Wilhelm Grosz
![]() | |
Pseudonim |
Will Grosz, Hugh Williams |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Instrumenty | |
Typ głosu | |
Gatunki |
Wilhelm Grosz (ur. 11 sierpnia 1894 w Wiedniu, zm. 10 grudnia 1939 w Nowym Jorku[1][2]) – austriacki kompozytor, dyrygent i pianista.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Uczył się gry na fortepianie u Richarda Roberta, następnie w latach 1910–1916 studiował w Akademii Muzycznej w Wiedniu u Richarda Heubergera, Roberta Fuchsa i Franza Schrekera[1][2]. W 1920 roku obronił doktorat na Uniwersytecie Wiedeńskim na podstawie napisanej pod kierunkiem Guido Adlera dysertacji Die Fugenarbeit in W.A. Mozarts Vokal- und Instrumentalwerken[1][2]. W sezonie 1920–1921 działał jako dyrygent w Mannheimie, następnie był pianistą w Wiedniu[1]. W latach 1928–1933 mieszkał w Berlinie, gdzie współpracował z radiem i był kierownikiem artystycznym firmy Ultraphone Gramophone Company[1]. Od 1933 do 1934 roku był dyrygentem wiedeńskiego teatru Kammerspiele[1][2]. Jako osoba pochodzenia żydowskiego ze względu na wzrastające nastroje antysemickie wyjechał w 1934 roku do Londynu[1][2]. Tam pracował w przemyśle rozrywkowym pod pseudonimami Will Grosz i Hugh Williams, komponując popularne przeboje[1]. W 1938 roku wyemigrował do Stanów Zjednoczonych[1][2].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Jako pierwszy z austriackich kompozytorów zaczął wykorzystywać elementy jazzu, do swoich utworów wprowadzał efekty groteskowe i parodystyczne[1]. Pisał muzykę na potrzeby filmu i teatru[1]. Był autorem popularnych piosenek, m.in. Isle of Capri (1934), Red Sails in the Sunset (1935) i Harbour Lights (1937)[1].
Wybrane kompozycje
[edytuj | edytuj kod](na podstawie materiałów źródłowych[1][2])
Utwory orkiestrowe
[edytuj | edytuj kod]- 2 Phantastische Stücke: Serenade (1916), Tanz (1917)
- Symphonischer Tanz na fortepian i orkiestrę (1930)
- rapsodia jazzowa Española (1937)
Utwory kameralne
[edytuj | edytuj kod]- Kwartet smyczkowy (1915)
- Jazzband na skrzypce i fortepian (1924)
- Sonata na skrzypce i fortepian (1925)
Opera
[edytuj | edytuj kod]- Sganarell (wyst. Dessau 1925)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 3. Część biograficzna efg. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 490. ISBN 83-224-0344-5.
- ↑ a b c d e f g Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1378. ISBN 0-02-865527-3.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Wilhelm Grosz – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- ISNI: 000000012020747X
- VIAF: 10037160
- LCCN: no89000492
- GND: 116873884
- NDL: 001151701
- BnF: 139346789
- SUDOC: 080020143
- SBN: TO0V479642
- NLA: 35292503
- NKC: mzk2011640821, mzk2011641217, mzk2011641220
- BNE: XX820816
- NTA: 096583207
- CiNii: DA1546944X
- PLWABN: 9810586877205606
- NUKAT: n97064044
- J9U: 987007303935405171
- LNB: 000241662
- RISM: people/88068