Wikiprojekt:Rocznice/przegląd/październik
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Rocznice
1 października 2020
1 października: imieniny obchodzą m.in.: Ariel, Danuta i Teresa; dzień niepodległości Cypru, Nigerii i Tuvalu
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 331 p.n.e. – w bitwie pod Gaugamelą (przedstawiona na obrazie Jana Bruegela) armia macedońskego władcy Aleksandra pokonała siły perskiego króla Dariusza III
- 1800 – na mocy traktatu z San Ildefonso Hiszpania zgodziła się zwrócić Francji Luizjanę
- 1865 – urodził się francuski kompozytor Paul Dukas, znany z niezwykle popularnego scherza symfonicznego stworzonego pod wpływem ballady Goethego Uczeń czarnoksiężnika
- 1920 – w Prusach weszła w życie ustawa o Wielkim Berlinie: po przyłączeniu kilku okolicznych miast i kilkudziesięciu wsi z dnia na dzień populacja Berlina osiągnęła liczbę 3,8 mln
- 1930 – urodził się irlandzki aktor, pieśniarz i poeta Richard Harris
- 1935 – urodziła się brytyjska aktorka Julie Andrews, nagrodzona Oscarem dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej za rolę Mary Poppins w musicalu pod tym samym tytułem (kadr z filmu )
- 2010 – zmarł polski historyk mediewista Gerard Labuda, profesor i rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
3 października 2020
3 października: imieniny obchodzą m.in.: Irmgarda, Ewalda i Ewald
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
.jpg)
- 1850 – urodził się polski inżynier i wynalazca Franciszek Rychnowski
- 1895 – urodził się rosyjski poeta Siergiej Jesienin (na fotografii)
- 1925 – urodził się amerykański powieściopisarz, dramaturg, eseista i scenarzysta Gore Vidal
- 1935 – wojska faszystowskich Włoch wkroczyły do Abisynii (Etiopii); był to rewanż za klęskę Włoch w 1896, która ośmieszyła Włochów na arenie międzynarodowej i pogrzebała szanse ich państwa na miano mocarstwa kolonialnego
- 1950 – urodził się polski piłkarz i trener piłkarski Andrzej Szarmach, zawodnik reprezentacji Polski
- 1990 – nastąpiło zjednoczenie Niemiec (fotografia); w rocznicę tego wydarzenia jest obchodzony Dzień Jedności Niemiec
- 2000 – zmarł polski reżyser i scenarzysta filmowy Wojciech Jerzy Has, autor m.in. filmów: Pętla, Pożegnania, Jak być kochaną, Lalka i Rękopis znaleziony w Saragossie
5 października 2020
5 października: imieniny obchodzą m.in.: Apolinary, Faustyna i Placyd
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 610 – Herakliusz został koronowany na cesarza bizantyńskiego
- 1880 – zmarł francuski kompozytor pochodzenia niemieckiego Jacques Offenbach (na portrecie), twórca operetek, m.in. Piękna Helena, Orfeusz w piekle (do odsłuchania finałowa część uwertury z charakterystycznym kankanem, pochodząca z operetki „Orfeusz w piekle”)
- 1905 – Wilbur Wright odbył rekordowy, 39-minutowy lot własnej konstrukcji samolotem Flyer III na dystansie 24,5 mili
- 1910 – w Portugalii, w wyniku rewolucji, która obaliła monarchię Manuela II, została proklamowana republika
- 1955 – urodził się polski kompozytor muzyki filmowej Michał Lorenc
- 1960 – na Stadionie Wojska Polskiego w Warszawie rozegrano pierwszy mecz przy sztucznym oświetleniu
- 1975 – urodziła się brytyjska aktorka filmowa Kate Winslet (na fotografii)
7 października 2020
7 października: imieniny obchodzą m.in.: Justyna, Marek i Maria
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1620 – podczas chaotycznego odwrotu wojsk polskich po bitwie pod Cecorą poległ Stanisław Żółkiewski (na ilustracji), hetman wielki koronny i kanclerz wielki koronny
- 1885 – urodził się duński fizyk Niels Bohr (na fotografii), członek projektu Manhattan, który przyczynił się do zrozumienia budowy atomu, laureat Nagrody Nobla
- 1900 – urodził się niemiecki polityk, zbrodniarz wojenny Heinrich Himmler, Reichsführer-SS, minister spraw wewnętrznych
- 1915 – urodził się polski kompozytor, pianista, skrzypek, dyrygent i muzykolog Roman Padlewski, uczestnik powstania warszawskiego
- 1950 – zmarł amerykański inżynier Willis Carrier, wynalazca klimatyzatora
- 1985 – na Morzu Śródziemnym palestyńscy terroryści z FWP uprowadzili włoski statek wycieczkowy MS Achille Lauro
9 października 2020
9 października: imieniny obchodzą m.in.: Aaron, Ginter i Sybilla; Światowy Dzień Poczty; o zachodzie słońca rozpoczyna się Szmini Aceret, kończące Święto Namiotów
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1835 – urodził się francuski kompozytor Camille Saint-Saëns, autor koncertów, symfonii, utworów kameralnych (do odsłuchania: introdukcja i rondo capriccioso a-moll na skrzypce i orkiestrę, opus 28)
- 1845 – John Henry Newman – późniejszy kardynał, beatyfikowany przez Benedykta XVI – dokonał konwersji z anglikanizmu
- 1920 – „bunt” Żeligowskiego
- 1930 – urodził się polski aktor teatralny, filmowy i kabaretowy Wiesław Gołas (na fotografii)
- 1940 – urodził się brytyjski muzyk John Lennon (na fotografii w wieku 24 lat), kompozytor, wokalista i autor tekstów, współzałożyciel zespołu The Beatles
- 1975 – urodził się amerykański wokalista i gitarzysta, pisarz, autor piosenek oraz aktor Sean Lennon, syn amerykańskiej artystki pochodzenia japońskiego Yōko Ono oraz brytyjskiego muzyka Johna Lennona
- 2005 – przeprowadzono pierwszą turę wyborów prezydenckich w Polsce, w której zwycięzcą okazał się przewodniczący Platformy Obywatelskiej Donald Tusk (osiągając 36,33% głosów), drugie miejsce zajął prezydent m.st. Warszawy Lech Kaczyński (Prawo i Sprawiedliwość, z liczbą 33,10% głosów), a trzecie Andrzej Lepper (Samoobrona RP, z poparciem 15,11%)
11 października 2020
11 października: imieniny obchodzą m.in.: Aldona, Aleksander i Zenaida
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1585 – urodził się śląski poeta i duchowny ewangelicki Johann Heermann
- 1675 – urodził się angielski teolog i filozof Samuel Clarke; tegoż dnia zakończyło się oblężenie Trembowli w czasie wojny polsko-tureckiej
- 1885 – urodził się francuski pisarz François Mauriac (na fotografii), członek Akademii Francuskiej, autor powieści psychologicznych, prezentujących światopogląd katolicki oraz publicystyki o tematyce antyfaszystowskiej, laureat literackiej Nagrody Nobla
- 1915 – zmarł francuski przyrodnik, entomolog Jean Henri Fabre, badacz zachowania się wielu gatunków owadów i pajęczaków, w Polsce spopularyzowany za sprawą Zofii Bohuszewiczówny
- 1950 – urodził się polski filolog, publicysta, krytyk literacki i wydawca Jerzy Illg, redaktor naczelny Społecznego Instytutu Wydawniczego „Znak”
- 1965 – zmarła amerykańska fotografka Dorothea Lange (na fotografii), znana m.in. jako uczestniczka rządowego programu Farm Securities Administration, podczas którego powstało kilka tysięcy zdjęć dokumentujących sytuację amerykańskiej wsi
13 października 2020
13 października: imieniny obchodzą m.in.: Teofil, Wacława i Wenanty
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1680 – urodziła się Katarzyna Opalińska, królowa Polski i księżna Lotaryngii jako żona Stanisława Leszczyńskiego
- 1815 – w Pizzo został rozstrzelany francuski marszałek Joachim Murat, były król Neapolu
- 1880 – urodził się polski historyk prawa Stefan Ehrenkreutz, profesor i rektor Uniwersytetu Stefana Batorego, senator II RP
- 1925 – urodziła się brytyjska polityk partii konserwatywnej Margaret Thatcher (na fotografii), premier Wielkiej Brytanii w latach 1979-1990, której stanowczość doprowadziła do nadania jej przydomku „Żelaznej Damy”
- 1930 – urodziła się polska prozaiczka i dramatopisarka Teresa Lubkiewicz-Urbanowicz, autorka słuchowisk Polskiego Radia, współtwórczyni radiowej powieści W Jezioranach, autorka powieści Boża podszewka, na podstawie której powstał serial telewizyjny
- 1990 – zmarł wietnamski generał, polityk, dyplomata Lê Đức Thọ, laureat Pokojowej Nagrody Nobla
- 2010 – miliard ludzi na całym świecie śledziło telewizyjną relację z akcji uwalniania górników zasypanych w kopalni miedzi i złota niepodal Copiapó w Chile
15 października 2020
15 października: imieniny obchodzą m.in.: Filipa, Roger i Teresa
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1880 – urodzili się: szkocka paleobotaniczka i feministka Marie Stopes, aktywistka działająca na rzecz praw kobiet oraz edukacji seksualnej, oraz polski geolog i paleontolog Jan Nowak, specjalista w zakresie tektoniki
- 1920 – urodził się amerykański prozaik włoskiego pochodzenia Mario Puzo, autor powieści opisujących mafię sycylijską (Ojciec chrzestny)
- 1940 – premiera satyrycznego filmu Dyktator w reżyserii Charlie Chaplina (na ilustracji kadr z filmu)
- 1945 – rozstrzelany został Pierre Laval (na fotografii), premier rządu Vichy, prowadzący politykę kolaboracji z III Rzeszą, za co po wyzwoleniu został skazany na śmierć
- 1985 – w Strasburgu przyjęto Europejską Kartę Samorządu Lokalnego
- 1990 – premiera polskiego dramatu psychologicznego Ucieczka z kina „Wolność” w reżyserii Wojciecha Marczewskiego
17 października 2020
17 października: imieniny obchodzą m.in.: Andrzej, Ignacy i Seweryna
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1820 – urodził się francuski astronom i matematyk Édouard Roche, którego nazwiskiem określono pojęcia granicy Roche’a i powierzchni Roche’a, a także strefy Roche’a
- 1850 – w pierwszą rocznicę śmierci na paryskim cmentarzu Père-Lachaise odsłonięto mogiłę Fryderyka Chopina (na wizerunku z pomnika) wraz ze znajdującym się na niej pomnikiem-nagrobkiem dłuta Auguste’a Clésingera
- 1920 – urodzili się: hiszpański powieściopisarz Miguel Delibes, amerykański aktor filmowy i teatralny Montgomery Clift (na fotografii), znany z ról w filmach wojennych (Poszukiwania, Stąd do wieczności, Wyrok w Norymberdze) czy westernach (Dzika rzeka), oraz czeski aktor Rudolf Hrušínský
- 2010 – zmarł polski łyżwiarz figurowy Adam Brodecki, dwukrotny mistrz Polski w konkurencji par sportowych (z Grażyną Osmańską-Kostrzewińską), po zakończeniu kariery sportowej lekarz pediatra, poseł na Sejm kontraktowy
19 października 2020
19 października: imieniny obchodzą m.in.: Izaak, Jan i Paweł
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1745 – zmarł irlandzki pisarz Jonathan Swift, autor Podróży Guliwera
- 1910 – urodził się indyjski astrofizyk i matematyk Subramanyan Chandrasekhar, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki
- 1925 – urodził się polski wojskowy i polityk Czesław Kiszczak, generał broni, działacz PZPR, członek WRON, Minister Spraw Wewnętrznych w latach 1981–1990
- 1940 – urodził się polski pięściarz Jerzy Kulej, dwukrotny złoty medalista igrzysk olimpijskich, zagrał w filmie Przepraszam, czy tu biją?, poseł na Sejm kadencji 2001–2005
- 1970 – premiera komedii filmowej Rejs w reżyserii Marka Piwowskiego
- 1975 – premiera filmu Lot nad kukułczym gniazdem w reżyserii Miloša Formana
21 października 2020
21 października: imieniny obchodzą m.in.: Celina, Jakub i Urszula
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1125 – zmarł czeski dziejopisarz Kosmas, autor łacińskiej kroniki Chronica Boëmorum opisującej dzieje narodu i państwa czeskiego
- 1790 – urodził się francuski poeta i polityk Alphonse de Lamartine (na fotografii wykonanej techniką kalotypii), tradycyjnie uważany za pierwszego twórcę francuskiego romantyzmu, autor zbioru lirycznych wierszy Medytacje poetyckie (Méditations poétiques), wierszy o tematyce filozoficzno-religijnej zawartych w zbiorze Harmonie poetyckie i religijne (Harmonies poétiques et religieuses), prac historycznych, wspomnień z podróży
- 1805 – brytyjska flota pod dowództwem admirała Nelsona (który zginął postrzelony w końcowej fazie bitwy) w bitwie morskiej u przylądka Trafalgar rozgromiła sprzymierzone siły francusko-hiszpańskie (na ilustracji Kolumna Nelsona na londynskim Trafalgar Square)
- 1930 – zmarł polski dramatopisarz okresu Młodej Polski Włodzimierz Perzyński, autor sztuk Lekkomyślna siostra, Aszantka, Szczęście Frania, Uśmiech losu
- 1945 – urodził się rosyjski reżyser, aktor, scenarzysta, producent filmowy Nikita Michałkow, twórca m.in. filmów Oczy czarne, Spaleni słońcem, Cyrulik syberyjski
- 1980 – zmarł austriacki pediatra Hans Asperger, który jako pierwszy opisał zaburzenie później nazwane jego nazwiskiem
23 października 2020
23 października: imieniny obchodzą m.in.: Gracjan, Gracjana i Klotylda
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1870 – powstało Muzeum Polskie w Rapperswilu
- 1875 – urodził się amerykański fizykochemik Gilbert Lewis, twórca teorii wiązań kowalencyjnych, teorii kwasów i zasad i pojęcia foton
- 1885 – urodził się polski uczony, chemik metaloznawca Jan Czochralski (na fotografii), wynalazca metody otrzymywania monokryształów, najczęściej cytowany polski uczony
- 1935 – zmarł amerykański malarz Charles Demuth, zaliczany do najważniejszych przedstawicieli precyzjonizmu (na ilustracji jedna z jego prac: obraz „Aucassin and Nicolette”)
- 1940 – urodził się brazylijski piłkarz Pelé, dzięki któremu reprezentacja Brazylii zdobyła trzykrotnie tytuł mistrza świata; tegoż dnia na granicy francusko-hiszpańskiej w Hendaye spotkali się dyktator Hiszpanii gen. Francisco Franco i wódz Rzeszy Niemieckiej Adolf Hitler
25 października 2020
25 października: imieniny obchodzą m.in.: Daria, Kryspin i Tadea
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1400 – zmarł angielski poeta, filozof i dyplomata Geoffrey Chaucer (na portrecie) (Opowieści kanterberyjskie, Sejm ptasi)
- 1415 – wojna stuletnia: miażdżące zwycięstwo Anglików nad Francuzami w bitwie pod Azincourt (ilustracja: bitwa pod Azincourt na XV-wiecznej rycinie)
- 1825 – urodził się austriacki kompozytor, skrzypek i dyrygent Johann Strauss syn, zwany królem walca, rozsławiony przez taneczne walce (m.in. „Nad pięknym modrym Dunajem”, „Życie artysty”), najwybitniejszy przedstawiciel operetki wiedeńskiej (m.in. Zemsta nietoperza)
- 1875 – w Bostonie odbyło się prawykonanie I Koncertu fortepianowego b-moll Piotra Czajkowskiego (do odsłuchania pierwsza część koncertu)
- 1980 – na podstawie zdjęć przesłanych przez sondę Voyager 1 odkryto dwa księżyce Saturna – Pandorę i Prometeusza
- 2010 – zmarli: polski reżyser teatralny, telewizyjny i filmowy Andrzej Konic (seriale Stawka większa niż życie, Czarne chmury, Pogranicze w ogniu), oraz polski prawnik, adwokat Tadeusz de Virion, sędzia Trybunału Stanu
27 października 2020
27 października: imieniny obchodzą m.in.: Frumencjusz, Kapitolina i Manfred
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
.jpg)
- 1430 – zmarł Witold (na rysunku Michała Balińskiego), wielki książę litewski syn Kiejstuta, brat stryjeczny Jagiełły
- 1885 – urodziła się szwedzka malarka Sigrid Hjertén, przedstawicielka ekspresjonizmu
- 1955 – premiera dramatu filmowego Buntownik bez powodu w reżyserii Nicholasa Raya z Jamesem Deanem w roli głównej, któremu ta rola – już po śmierci aktora – przyniosła światową sławę ikony popkultury
- 1990 – zmarł polski aktor filmowy i teatralny Wacław Kowalski, odtwórca roli Kazimierza Pawlaka w filmie Sami swoi oraz dozorcy Popiołka w serialu Dom
- 2005 – incydent w podparyskim Clichy-sous-Bois, związany ze śmiercią dwóch nastolatków spowodował ogólnokrajowe zamieszki we Francji
- 2010 – zmarł argentyński polityk Néstor Kirchner (na fotografii), prezydent Argentyny w latach 2003–2007, sekretarz generalny Unii Narodów Południowoamerykańskich (UNASUR), małżonek prezydent Cristiny Fernández de Kirchner
29 października 2020
29 października: imieniny obchodzą m.in.: Wioleta, Felicjan i Zenobiusz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1855 – urodził się francuski fizyk Jacques Curie, starszy brat Pierre'a, szwagier Marii Skłodowskiej, współodkrywca zjawiska piezoelektrycznego
- 1910 – urodził się brytyjski filozof Alfred Jules Ayer (Language, Truth and Logic)
- 1930 – urodzili się: francuska rzeźbiarka i malarka Niki de Saint Phalle, oraz polski aktor filmowy i teatralny Mariusz Dmochowski, poseł na Sejm PRL
- 1935 – urodził się japoński reżyser, producent i scenarzysta anime Isao Takahata
- 1990 – urodził się szwedzki piosenkarz Eric Saade (na fotografii)
- 2010 – zmarł polski pisarz, satyryk Ludwik Jerzy Kern (na fotografii)
31 października 2020
31 października: imieniny obchodzą m.in.: Krzysztofa, Krzysztof i Wolfgang; w Kościołach protestanckich Święto Reformacji
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1835 – urodził się łotewski pisarz i folklorysta Krišjānis Barons, zbieracz pieśni ludowych, przedstawiciel ruchu młodołotyszy
- 1860 – zmarł austriacki architekt Joseph Kornhäusel
- 1900 – zmarł francuski fotograf Eugène Cuvelier
- 1920 – urodził się niemiecki piłkarz Fritz Walter, kapitan reprezentacji Niemiec na mistrzostwach świata w 1954
- 1945 – zmarł polski polityk Wincenty Witos (na fotografii), działacz ruchu ludowego, trzykrotny premier II Rzeczypospolitej
- 1950 – urodziła się brytyjska architekt pochodzenia irackiego Zaha Hadid, przedstawicielka dekonstruktywizmu (na zdjęciach wybrane dzieła: Innovation Tower w Hongkongu; Biblioteka i Centrum Nauki na terenie campusu Uniwersytetu Ekonomicznego w Wiedniu)
- 1980 – w szpitalu psychiatrycznym w Górnej Grupie wybuchł pożar, w wyniku którego zginęło 55 psychicznie chorych pacjentów
2 października 2020
2 października: imieniny obchodzą m.in.: Berengaria, Stanimir i Teofil; Międzynarodowy Dzień bez Przemocy
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
_b_557.jpg)
- 1920 – zmarł niemiecki kompozytor i dyrygent Max Bruch (na rysunku)
- 1940 – w Warszawie Niemcy utworzyli getto żydowskie
- 1950 – ukazał się pierwszy komiks z cyklu „Fistaszki”
- 1955 – zakończono eksploatację komputera ENIAC
- 1965 – zmarł polski ekonomista, działacz społeczny i państwowy Oskar Lange (na fotografii), profesor i rektor Szkoły Głównej Planowania i Statystyki, jeden z niewielu polskich ekonomistów cenionych na Zachodzie
- 1985 – zmarł amerykański aktor filmowy Rock Hudson, grywał w dramatach, westernach, filmach wojennych, a także w komediach romantycznych, w których tworzył parę aktorską z Doris Day
4 października 2020
4 października: imieniny obchodzą m.in.: Dobromiła, Franciszek i Petroniusz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1705 – Stanisław Leszczyński i jego małżonka zostali koronowani na króla i królową Polski
- 1750 – urodził się polski poeta i dramatopisarz Franciszek Dionizy Kniaźnin
- 1780 – do Anglii powróciły HMS Resolution i HMS Discovery – okręty ocalałe z trzeciej wyprawy badawczej Jamesa Cooka
- 1895 – urodzili się: niemiecki dziennikarz, agent wywiadu sowieckiego Richard Sorge, oraz amerykański aktor i reżyser filmowy epoki kina niemego Buster Keaton (na zdjęciu)
- 1900 – we Lwowie uroczyście – w obecności gości honorowych: Henryka Sienkiewicza, Ignacego Paderewskiego, Henryka Siemiradzkiego i prezydenta miasta Godzimira Małachowskiego – otwarto Teatr Miejski
- 1970 – zmarła amerykańska wokalistka rockowa, soulowa i bluesowa Janis Joplin (na fotografii)
6 października 2020
6 października: imieniny obchodzą m.in.: Alberta, Brunon i Renat
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1835 – urodził polski rzeźbiarz pochodzenia włoskiego Leonard Marconi (na ilustracji jedna z jego prac: pomnik Aleksandra Fredry, pierwotnie wzniesiony we Lwowie, przeniesiony do Wrocławia)
- 1905 – urodziła się amerykańska tenisistka Helen Wills Moody (na fotografii), jedna z najbardziej utytułowanych zawodniczek; tegoż dnia zmarł niemiecki geolog, geograf, kartograf Ferdinand von Richthofen, twórca podstaw współczesnej geomorfologii, badacz Cesarstwa Chińskiego, w swoich pracach na temat Chin wprowadził pojęcie jedwabnego szlaku
- 1920 – podczas swego pobytu w sowieckiej Rosji brytyjski pisarz science fiction Herbert Wells spotkał się na Kremlu z ówczesnym premierem Władimirem Leninem, wizytę zaaranżował stary przyjaciel Wellsa Maksim Gorki, zaś Wells swoją rozmowę z Leninem opisał w swojej książce Rosja we mgle
- 1970 – zmarł polski poeta, eseista Julian Przyboś, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli Awangardy Krakowskiej, współredaktor czasopism literackich, tłumacz, teoretyk sztuki
- 1990 – zmarł aktor radiowy i filmowy Henryk Vogelfänger, członek zespołu przygotowującego słuchowisko radiowe Wesoła Lwowska Fala, w którym, wraz z Kazimierzem Wajdą, stworzył duet „Szczepko i Tońko”; był żołnierzem 1 Dywizji Pancernej gen. Maczka, po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii
- 2000 – zmarła polska grafik Olga Siemaszko, autorka ilustracji do czasopism i książek dla dzieci
8 października 2020
8 października: imieniny obchodzą m.in.: Laurencja, Pelagia i Taida; dzień niepodległości Chorwacji
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1895 – urodził się argentyński wojskowy i polityk Juan Perón, dwukrotny prezydent Argentyny (w latach od 1946 do 1955 oraz od 1973 do swojej śmierci w 1974)
- 1910 – zmarła polska poetka i nowelistka Maria Konopnicka (na fotografii), autorka m.in. wiersza Rota, noweli Nasza szkapa i baśni O krasnoludkach i o sierotce Marysi
- 1920 – urodził się amerykański pisarz science fiction Frank Herbert, prekursor nurtu ekologicznego
- 1940 – w katastrofie lotniczej zginął czeski i polski lotnik wojskowy Josef František, najskuteczniejszy aliancki as myśliwski służący w dywizjonie 303
- 1945 – zmarł austriacki pisarz pochodzenia żydowskiego Felix Salten, twórca postaci jelonka Bambiego
- 1970 – urodził się amerykański aktor i scenarzysta filmowy Matt Damon (na fotografii). Wystąpił m.in. w filamch Szeregowiec Ryan, Buntownik z wyboru, czy Marsjanin
10 października 2020
10 października: imieniny obchodzą m.in.: Leon, Tomiła i Zbigniew
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1410 – w trakcie wielkiej wojny polskie wojska pokonały Krzyżaków w bitwie pod Koronowem
- 1835 – zmarł polski poeta, tłumacz, teoretyk i krytyk literacki Kazimierz Brodziński
- 1930 – urodził się brytyjski dramaturg Harold Pinter, przedstawiciel teatru absurdu, laureat literackiej Nagrody Nobla
- 1970 – zmarł polski polityk i dyplomata Adam Rapacki, minister spraw zagranicznych PRL, który w 1957 na forum ONZ przedstawił propozycję utworzenia strefy bezatomowej w Europie Środkowej, tzw. plan Rapackiego
- 1985 – zmarli: amerykański reżyser, producent i scenarzysta filmowy Orson Welles (na fotografii), autor nowatorskiego dramatu Obywatel Kane, oraz amerykański aktor teatralny i filmowy Yul Brynner (Król i ja, Siedmiu wspaniałych)
12 października 2020
12 października: imieniny obchodzą m.in.: Edwin, Maksymilian i Serafin
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
.jpg)
- 1810 – urodził się polski rzeźbiarz Tomasz Oskar Sosnowski, uczestnik powstania listopadowego, członek Wileńskiej Komisji Archeologicznej, w jego dorobku dominują rzeźby o tematyce religijnej, np. Matka Boża Jazłowiecka (na fotografii praca Sosnowskiego o tematyce świeckiej – pomnik Jadwigi i Jagiełły na krakowskich Plantach)
- 1840 – urodziła się jedna z najwybitniejszych polskich aktorek teatralnych Helena Modrzejewska
- 1870 – zmarł amerykański generał Robert E. Lee (na portrecie), w czasie wojny secesyjnej dowódca wojsk Konfederacji
- 1875 – urodził się brytyjski okultysta Aleister Crowley
- 1935 – urodził się włoski śpiewak operowy (tenor) Luciano Pavarotti
- 1965 – zmarł szwajcarski chemik Paul Hermann Müller, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii za odkrycie wysokiej skuteczności DDT w zwalczaniu owadów
14 października 2020
14 października: imieniny obchodzą m.in.: Paraskewa, Bernard i Kalikst
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1890 – urodził się amerykański wojskowy, generał i polityk Dwight D. Eisenhower, głównodowodzący wojsk aliantów zachodnich w czasie II wojny światowej, prezydent Stanów Zjednoczonych w latach 1953–1961
- 1930 – urodził się zairski wojskowy i polityk Mobutu Sese Seko (na fotografii), w latach 1965-1997 prezydent Zairu (obecnie Demokratyczna Republika Konga), w którym sprawował władzę dyktatorską, zapoczątkował totalitarną ideologię polityczną mobutyzm, roztaczał wobec swojej osoby kult jednostki
- 1940 – urodził się brytyjski muzyk Cliff Richard, popularny artysta muzyki pop w Wielkiej Brytanii w latach 60. i 70., były wokalista zespołu The Shadows
- 1955 – zmarł polski historyk Zygmunt Wojciechowski, założyciel i dyrektor Instytutu Zachodniego, który obecnie nosi jego imię; tegoż dnia w Wiedniu otwarto odbudowany po wojnie Burgtheater
- 1990 – zmarł amerykański kompozytor i dyrygent Leonard Bernstein, twórca muzyki do broadwayowskiego musicalu West Side Story
- 2010 – zmarł francuski matematyk Benoît Mandelbrot, znany głównie z podania opisu zbioru nazwanego jego imieniem, twórca słowa „fraktal” (animacja zbioru Mandelbrota)
16 października 2020
16 października: imieniny obchodzą m.in.: Gaweł, Jadwiga i Małgorzata; Światowy Dzień Żywności
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
.jpg)
- 1325 – dla przypieczętowania sojuszu polskiego króla Władysława Łokietka z wielkim księciem litewskim Giedyminem zostało zawarte małżeństwo polskiego następcy tronu królewicza Kazimierza z córką Giedymina księżniczką Aldoną
- 1555 – anglikańscy biskupi Hugh Latimer i Nicholas Ridley zostali spaleni na stosie za głoszenie herezji
- 1890 – urodził się irlandzki działacz rewolucyjno-niepodległościowy Michael Collins, uczestnik powstania wielkanocnego, założyciel i przywódca Irlandzkiej Armii Republikańskiej
- 1925 – urodziła się aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna Angela Lansbury (na zdjęciu), popularna za sprawą serialu telewizyjnego Napisała: Morderstwo, w którym wciela się w rolę starszej pani Jessiki Fletcher, rozwiązującej skomplikowane zagadki kryminalne
- 1925 – zmarł norweski malarz, ilustrator, pisarz i dziennikarz Christian Krohg (na fotografii)
- 1945 – w Québecu powołano Organizację Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO)
- 1990 – zmarł amerykański perkusista i kompozytor jazzowy Art Blakey
18 października 2020
18 października: imieniny obchodzą m.in.: Bratumił, Siemowit i Łukasz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1330 – pod obleganym przez Władysława Łokietka zamkiem w Lipienku zawarto rozejm przerywający działania zbrojne w Wojnie kujawskiej
- 1685 – Ludwik XIV w mieście Fontainebleau wydał edykt, który odwołał chroniący protestantów edykt nantejski
- 1835 – urodził się polski publicysta, historyk, socjolog, działacz socjalistyczny Bolesław Limanowski (na fotografii)
- 1905 – urodził się iworyjski polityk Félix Houphouët-Boigny, pierwszy prezydent Wybrzeża Kości Słoniowej
- 1920 – urodziła się grecka piosenkarka, aktorka i polityk Melina Mercouri, wystąpiła w filmie Nigdy w niedzielę (za tę rolę [Złota Palma dla najlepszej aktorki]]), w latach 1981–1989 minister kultury Grecji
- 1950 – urodził się polski aktor teatralny i filmowy Marek Kondrat (na fotografii) Zaklęte rewiry, C.K. Dezerterzy, Pułkownik Kwiatkowski, Dzień świra, Weiser, serial Ekstradycja
- 1960 – urodził się amerykański aktor, scenarzysta, producent i reżyser filmowy pochodzenia belgijskiego Jean-Claude Van Damme, znany głównie z filmów akcji
20 października 2020
20 października: imieniny obchodzą m.in.: Irena, Jan Kanty i Witalis
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1740 – zgodnie z sankcją pragmatyczną na tronie austriackim zasiadła Maria Teresa (na portrecie); jednak państwa ościenne nie uznały tego aktu, co wywołało wojnę o sukcesję austriacką
- 1850 – urodził się polski malarz realista Alfons Dunin-Borkowski, autor obrazów przedstawiających sceny rodzajowe, batalistyczne i myśliwskie
- 1860 – cesarz Franciszek Józef I wydał Dyplom październikowy reformujący ustrój Cesarstwa Austriackiego
- 1935 – zmarł brytyjski polityk Arthur Henderson (na fotografii), minister w rządach Herberta Henry’ego Asquitha, Davida Lloyd George’a i Ramsaya MacDonalda, przewodniczący Konferencji Rozbrojeniowej Ligi Narodów, laureat Pokojowej Nagrody Nobla
- 1950 – urodził się amerykański muzyk rockowy Tom Petty, gitarzysta, wokalista, kompozytor i autor tekstów
- 1995 – zmarł polski dziennikarz Andrzej Woyciechowski, twórca i właściciel Radia Zet
22 października 2020
22 października: imieniny obchodzą m.in.: Filip, Kordian i Salomea
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1825 – urodził się polski działacz społeczny na Górnym Śląsku Karol Miarka starszy, pisarz, księgarz i wydawca
- 1870 – urodził się rosyjski poeta i nowelista Iwan Bunin (na portrecie pędzla Leonarda Turżańskiego), tłumacz Byrona i Mickiewicza, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury
- 1895 – katastrofa pociągu na dworcu Montparnasse w Paryżu (zdjęcie)
- 1925 – urodził się amerykański artysta Robert Rauschenberg, pionier pop-artu
- 1975 – radziecka sonda Wenera 9 wylądowała na Wenus, po raz pierwszy w historii transmitowała na Ziemię (przez 53 minuty po wylądowaniu), zdjęcia z innej planety
- 1995 – zmarł brytyjski pisarz, poeta i krytyk literacki Kingsley Amis
- 2000 – zmarła polska polityk i działaczka samorządowa Franciszka Cegielska, prezydent Gdyni w latach 1990–1998, minister zdrowia w rządzie Jerzego Buzka od 1999 do swojej śmierci
24 października 2020
24 października: imieniny obchodzą m.in.: Areta, Marcin i Walentyna; Dzień Narodów Zjednoczonych
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1260 – w obecności francuskiego króla Ludwika IX poświęcono katedrę w Chartres (na zdjęciu)
- 1795 – Rosja, Prusy i Austria podpisały akt III rozbioru Rzeczpospolitej
- 1820 – urodził się francuski malarz, krytyk sztuki i pisarz Eugène Fromentin
- 1885 – w Wiedniu odbyła się premiera operetki Johanna Straussa (syna) Baron cygański (do odsłuchania uwertura)
- 1945 – weszła w życie Karta Narodów Zjednoczonych, jest to oficjalny początek Organizacji Narodów Zjednoczonych
- 1945 – w Oslo został rozstrzelany norweski wojskowy i działacz polityczny Vidkun Quisling, założyciel i przywódca norweskiej partii faszystowskiej Nasjonal Samling, w czasie II wojny światowej premier rządu kolaboracyjnego aktywnie współpracującego z hitlerowskimi Niemcami
- 1960 – katastrofa na Bajkonurze
26 października 2020
26 października: imieniny obchodzą m.in.: Ewaryst, Leonarda i Lucjan
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1440 – poprzez powieszenie na szubienicy stracony został francuski arystokrata Gilles de Rais (na ilustracji), dowódca wojskowy na służbie Joanny d’Arc, który zyskał sławę bohatera narodowego, a następnie ją utracił, kiedy odkryto, że dopuszczał się porwań, tortur, gwałtów i morderstw na dzieciach
- 1685 – urodził się włoski kompozytor Domenico Giuseppe Scarlatti, komponował głównie sonaty klawesynowe
- 1890 – zmarł włoski pisarz i dziennikarz Carlo Collodi, autor powieści dla dzieci o losach drewnianego pajacyka o imieniu Pinokio
- 1910 – urodził się amerykański duchowny katolicki polskiego pochodzenia John Krol (Jan Król), arcybiskup metropolita Filadelfii, kardynał, duchowy przywódca Polonii amerykańskiej
- 1940 – zmarła polska malarka Olga Boznańska (na autoportrecie), wybitna portrecistka, przedstawicielka szkoły monachijskiej (Dziewczynka z chryzantemami)
- 1945 – utworzona została Polska Agencja Prasowa
- 1990 – zmarła polska aktorka Barbara Ludwiżanka, występowała w teatrze, w filmach, serialach telewizyjnych audycjach Polskiego Radia oraz w Teatrze Telewizji
28 października 2020
28 października: imieniny obchodzą m.in.: Cyryla, Szymon i Tadeusz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1815 – urodził się słowacki humanista, językoznawca, działacz narodowy, pisarz i publicysta Ľudovít Štúr, autor kodyfikacji literackiego języka słowackiego, uczestnik Wiosny Ludów
- 1845 – urodził się polski fizyk Zygmunt Wróblewski, członek Akademii Umiejętności
- 1860 – urodził się Jigorō Kanō, twórca japońskiej sztuki walki judo
- 1930 – oddano do użytku Nowy Ratusz w Ostrawie (na fotografii)
- 1950 – reforma walutowa w Polsce, wprowadzono też zakaz posiadania walut obcych, złotych monet, złota i platyny
- 1955 – urodził się amerykański przedsiębiorca i filantrop Bill Gates, współtwórca korporacji Microsoft, jeden z najbogatszych ludzi na świecie
- 2010 – zmarł polski reżyser filmowy Stanisław Lenartowicz (Giuseppe w Warszawie)
30 października 2020
30 października: imieniny obchodzą m.in.: Anioł, Przemysław i Zenobia
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1735 – urodził się amerykański polityk i dyplomata John Adams, jeden z przywódców rewolucji amerykańskiej, współtwórca deklaracji niepodległości Stanów Zjednoczonych, 2. prezydent Stanów Zjednoczonych
- 1790 – urodził się polski kompozytor i wirtuoz skrzypiec Karol Lipiński (na portrecie pędzla Alojzego Reichana)
- 1870 – urodził się polski architekt Franciszek Lilpop, przedstawiciel modernizmu
- 1885 – urodził się amerykański poeta, krytyk literacki, tłumacz i publicysta Ezra Pound
- 1910 – zmarł szwajcarski filantrop, pacyfista Henri Dunant, założyciel Międzynarodowego Czerwonego Krzyża, laureat pierwszej Pokojowej Nagrody Nobla przyznanej w 1901
- 1960 – urodził się argentyński piłkarz Diego Maradona, zawodnik reprezentacji Argentyny (na fotografii)
- 2005 – ponownie poświęcono kościół Marii Panny w Dreźnie, odbudowany w latach 1994-2005 po tym, jak został zniszczony w czasie bombardowania w 1945
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
_b_557.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
