Willa „Trianon”

Willa „Trianon”

nr rej. A/84 z 20.01.1971
Willa w 2023 roku
Państwo	Polska
Miejscowość	Łódź
Adres	ul. Moniuszki 5
Typ budynku	willa
Styl architektoniczny	neorenesans
Architekt	Juliusz Jung
Inwestor	Ludwik Meyer
Kondygnacje	2
Ukończenie budowy	1887
Ważniejsze przebudowy	2020–2021
Pierwszy właściciel	Ludwik Meyer
Obecny właściciel	Miasto Łódź
Położenie na mapie Łodzi Willa „Trianon”
Położenie na mapie Polski Willa „Trianon”
Położenie na mapie województwa łódzkiego Willa „Trianon”
51°46′04,53″N 19°27′31,18″E

Willa „Trianon” – neorenesansowa willa z 1887 roku położona przy ul. Moniuszki 5 w Łodzi, zaprojektowana przez Juliusza Junga dla Ludwika Meyera. W budynku znajduje się nowoczesna biblioteka – Mediateka MeMo. Willa jest wpisana do rejestru zabytków (nr. rej. A/84 z 20.01.1971).

Historia

Willa „Trianon” w 1896 r. na fotografii Bronisława Wilkoszewskiego

Willa przed przebudową

Willa „Trianon” stanowi jedną z sześciu willi wybudowanych w latach 80. XIX w. przez Ludwika Meyera przy ul. Moniuszki (dawn. Pasaż Meyera). Inwestor spodziewał się przeniesienia stolicy guberni z Piotrkowa Trybunalskiego do prężnie rozwijającej się Łodzi, w związku z czym wiązał nadzieję, że mieszkańcami jego willi staną się urzędnicy i dostojnicy. Nie doszło jednak do przeniesienia stolicy guberni, a inwestor pozostał ze znacznymi kredytami do spłacenia, w związku z czym desperacko poszukiwał najemców. Wśród nich znalazł się Bronisław Wilkoszewski, który zajmował mieszkanie oraz atelier, mieszczące się w oszklonej werandzie między skrzydłami rezydencji. Ponadto część pomieszczeń wynajmował łódzki magistrat dla prezydenta Władysława Pieńkowskiego, a także Henryk Elzenberg, założyciel Dziennika Łódzkiego. Na początku XX w. Ludwik Meyer zrezygnował z wynajmowania willi i postanowił je sprzedać. „Trianon” w 1903 roku nabyli Szymon i Guta Zakheimowie, którzy w willi utworzyli pracownię fotograficzną. W latach 30. XX w. w budynku funkcjonowała siedziba syndykatu łódzkich dziennikarzy. W 1938 roku willa przeszła w ręce spadkobierców Zakheimów – Rewki Kaufman i Arnolda Rosentala. W latach 50. XX w budynku rozpoczęła działalność Przychodnia Matki i Dziecka. W późniejszym okresie w obiekcie znajdował się jeden lokal mieszkalny oraz lokale użytkowe, które zamknięto ze względu na remont, którego nie dokończono, a to z kolei ze względu na pojawienie się spadkobiercy budynku. Własność nieruchomości uregulowano dopiero w latach 2011–2012.

Mediateka MeMo

W 2014 roku władze miasta podjęły decyzję o rewitalizacji ulicy Moniuszki oraz generalnym remoncie i adaptacji willi „Trianon” na potrzeby Mediateki – najnowocześniejszej biblioteki w Polsce. Ukończenie prac planowano pierwotnie na rok 2017, a następnie przesunięto je na 2018. Ponadto planowano do 2018 roku utworzenie połączenia ul. Moniuszki z ul. Tuwima poprzez przebicie kwartału ulic między willą „Trianon” a willą pod numerem 7/9. Mediatekę MeMo otwarto 22 listopada 2022 roku. Z tej okazji zaproszono Katarzynę Nosowską, z którą odbyło się spotkanie autorskie.

W obiekcie znajdują się m.in.: studio nagrań dźwięku i montażu, sala gamingowa z symulatorem wyścigowym i lotu oraz sala z klockami LEGO. Oprócz możliwości wypożyczania książek, wśród których znajduje się zbiór ponad 4000 komiksów i mang, instytucja udostępnia również płyty winylowe (w jednym z pomieszczeń znajduje się kolekcjonerski gramofon OSCAR). Mediateka MeMo posiada bogatą ofertę warsztatową; organizuje liczne spotkania z twórcami literackimi, filmowymi czy internetowymi, a także koncerty i pokazy filmowe z możliwością dyskusji.

Z Mediateki MeMo mogą korzystać za darmo wszystkie osoby posiadające kartę Biblioteki Miejskiej w Łodzi (fiszkę).

Inwestycja pochłonęła około 36 mln zł.

Jedną z sal biblioteki nazwano „Trianon”.

Architektura

Willa zaprojektowana została w tylu neorenesansowym. Budynek był w kształcie podkowy. Pierwotnie miał 2 okazałe ryzality, balkony, a także portyk z tarasem, pilastry pomiędzy oknami oraz kolumny z głowicami z liśćmi akantu. Wśród detali architektonicznych zachowały się boniowania na elewacji pierwszej kondygnacji. Planowane prace renowacyjne w ramach utworzenia Mediateki przewidują przywrócenie zniszczonych elementów architektonicznych oraz przywrócenie stanu pierwotnego zgodnie z wytycznymi konserwatora zabytków, obejmą one willę wraz z oficyną i ogrodem. Nie jest planowane odtworzenie wystroju wnętrz.