William Batchelder Greene

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
William Batchelder Greene
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

27 stycznia 1849
Haverhill

Data i miejsce śmierci

31 marca 1898
Somerset

Zawód, zajęcie

pastor, ekonomista, aktywista polityczny

William Batchelder Greene (ur. 4 kwietnia 1819 w Haverhill, zm. 30 maja 1878 w Somerset) – amerykański anarchoindywidualista, pastor unitariański, żołnierz i promotor wolnej bankowości w Stanach Zjednoczonych.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

William Batchelder Greene był synem dziennikarza i bostońskiego poczmistrza Nathaniela Greene’a[1]. W 1835 został powołany do Akademii Wojskowej Stanów Zjednoczonych w Massachusetts, ale odszedł przed ukończeniem studiów. W lipcu 1839 roku został mianowany podporucznikiem w siódmej piechocie, a po odbyciu służby w drugiej wojnie seminolskiej zrezygnował w listopadzie 1841[2][3]. Następnie związał się z utopijnym ruchem George’a Ripleya w Brook Farm, po czym poznał kilku transcendentalistów, w tym Orestesa Brownsona, Elizabeth Peabody i Ralpha Waldo Emersona. Studiował teologię w Harvard Divinity School, którą ukończył w 1845. Przed wyjazdem do Europy był pastorem w kościele unitarnym[4] w Brookfield[1].

Greene wrócił do Stanów w 1861, by służyć w amerykańskiej wojnie domowej. Chociaż był Demokratą, był silnym abolicjonistą i na początku wojny secesyjnej został pułkownikiem czternastej piechoty Massachusetts[1], następnie pierwszej artylerii ciężkiej Massachusetts. W 1862, stacjonując ze swoim pułkiem w Fairfax w Wirginii, został odwołany i przydzielony przez generała George’a McClellana do dowództwa brygady artyleryjskiej w dywizji[5] generała Amiela Weeks Whipple’a. W październiku 1862 zrezygnował ze swojej komisji, aby kontynuować podróże i pisarstwo. Wrócił do Bostonu, gdzie wraz z Ezrą Heywoodem i Josiahem Warrenem rozwinął pierwszy amerykański ruch anarchistyczny. Greene coraz bardziej angażował się w walkę o prawa związkowe, został przewodniczącym Massachusetts Labour Union i był aktywnym członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Robotników[1].

Według Jamesa J. Martina w Men Against the State Greene nie stał się „pełnoprawnym anarchistą” aż do ostatniej dekady swojego życia, ale z jego pism wynika, że już w 1850 artykułował chrześcijański mutualizm[6], opierając się w dużej mierze na pismach Pierre’a Leroux’a, niekiedy będącego antagonistą Pierre’a-Josepha Proudhona[7] (zob. Equality; 1849 i Mutual Banking; 1850), pisząc w The Radical Deficiency of Existing Circulating Medium (1857): „Istniejąca organizacja oparta na kredycie jest córką twardego pieniądza, zrodzoną z niego kazirodczo przez niedostatek środka płatniczego, który wynika z praw czyniącego bilon jedynym prawnym środkiem płatniczym. Bezpośrednimi konsekwencjami dezorientacji kredytowej są: brak zaufania, strata czasu, oszustwa handlowe, bezowocne i powtarzające się wnioski o płatność, skomplikowane z nieregularnymi i rujnującymi obszarami. Ostateczne konsekwencje to układy, nieściągalne długi, drogie kredyty mieszkaniowe, pozwy sądowe, niewypłacalność, bankructwo, rozdzielenie klas, wrogość, głód, ekstrawagancja, niepokój, zamieszki, wojna domowa i wreszcie rewolucja. Naturalnymi konsekwencjami mutualnej bankowości są przede wszystkim: stworzenie porządku i ostateczne ustanowienie należytej organizacji w ciele społecznym, a ostatecznie – wyleczenie wszelkiego zła, które wynika z obecnej niespójności i zakłóceń w relacjach produkcyjnych i handlowych”[8].

W swojej radykalnej, anonimowo opublikowanej broszurze Equality, Greene pisał o równości wobec prawa: „Słusznie, że ludzie powinni być równi w obliczu prawa: ale kiedy ustanowiliśmy równość w obliczu prawa, to został wykonany jedynie półśrodek. Powinniśmy mieć również RÓWNE PRAWA”. Komentarze kierował wobec tworzenia korporacji[9].

Śmierć[edytuj | edytuj kod]

Greene spędził ostatnie dni w Somerset, w Anglii. Jego ciało zostało przewiezione do Bostonu i pochowane w Forest Hills w Roxbury[10].

Mutual Banking[edytuj | edytuj kod]

Greene jest najbardziej znany z dzieła Mutual Banking[11], w którym proponował system bankowy bez odsetek; oraz z Transcendentalism, krytyka szkoły filozoficznej Nowej Anglii. W latach 1850 i 1851 zorganizował obywateli Brookfield, Warren and Ware w Massachusetts, aby złożyli petycję do Sądu Stanowego o statut utworzenia mutualistycznego banku. Po wszystkich petycjach i po wysłuchaniu argumentów petentów, Komisja ds. Banków i Bankowości stwierdziła po prostu: „Wstrzymane do odwołania”[8]. Podobne próby podejmowane przez New England Labor Reform League w latach siedemdziesiątych XIX wieku przyniosły podobne rezultaty. Mutualistyczne idee bankowości Greene’a przypominały idee Pierre’a-Josepha Proudhona, a także banki ziemskie okresu kolonialnego. Miał on istotny wpływ na Benjamina Tuckera, redaktora anarchistycznego dziennika Liberty[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e William Batchelder Greene [online], Spartacus Educational [dostęp 2020-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-27] (ang.).
  2. William Batchelder Greene Timeline & Miscellany [online], The Libertarian Labyrinth, 6 maja 2016 [dostęp 2020-04-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-27] (ang.).
  3. James Grant Wilson, John Fiske (red.), Appletons’ Cyclopædia of American Biography [online], Wikisource [dostęp 2020-04-27] (ang.).
  4. Tiffany K. Wayne, Encyclopedia of Transcendentalism, Infobase Publishing, 2014, s. 132, ISBN 978-1-4381-0916-9 [dostęp 2020-04-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-27] (ang.).
  5. New England Historic Genealogical Society Staff, The New England Historical and Genealogical Register: Volume 32 1878, Heritage Books, wrzesień 1995, s. 378, ISBN 978-0-7884-0292-0 [dostęp 2020-04-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-27] (ang.).
  6. Carl Levy, Matthew S. Adams, The Palgrave Handbook of Anarchism, Springer, 22 czerwca 2018, s. 219, ISBN 978-3-319-75620-2 [dostęp 2020-04-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-27] (ang.).
  7. James J. Martin, Men Against the State: The Expositors of Individualist Anarchism, 1827-1908, Ralph Myles Publisher, 1970, ISBN 978-0879260064 (ang.).
  8. a b William Batchelder Greene, The radical deficiency of the existing circulating medium: and the advantages of a mutual currency, B.H. Greene, 1857 (ang.).
  9. Austin Sarat (red.), Rhetorical Processes and Legal Judgments: How Language and Arguments Shape Struggles for Rights and Power, Cambridge University Press, 2016, s. 29, ISBN 978-1-107-15550-3 [dostęp 2020-04-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-27] (ang.).
  10. Shawn P. Wilbur, Masonic Tribute to William B. Greene [online], The Libertarian Labyrinth, 14 listopada 2007 [dostęp 2020-04-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-27] (ang.).
  11. William Batchelder Greene, Mutual Banking, Gordon Press, 1974 [zarchiwizowane z adresu 2020-04-27] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]