Willa Fryderyka Wilhelma Jüncke w Sopocie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Willa Fryderyka Wilhelma Jüncke
Symbol zabytku nr rej. 839 z 30.03.1983
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Miejscowość

Sopot

Adres

ul. Goyki 1-3

Typ budynku

rezydencja

Styl architektoniczny

alpejski

Architekt

Johann Heinrich Prochnow[1]

Inwestor

Wilhelm Jüncke

Kondygnacje

3

Rozpoczęcie budowy

1877

Ukończenie budowy

1895

Ważniejsze przebudowy

-1903, 2017-2021

Pierwszy właściciel

Wilhelm Jüncke

Kolejni właściciele

NSDAP

Obecny właściciel

Urząd Miejski

Położenie na mapie Sopotu
Mapa konturowa Sopotu, blisko centrum na prawo u góry znajduje się ikonka pałacu z opisem „Willa Fryderyka Wilhelma Jüncke”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się ikonka pałacu z opisem „Willa Fryderyka Wilhelma Jüncke”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się ikonka pałacu z opisem „Willa Fryderyka Wilhelma Jüncke”
Ziemia54°26′55,46″N 18°33′35,41″E/54,448739 18,559836
Plan rezydencji

Willa Fryderyka Wilhelma Jüncke, Juenckie – jedna z rezydencji położonych w Sopocie, mieszcząca się przy ul. Goyki 1-3. Określana jest też „domem wiejskim” (Landhaus), „zameczkiem”, „Domem z wieżą”.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Inwestorem był Friedrich Wilhelm Jüncke (1842–1897), kolekcjoner sztuki prowadzący handel importowanym winem oraz restaurację Ratskeller w podziemiach Dworu Artusa. Architekt Karl Hofacker zaprojektował kompleks rezydencjonalny, który zrealizowała w latach 1877–1903 firma budowlana Heinricha Prochnowa z Gdańska przy ówczesnej Rickertstraße (ob. ul. Obrońców Westerplatte), dopiero później "przypisując" ją Schefflerstraße (ob. ul. Goyki 3). Rezydencja składa się z domu mieszkalnego z 3-piętrową wieżyczką, tzw. Domku Myśliwskiego, oficyny z wozownią z 1903, 2-hektarowego parku, określanego Parkiem Grodowym, wraz z oczkiem wodnym, oranżerią i winiarnią. Jüncke zmarł w czasie prac budowlanych, a właścicielem została jego żona. W latach 1922–1936 willa była rezydencją konsula Danii w Gdańsku Haralda Kocha (1878–1936), 11-pokojowym mieszkaniem wynajmowanym mu za 500 guldenów miesięcznie. W 1942 została przekazana przez spadkobierców lokalnej komórce NSDAP (Gauschutzamt der NSDAP)[2]; w tym czasie na terenie rezydencji powstał bunkier. Po 1946 pełniła funkcję żłobka, od 1957 w zasobach mieszkaniowych miasta[3]. W willi zachowały się fragmenty malowideł przedstawicieli tzw. "Szkoły Sopockiej". W jednym z pomieszczeń na suficie znajduje się malowidło przedstawiające morskie dno - usytuowanie pozwalało na to, by dzieło mogło podziwiać dziecko leżące na łóżku. Teraz będzie ozdabiało wnętrze restauracji[4].

Rewitalizacja[edytuj | edytuj kod]

W latach 2019-2021 władze miejskie rewitalizowały willę lokując w niej samorządową instytucję kultury o nazwie Art Inkubator i nadając jej osobowość prawną. Od sierpnia 2021 trwają prace mające na celu przygotowanie pracowni dla muzyków, malarzy, fotografików i grafików, małego studia nagrań, sali konferencyjnej, a także restauracji.

W budynku Goyki 1 od stycznia 2022 roku znajduje się filia Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Józefa Wybickiego w Sopocie dla dzieci – Miniteka[5]. Otaczający willę park będzie miejscem na plenerowe ekspozycje rzeźby i instalacji artystycznych. Obiekt będzie również dostępny dla turystów, którzy będą mogli zapoznać się z jego historią, zwiedzić wnętrza i wjechać na wieżę[6][7].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Małgorzata Buchholz-Todoroska: Dom Wilhelma Jünckego, [w:] Architektura willi i rezydencji sopockich, projektanci, inwestorzy i użytkownicy w latach 1870-1945, tom 1, Muzeum Sopotu 2017, s. 69
  2. https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=J%C3%9CNCKE_FRIEDRICH_WILHELM
  3. Tymoteusz Jankowski: Wieżyczki i wieże nad Sopotem, 30dni z lipca 2015
  4. Drugie życie willi przy Goyki
  5. Miniteka pod nowym adresem przy Goyki [online], www.sopot.pl [dostęp 2022-01-04].
  6. Art Inkubator coraz bliżej. Otwarcie na przełomie 2019 i 2020 roku
  7. https://www.sopot.pl/aktualnosc/9207/goyki-3-art-inkubator-to-byl-dzien-otwarty

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Hanna Domańska: Opowieści sopockich kamienic, 2005
  • Encyklopedia Gdańska, Gdańsk 2012
  • Małgorzata Buchholz-Todoroska: Dom Wilhelma Jünckego, [w:] Architektura willi i rezydencji sopockich, projektanci, inwestorzy i użytkownicy w latach 1870-1945, tom 1, Muzeum Sopotu 2017, s. 69

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]