nie występuje w tym przypadku naruszenie praw autorskich. Zawsze lepiej zostawić odpowiednią notkę o tym na stronie Dyskusji artykułu, aby zapobiec następnym fałszywym alarmom. Jeśli rzeczywiście doszło do naruszenia praw autorskich, któryś z administratorów usunie ten tekst i zamieści notatkę o tym na stronie Dyskusji. Jeśli zezwolenie zostanie później uzyskane od autora, będzie można odtworzyć tekst artykułu.

Jeśli zamieściłeś/-aś w Wikipedii tekst (lub plik), który wcześniej został gdzieś opublikowany (zwłaszcza w Internecie), zapoznaj się z procedurą zamieszczoną na stronie Pozwolenia na wykorzystanie.

W przypadkach osób nagminnie naruszających prawa autorskie po stosownym ostrzeżeniu możliwość edytowania Wikipedii przez tę osobę może zostać zablokowana.

Naruszeniem praw autorskich nie jest

Naruszeniem praw autorskich nie jest:

  • kopiowanie wypełnionych szablonów cytowania/infoboksów bo nie tworzysz utworu[2]

Zobacz też

Przypisy

  1. Art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
  2. Punkt wpisany na podstawie dyskusji zainicjowanej 25 września 2020 roku w Kawiarenka/Zasady

Linki zewnętrzne